08-06-2006, Saat: 11:57 PM
Ergenlik d?nemindeki duygusal de?i?iklikler
Ergenlik d?neminde daha ?nce belirtilen fiziksel de?i?iklikler yan?nda bir ?ok duygusal de?i?iklik olur. Ba?kalar?n?n sizin hakk?n?zdaki d???ncelerini daha fazla merak etmeye ba?lars?n?z. Daha ?ok kabul g?rmek ve sevilmek istersiniz. Ya?am?n?z?n bu d?neminde ba?kalar?yla olan ili?kileriniz de?i?meye ba?lar. Baz?lar? daha ?nemli, baz?lar? ?nemsiz hale gelir. Ailenizden daha ?ok ayr? kalmaya ve kendi ya??tlar?n?zla birlikte olmaya ba?lars?n?z. Hayat?n?z? etkileyecek kararlar? kendiniz alamaya ba?lars?n?z.
Bir ?o?unuz v?cudunuz konusunda bir imaj? geli?tirir (?ok uzun, k?sa, ince vs.) ??nk? ergenlikle birlikte bir ?ok de?i?iklik olmu?tur ve siz hem kendi v?cudunuzda olanlara hem de ba?kalar?ndaki de?i?ikliklere dikkat edersiniz. Unutmay?n ki herkesin ergenli?i birbirlerinden farkl?d?r. Sonra herkes birbirini yakalar.
Seks ve b?y?me
Ergenlikle birlikte cinsellikle daha ?ok ilgilenirsiniz. Bakmak, dokunmak veya bir ?eyler d???nmek kalp h?z?n?z? artt?r?r, v?cudunuzda s?cakl?k ve ?rperti hissedersiniz. Bunlar tamamen normaldir. Kendinize a?a??daki sorular? sorabilirsiniz:
Ne zaman birisiyle fl?rt edece?im?
Ne zaman birisini ?pece?im?
Cinsel ili?kiye ne zaman haz?r olaca??m?
?li?kilerimde seks olacak m??
Mast?rbasyon normaldir ve size herhangi bir zarar? olmaz. Bir ?ok k?z ve erkek mast?rbasyon yapar, bir k?sm? ise yapmaz. Cinsel olarak aktif hale gelmeye karar vermek karma??k bir konu olabilir. Bir taraftan seksin tehlikeleri konusunda bir ?ok uyar? i?itirsiniz, di?er taraftan filmler, tv, gazeteler ve hatta afi?ler seksin iyi oldu?unu s?yler. Ger?ekte ise seks hayat?n bir par?as?d?r ve di?er par?alar? gibi iyi de olabilir, k?t? de. Bu tamamen size ve se?imlerinize ba?l?d?r.
Ergenlik devam ederken bir ?ok kaynaktan seks konusunda mesajlar gelir ve kendinizi bas?n? alt?nda hissedersiniz. Bunlar?n nereden geldi?ini bilirseniz daha kolay ba? edebilirsiniz.
Medya: Yaz?l? ve g?rsel medyada seks konusunda bir ?ok g?r?nt? vard? r ve bunlarda seks yapman?n do?ru bir d???nce oldu?u fikrine kolayl?kla sahip olursunuz. Seks filmler, TV g?sterileri, dergiler ve m?zik s?kl?kla seks yapman?n herhangi bir riski olamad???n? anlat?r. Bu mesajlar?n sizi t?m?yle etkilemesine izin vermeyin. Ger?ek ya?amda seks ?ok riskli olabilir.
Kendi v?cudunuz: Seksle ilgilenmeniz tamamen normaldir. Ergenlik insan?n cinsel bak?mdan geli?mesini tamamlad??? d?nemdir. Ergenlik d?nemindeki cinsel arzular ?ok g??l? olabilir. B?t?n mesele sizin bu arzular? kontrol etmeniz ve onlar?n sizi kontrol etmesine izin vermemenizdir. Unutmay?n ki seks birisiyle ili?kinin tek yolu de?ildir. Birlikte y?r?mek konu?mak, ellerini tutmak, sar?lmak ve dokunmak g??l? duygular hissetti?iniz birisine yak?n olman?z? sa?layabilir.
Arkada?lar?n?z: Size “herkes onu yap?yor” gibi veya seks yapanlar “cool” gibi g?r?nebilir. Belki seks yap?nca grup i?inde daha pop?ler olaca??n?z? d???nebilirsiniz. Bununla birlikte insanlar seks hakk?nda konu?may? severler ve yapmad?klar? halde sanki seks yap?yormu? gibi konu?abilirler. Birisi siz seks yapmad???n?z i?in sizinle arkada? olmak istemezse o muhtemelen herhangi bir yolla de?erli arkada? olam?yor demektir. Arkada?lar?n?z?n veya bir kimsenin sizinle seks yapma konusunda konu?mas?na izin vermeyin. Bu do?ru oldu?unda sizin verece?iniz bir karard?r, arkada?lar?n?z?n de?il.
Cinsel ili?kiye girme veya girmeme konusunda karar verirken en ?nemli konu art?k onu hep yapaca??n?z karar?d?r. Bunun i?in karar verirken zaman ay?rman?z ve ailelerinizle onlar?n inan??lar?/de?erleri konusunda konu?man?z gereklidir. Ciddi ili?kilerde seks i?in yeti?kin olmay? beklemek ve ili?kinin sorumluluklar?n? kabul etmek iyi bir fikir olabilir! Belki gen?li?inizi hamilelik veya ?l?mc?l hastal?k korkusu olmadan ge?irmek ho?unuza gidecektir.
Bununla birlikte seks yapmaya karar verirseniz sizin i?in hangi do?um kontrol y?nteminin do?ru olaca?? konusunda doktorunuzla konu?man?z gereklidir. Prezervatif kullan?lacaksa klamidya, Herpes ve AIDS gibi hastal?klar?n bula?mas?n? ?nleyen lateks prezervatiflerin kullan?lmas? uygundur.
Kendine bakmay? ??renmek
Eri?kin oldu?unuzda sa?l?kl? kalman?z? sa?layacak bir ?ok karar almak durumunda kalacaks?n?z. Do?ru beslenme, egzersiz, yeteri kadar dinlenmeye ergenlik d?neminde ?nem verilmelidir. Kendiniz ve verdi?iniz kararlar hakk?nda iyi ?eyler d???nmeniz de ?nemlidir. V?cudunuza bakmay?, s?k? ?al??may?, sa?l?kl? kalmay? ve kendinizi sevmeyi ??renmeniz gereklidir.
Ergenlik d?neminde daha ?nce belirtilen fiziksel de?i?iklikler yan?nda bir ?ok duygusal de?i?iklik olur. Ba?kalar?n?n sizin hakk?n?zdaki d???ncelerini daha fazla merak etmeye ba?lars?n?z. Daha ?ok kabul g?rmek ve sevilmek istersiniz. Ya?am?n?z?n bu d?neminde ba?kalar?yla olan ili?kileriniz de?i?meye ba?lar. Baz?lar? daha ?nemli, baz?lar? ?nemsiz hale gelir. Ailenizden daha ?ok ayr? kalmaya ve kendi ya??tlar?n?zla birlikte olmaya ba?lars?n?z. Hayat?n?z? etkileyecek kararlar? kendiniz alamaya ba?lars?n?z.
Bir ?o?unuz v?cudunuz konusunda bir imaj? geli?tirir (?ok uzun, k?sa, ince vs.) ??nk? ergenlikle birlikte bir ?ok de?i?iklik olmu?tur ve siz hem kendi v?cudunuzda olanlara hem de ba?kalar?ndaki de?i?ikliklere dikkat edersiniz. Unutmay?n ki herkesin ergenli?i birbirlerinden farkl?d?r. Sonra herkes birbirini yakalar.
Seks ve b?y?me
Ergenlikle birlikte cinsellikle daha ?ok ilgilenirsiniz. Bakmak, dokunmak veya bir ?eyler d???nmek kalp h?z?n?z? artt?r?r, v?cudunuzda s?cakl?k ve ?rperti hissedersiniz. Bunlar tamamen normaldir. Kendinize a?a??daki sorular? sorabilirsiniz:
Ne zaman birisiyle fl?rt edece?im?
Ne zaman birisini ?pece?im?
Cinsel ili?kiye ne zaman haz?r olaca??m?
?li?kilerimde seks olacak m??
Mast?rbasyon normaldir ve size herhangi bir zarar? olmaz. Bir ?ok k?z ve erkek mast?rbasyon yapar, bir k?sm? ise yapmaz. Cinsel olarak aktif hale gelmeye karar vermek karma??k bir konu olabilir. Bir taraftan seksin tehlikeleri konusunda bir ?ok uyar? i?itirsiniz, di?er taraftan filmler, tv, gazeteler ve hatta afi?ler seksin iyi oldu?unu s?yler. Ger?ekte ise seks hayat?n bir par?as?d?r ve di?er par?alar? gibi iyi de olabilir, k?t? de. Bu tamamen size ve se?imlerinize ba?l?d?r.
Ergenlik devam ederken bir ?ok kaynaktan seks konusunda mesajlar gelir ve kendinizi bas?n? alt?nda hissedersiniz. Bunlar?n nereden geldi?ini bilirseniz daha kolay ba? edebilirsiniz.
Medya: Yaz?l? ve g?rsel medyada seks konusunda bir ?ok g?r?nt? vard? r ve bunlarda seks yapman?n do?ru bir d???nce oldu?u fikrine kolayl?kla sahip olursunuz. Seks filmler, TV g?sterileri, dergiler ve m?zik s?kl?kla seks yapman?n herhangi bir riski olamad???n? anlat?r. Bu mesajlar?n sizi t?m?yle etkilemesine izin vermeyin. Ger?ek ya?amda seks ?ok riskli olabilir.
Kendi v?cudunuz: Seksle ilgilenmeniz tamamen normaldir. Ergenlik insan?n cinsel bak?mdan geli?mesini tamamlad??? d?nemdir. Ergenlik d?nemindeki cinsel arzular ?ok g??l? olabilir. B?t?n mesele sizin bu arzular? kontrol etmeniz ve onlar?n sizi kontrol etmesine izin vermemenizdir. Unutmay?n ki seks birisiyle ili?kinin tek yolu de?ildir. Birlikte y?r?mek konu?mak, ellerini tutmak, sar?lmak ve dokunmak g??l? duygular hissetti?iniz birisine yak?n olman?z? sa?layabilir.
Arkada?lar?n?z: Size “herkes onu yap?yor” gibi veya seks yapanlar “cool” gibi g?r?nebilir. Belki seks yap?nca grup i?inde daha pop?ler olaca??n?z? d???nebilirsiniz. Bununla birlikte insanlar seks hakk?nda konu?may? severler ve yapmad?klar? halde sanki seks yap?yormu? gibi konu?abilirler. Birisi siz seks yapmad???n?z i?in sizinle arkada? olmak istemezse o muhtemelen herhangi bir yolla de?erli arkada? olam?yor demektir. Arkada?lar?n?z?n veya bir kimsenin sizinle seks yapma konusunda konu?mas?na izin vermeyin. Bu do?ru oldu?unda sizin verece?iniz bir karard?r, arkada?lar?n?z?n de?il.
Cinsel ili?kiye girme veya girmeme konusunda karar verirken en ?nemli konu art?k onu hep yapaca??n?z karar?d?r. Bunun i?in karar verirken zaman ay?rman?z ve ailelerinizle onlar?n inan??lar?/de?erleri konusunda konu?man?z gereklidir. Ciddi ili?kilerde seks i?in yeti?kin olmay? beklemek ve ili?kinin sorumluluklar?n? kabul etmek iyi bir fikir olabilir! Belki gen?li?inizi hamilelik veya ?l?mc?l hastal?k korkusu olmadan ge?irmek ho?unuza gidecektir.
Bununla birlikte seks yapmaya karar verirseniz sizin i?in hangi do?um kontrol y?nteminin do?ru olaca?? konusunda doktorunuzla konu?man?z gereklidir. Prezervatif kullan?lacaksa klamidya, Herpes ve AIDS gibi hastal?klar?n bula?mas?n? ?nleyen lateks prezervatiflerin kullan?lmas? uygundur.
Kendine bakmay? ??renmek
Eri?kin oldu?unuzda sa?l?kl? kalman?z? sa?layacak bir ?ok karar almak durumunda kalacaks?n?z. Do?ru beslenme, egzersiz, yeteri kadar dinlenmeye ergenlik d?neminde ?nem verilmelidir. Kendiniz ve verdi?iniz kararlar hakk?nda iyi ?eyler d???nmeniz de ?nemlidir. V?cudunuza bakmay?, s?k? ?al??may?, sa?l?kl? kalmay? ve kendinizi sevmeyi ??renmeniz gereklidir.