06-06-2008, Saat: 05:05 PM
Kuşlar İçin Barınak ; Kafesler:
Evde çoğu zaman kapalı tutulmak istenen kuşlar için mümkün olan en geniş kafesleri kullanmak tavsiye edilir. Kafesin kuş tarafından bükülemeyecek veya sökülemeyecek sağlamlıkta, toksik olmayan materyalden ve kolay temizlenebilir, korunaklı olması gerekir. Materyal bakımından metal; temizlenmesi, dezenfeksiyonu kolay, ve kuşun vereceği zarara dayanıklı olması bakımından en uygun seçimdir. Sınırlı kapalı zamanlar için uygun büyüklükte kafes, bütün vücut gergin durumdayken kenarlara temas etmeyecek boyda olmalıdır. Çoğu vakada kafes yüksekliğinden daha derin olmalıdır ki, kanatlar açık tutulduğunda yeterli alan sağlanabilsin. Uzun kuyruklu kuşlar için yeterli yükseklik de sağlanmalıdır. Kafes telleri arasındaki mesafe, kuşun kafasının teller arasına giremeyeceği ölçüde olmalıdır. Kafesin kapısı, bir elin rahatça girebileceği, kuşu kolaylıkla dışarı çıkarıp yerleştirilebileceği büyüklükte olmalıdır. Kapının mandalı kuş tarafından açılamayacak şekilde emniyetli olmalıdır.
Muhabbet kuşları hareket etmeyi sever, bu yüzden kafes yüksek ve geniş olmalıdır. Kanarya ve ispinozlar ise uçmayı sever ve uçmaya elverişli, geniş ve uzun kafeslerde bakılmalıdırlar. Cockatiel;lerin ihtiyacı olan kafes ise tepelerinin ve uzun kuyruklarının kırılmayacağı yükseklikte kafeslerdir.
Şekil bakımından; kare veya dikdörtgen kafesler temizlenmesi daha kolay, ve kuş için daha güvenlidir. Kafeste köşe sayısı arttıkça uçuş alanı daralır ve bağlantı bölgeleri güvenliği bozar.
Kuş kafeslerinde sürgülü taban tepsileri sıklıkla kullanılmaktadır. Bu parça; kolay hareket ettirilebilir, temizlenebilir olmalı ve yerleştirildiğinde veya çıkarıldığında kuşun kaçabileceği bir boşluk bırakmamalıdır.
Kafesin Konumu:
Kafes, kuş tüneğindeyken göğüs hizasında olacak şekilde yerleştirilmelidir. Bundan daha alçak olması, kuşun heyecanlanmasına ve kendini savunmasız hissetmesine neden olur. Göğüs hizasından yükseğe de yerleştirilmemelidir, çünkü yükseklik, kuşlarda üstünlük anlamına gelir. Doğada daha baskın kuşlar daha yükseğe tünerler. Kuş, güneşli, hava akımı olmayan bir bölgeye yerleştirilmelidir. Kuşların yeni bir çevreye alışması için ilk hafta hariç, aktivitenin çok olduğu bir yere yerleştirilmeleri daha yararlıdır. Direkt gün ışığı almaları kuşlar için stimüle edici etkiye sahip olmakla birlikte sıcak yaz günlerinde fazla ısınmamalarına dikkat edilmelidir.
Kafes Altlığı:
Gazete kağıdı, kağıt havlular veya diğer basit kafes altı kağıtları genelde odun parçaları, mısır kırıntıları, kedi kumu gibi substratlara tercih edilmelidir. Ahşap parçaları ve talaş, toz yapar ve kuşun solunum yollarını irrite eder. Gazete kağıdı gibi materyallerin kullanımı ile dışkıların sayısı ve görünümü günlük olarak daha kolay izlenebilir.
Tünekler:
Temiz, kolay değiştirilebilir, uygun ölçülerde, doğal, pestisid kullanılmamış ve non-toksik ağaç dalları kullanılmalıdır (örneğin narenciye ağaçları, Dişbudak Ağacı, Manolya, Karaağaç, Okaliptüs, Avustralya Çamı, vs.). Böylece kuş hem tüneyebilir hem de bulunduğu dalı çiğneyebilir. Doğal ağaç dalları, düzgün olmayan şekilleri sayesinde kuş tutunurken ayağın değişik bölgelerine basınç yapar. Dallar hazırlanırken, kafese uygun ölçülerde kesilmeli, deterjanla fırçalanmalı, durulanmalı ve güneşte kurutulmalıdır. Ayrıca böcek yumurtaları bakımından kontrol edilmeli, bunlar temizlenmelidir (kafeste yumurtalar açılabilir). Beton (mineral) tünekler kuşların gagalarını ve tırnaklarını törpülemesi için uyarıcı niteliktedir. Plastik tünekler ise kaygan oldukları ve yendiğinde medikal problemlere yol açtıkları için tavsiye edilmemektedir. Kumlu kağıtlar (tünek törpü kağıtları) kuşun ayağını çizeceğinden kullanılmamalıdır.
Yemek ve Su Kapları:
Derin kaplar yerine geniş çanaklar kullanmak yemeğin daha çekici sunulmasını sağlar ve kuşun yemleri yemesi için teşvik edici olur. Normal tırmanma yetenekleri olan sağlıklı kuşlar kolaylıkla yemek ve su kaplarına ulaşabilirler bu nedenle kapları bu vakalarda tüneklerin yanına yerleştirmek gerekli değildir. Paslanmaz çelik, pişmiş toprak ve sert plastik malzemeler kuşun sağlığı için gereken temizlik ve dezenfeksiyona karşı dayanıklıdır. Su, bir tabakta veya kobaylarda kullanılan tüplerde verilebilir. Kuşlar çoğunlukla fazla yer ve can sıkıntısından yiyecek kaplarını çiğnerler.
Oyuncaklar:
Oyuncaklar zihinsel egzersiz oluşturması açısından yararlı olup fiziksel egzersize teşvik eder ve gaga soyulmasını kolaylaştırır. Ne var ki kuşun güvenliği düşünülerek seçilmelidir. Çiğnenebilir oyuncaklar; ağaç dalları, çam kozalağı, köpek için üretilmiş işlenmemiş deriden çiğneme oyuncakları, doğal fiber ipler ve yumuşak beyaz çam gibi maddelerdir. Aksesuarlar konusunda dikkat edilmesi gereken; tümü kafesteyken bile kuşun uçabileceği ve nesnelere çarpmadan hareket edebileceği yeterli alan bulunmasıdır. Hafta içinde farklı oyuncakları bir kaç günde bir rotasyon şeklinde kullanmak kuşun ilgisinin devamını sağlar. Sıkılmış bir kuş çeşitli davranış ve sağlık problemlerine karşı risk altındadır. Güvenli oldukları sürece mümkün oldukça çok çeşit kullanılmalıdır.
Kafes Örtüleri:
Kafes kapları, kuşa uyku zamanı geldiği ve sessiz olması gerektiği işaretini verir. Kafesin örtülmesi asla ceza amaçlı kullanılmamalı ve uyku saatleri dışında örtülmemelidir.
Sıcaklık:
Sağlıklı bir kuş, sahibinin yaşadığı ısıyı tolere edebilir. Isıdaki ani değişimler kuş için potansiyel tehlike oluşturur. 90 0F’tan yüksek sıcaklıklarda pet kuşların çoğu sık nefes alma ve kanatları vücuttan uzak tutma gibi fazla ısınma belirtileri gösterir.
Nem:
Pet kuşlar genelde geniş bir nem aralığına uyum gösterme kapasitesine sahip olmakla birlikte, subtropikal iklimlerden gelen kuşlar evde lokal nem artışlarından fayda sağlarlar (örneğin banyoda akan duş veya tüylere düzenli olarak su püskürtmek gibi..). Bu durumda tüyler kuruyana kadar kuşu sıcak tutmak gereklidir.
Işık ve Temiz Hava:
Sık sık temiz havaya ve direkt gün ışığına çıkarmak (camdan filtre olmamalıdır) çok faydalı olacaktır. Eğer uygun havalarda kuş kafesiyle birlikte dışarı çıkarılırsa, gölgeli bir nokta sağlanmalıdır. Bir alternatif olarak geniş ışık spektrumlu floresan lamba kullanımı ev içinde doğal gün ışığını periyotlarını taklit eder şekilde kullanılabilir.
Gizlilik:
Kuşların çoğu kafes içinde güvenlik hissini arttıran gizlenme olanaklarından yarar sağlar (örneğin kağıt kutusu, kuş yuvası, vs.). Özellikle küçük kuşlar için yuvalar saklanma amacıyla kullanılır. Bu kutular kafesin tavanına yakın olarak tutturulabilir.
Aktivite:
Uygun türler için, evde uçmak veya kafesten denetimli olarak salınmak gibi egzersiz imkanları sağlanabilir. Kuşların çoğu akıllı, aktif hayvanlardır ve kafesin evde aile aktivitesine yakın yerleştirilmesi gerekir. Fazla sosyal olmayan türler daha sakin bir yere yerleştirildiğinde rahat edebilir.
Hijyen:
Bütün nesneler sıcak sabunlu suda veya bulaşık makinesinde yıkanabilmelidir. Dezenfeksiyon amacıyla 1 galon suya yarım kapak çamaşır suyu kullanılabilir. Kafes altlığının ve kapların günlük temizlenmesi hem besin bozulmalarıyla ilgili problemleri önler hem de hastalıkların potansiyel tehlikelerine karşı sahibini uyarır. Kafesin tam temizliğinin haftada bir yapılması tavsiye edilir. Kokulu temizleyiciler kuşların solunum membranlarına zarar verebilir.
Bakım:
Sağlıklı, iyi beslenen bir kuş için minimal bir kuş bakımına ihtiyaç vardır. Ev içinde kapalı tutulan ve değişken dietlere maruz kalan pet kuşlar gaga, tırnak ve tüy bakımları gibi çeşitli bakımlara ihtiyaç duyarlar. Tüy değişimi sırasında diette ek protein, yağ ve vitaminler bulunmalı ve dinlenmeyi teşvik etmek amacıyla daha fazla karanlık sağlanmalıdır. Yeni tüyler gelişince kuş bunu açığa çıkarmak için eski tüyleri koparır. Bu, tüy yolma problemi veya pire olarak algılanmamalıdır. En uygun tüy spreyi saf sudur. Soyulan tüyler hassas bir şampuanla (örn. bebe şampuanı) dikkatlice temizlenebilir ve takiben ılık suyla durulanıp havlu, güneş ışığı veya fönle kurutulabilir. Tüyleri kuru ve yağlı maddelerden uzak tutmak gereklidir. Kaçmayı önlemek veya uysallaştırma eğitimi amaçlarıyla kanat kesimi düşünülebilir. Veteriner hekiminiz bu konuda size tavsiye verebilir. Eğer identifikasyon amacıyla bacakta bant bulundurulacaksa kir birikimi, şişkinlik, sıkma belirtileri için düzenli kontrol edilmelidir.
BUNLARDAN KAÇINILMALIDIR:
Kumlu kağıt (törpü kağıdı) kaplı tünekler
Kolay yutulabilir oyuncaklar, oyuncak parçaları (Balsa ağacı, küçük zincirli eşyalar, metal klipsli oyuncaklar veya kurşun ağırlıklı oyuncaklar)
Toksik ev bitkilerine, tavan havalandırmalarına, kedi, köpek ve çocuklara ulaşma imkanı
Sedir, kızılağaç, sıkıştırılmış çam kabuğu gibi kafes substratlarına ulaşma imkanı
Sigara dumanı, insektisid, teflon kaplı ve diğer yapışmaz mutfak gereçlerinin fazla ısınması sonucu açığa çıkan gazlar gibi havayı kirleten maddeler
Kurt boksları ve mite spreyleri
Kuşların Beslenmesi:
Pet kuşun sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesinde şüphesiz en önemli faktör, iyi bakımla birlikte uygun ve yeterli beslenmedir. Araştırma ve tecrübeler göstermiştir ki, formüle edilmiş mamalarla beslenmiş kuşlar, ne kadar besleyici oldukları iddia edilirse edilsin tohum tabanlı dietlerle beslenenlerden daha sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmektedir. Psittasin kuşlar için sadece tohumdan oluşan dietler yeterli değildir. Tahıl yağdan zengin ve sağlık için gerekli bir çok bileşenden fakirdir. Sadece tahılla beslenen papağanlar sağlıklı görünseler ve hatta kilolu olsalar da beslenme eksikliği yaşarlar. Güçlendirilmiş yemlerin takviyesi çoğu zaman kabuğundadır. Hayvan sahipleri bu yüzden takviye edilmiş yem karışımlarından satın aldıklarında mükemmel bir diet sağladıklarını düşünmektedirler. Ne yazık ki kuşlar bu tohumları tüketirken kabuklarını soydukları zaman, tahıl kabuğunda kaplanmış bulunan vitamin ve mineraller atılmış olur.
Formüle edilmiş dietler aynı zamanda pellet olarak da bilinirler ve pet kuşların spesifik besin ihtiyaçları karşılanacak şekilde düzenlenmişlerdir.İdeal ölçülerde bir pet kuş dieti minimum % 50 – 60 pellet ve kalanı sağlıklı ev yemekleri ve sebzelerden oluşmalıdır. Son araştırmalar bazı pellet markalarının çok fazla çinko ve Vit. D3 içerdiği ve bu nedenle çinko zehirlenmesi ve böbrek yetmezliğine yol açabileceğini göstermiştir. Bir pellet markası seçerken renkli olanlardan uzak durulmalıdır.
İnsanlar için yararlı olan pek çok ev yemeği ve sebze aynı zamanda pet kuşlar için de besleyicidir.
En faydalı sebzelerin çoğu, koyu yapraklı yeşil sebzelerden Kale, Brokoli, Karahindiba yaprakları, Hardal yaprakları gibi yeşilliklerdir. Ayrıca havuç, haşlanmış tatlı patates ve meyve – sebze sularıyla da beslenebilirler.
Marul ve kereviz, faydalı bileşenlerden fakir, su ve sodyumdan zengin olmaları nedeniyle fazla tavsiye edilmezler.
Ispanak kalsiyumdan zengin olmakla birlikte, yüksek miktarda kalsiyumu bağlayan okzalik asit içermektedir. Bu sebeple ıspanak kuşlar için iyi bir kalsiyum kaynağı değildir. Buna ek olarak, uzun periyotlarla verildiğinde Guthastalığına neden olabilmektedir. Daha güvenli yeşillikler tere yaprakları, hardal, karahindiba, alfalfa yeşilleridir. Kuşların yeşil sebzelerle beslenmesinde önemli olan miktar ve sıklıktır. Çeşitli sebzelerle dönüşümlü olarak küçük miktarlarla beslendikleri sürece hangi tür olduğu önemli değildir.
Meyvelerin tümü kabul edilir olmakla birlikte, yüksek su içerikleri nedeniyle küçük miktarlarda sunulmalıdırlar. Papaya, Mango gibi meyveler en fazla A vitamini içeren en faydalı meyvelerdir.
Sağlıklı ev yemekleri, örneğin pişmiş et, balık ve tavuk, peynir ve yoğurt, pişmiş yumurta, mısır, fasulye, bezelye, pirinç, düşük şekerli düşük sodyumlu tahıl gevrekleri ve bunun gibi besinler küçük miktarlarda sunulabilir.
Bir kuşa asla Avakado veya Çikolata verilmemelidir. Çünkü kuşlar için tok------ler ve çok az miktarları bile ölüme neden olabilir.
Yağ ve tuz oranı yüksek patates kızartması, kraker, ve korunmuş et gibi besinler kuşlar sodyuma karşı çok hassas olduklarından kullanılmamalıdır.
Toplam besin miktarının % 50-60ını formüle edilmiş yemlerden alan kuşlar ekstra vitamin-mineral takviyesine ihtiyaç duymazlar ve hatta bunların kullanımı toksikasyona neden olabilir.
Vitamin ve mineral takviyeleri; pudra, damla, mineral ve blok şekillerinde piyasada mevcuttur.
Bazı kuşlar pellet yemlere kolay ve istekle alışırken bazılarında bu süreç haftalar, aylar sürebilir. Başlangıç olarak pelletler ayrı bir kapta, kafeste taze sebzelerle birlikte sürekli bulundurulmalıdır. Alıştığı diğer yemler ise günde iki kez (sabah ve akşam) sadece bir saat süreyle sunulmalıdır. Burada alıştığı besinlerin verilmesi çok önemlidir, çünkü kuş pelletleri ilk zamanlar besin olarak algılamayıp açlıktan ölebilir. Bu süre ve miktar kuşun normal beden ağırlığını sürdürmesine yetecektir. Çoğu kuş bir kaç gün içinde formüle yemleri atıştırmaya başlar. Böylece alıştığı yemler kademeli olarak dietin en fazla % 25;ini oluşturacak miktarlara düşürülebilir.
Pet kuşun dietinde herhangi bir değişiklik yapılmadan önce, altta yatan birtakım sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına neden olmamak ve mevcut beden ağırlığını korumak amacıyla bir veteriner hekim kontrolünden geçmesi gereklidir.
Yaşam Süreleri:
İspinozlar: 8 - 10 sene
Kanaryalar : 10- 15 sene
Muhabbet Kuşları : 10- 15 sene
Büyük Psittasinler :50 sene veya daha fazla
Evde çoğu zaman kapalı tutulmak istenen kuşlar için mümkün olan en geniş kafesleri kullanmak tavsiye edilir. Kafesin kuş tarafından bükülemeyecek veya sökülemeyecek sağlamlıkta, toksik olmayan materyalden ve kolay temizlenebilir, korunaklı olması gerekir. Materyal bakımından metal; temizlenmesi, dezenfeksiyonu kolay, ve kuşun vereceği zarara dayanıklı olması bakımından en uygun seçimdir. Sınırlı kapalı zamanlar için uygun büyüklükte kafes, bütün vücut gergin durumdayken kenarlara temas etmeyecek boyda olmalıdır. Çoğu vakada kafes yüksekliğinden daha derin olmalıdır ki, kanatlar açık tutulduğunda yeterli alan sağlanabilsin. Uzun kuyruklu kuşlar için yeterli yükseklik de sağlanmalıdır. Kafes telleri arasındaki mesafe, kuşun kafasının teller arasına giremeyeceği ölçüde olmalıdır. Kafesin kapısı, bir elin rahatça girebileceği, kuşu kolaylıkla dışarı çıkarıp yerleştirilebileceği büyüklükte olmalıdır. Kapının mandalı kuş tarafından açılamayacak şekilde emniyetli olmalıdır.
Muhabbet kuşları hareket etmeyi sever, bu yüzden kafes yüksek ve geniş olmalıdır. Kanarya ve ispinozlar ise uçmayı sever ve uçmaya elverişli, geniş ve uzun kafeslerde bakılmalıdırlar. Cockatiel;lerin ihtiyacı olan kafes ise tepelerinin ve uzun kuyruklarının kırılmayacağı yükseklikte kafeslerdir.
Şekil bakımından; kare veya dikdörtgen kafesler temizlenmesi daha kolay, ve kuş için daha güvenlidir. Kafeste köşe sayısı arttıkça uçuş alanı daralır ve bağlantı bölgeleri güvenliği bozar.
Kuş kafeslerinde sürgülü taban tepsileri sıklıkla kullanılmaktadır. Bu parça; kolay hareket ettirilebilir, temizlenebilir olmalı ve yerleştirildiğinde veya çıkarıldığında kuşun kaçabileceği bir boşluk bırakmamalıdır.
Kafesin Konumu:
Kafes, kuş tüneğindeyken göğüs hizasında olacak şekilde yerleştirilmelidir. Bundan daha alçak olması, kuşun heyecanlanmasına ve kendini savunmasız hissetmesine neden olur. Göğüs hizasından yükseğe de yerleştirilmemelidir, çünkü yükseklik, kuşlarda üstünlük anlamına gelir. Doğada daha baskın kuşlar daha yükseğe tünerler. Kuş, güneşli, hava akımı olmayan bir bölgeye yerleştirilmelidir. Kuşların yeni bir çevreye alışması için ilk hafta hariç, aktivitenin çok olduğu bir yere yerleştirilmeleri daha yararlıdır. Direkt gün ışığı almaları kuşlar için stimüle edici etkiye sahip olmakla birlikte sıcak yaz günlerinde fazla ısınmamalarına dikkat edilmelidir.
Kafes Altlığı:
Gazete kağıdı, kağıt havlular veya diğer basit kafes altı kağıtları genelde odun parçaları, mısır kırıntıları, kedi kumu gibi substratlara tercih edilmelidir. Ahşap parçaları ve talaş, toz yapar ve kuşun solunum yollarını irrite eder. Gazete kağıdı gibi materyallerin kullanımı ile dışkıların sayısı ve görünümü günlük olarak daha kolay izlenebilir.
Tünekler:
Temiz, kolay değiştirilebilir, uygun ölçülerde, doğal, pestisid kullanılmamış ve non-toksik ağaç dalları kullanılmalıdır (örneğin narenciye ağaçları, Dişbudak Ağacı, Manolya, Karaağaç, Okaliptüs, Avustralya Çamı, vs.). Böylece kuş hem tüneyebilir hem de bulunduğu dalı çiğneyebilir. Doğal ağaç dalları, düzgün olmayan şekilleri sayesinde kuş tutunurken ayağın değişik bölgelerine basınç yapar. Dallar hazırlanırken, kafese uygun ölçülerde kesilmeli, deterjanla fırçalanmalı, durulanmalı ve güneşte kurutulmalıdır. Ayrıca böcek yumurtaları bakımından kontrol edilmeli, bunlar temizlenmelidir (kafeste yumurtalar açılabilir). Beton (mineral) tünekler kuşların gagalarını ve tırnaklarını törpülemesi için uyarıcı niteliktedir. Plastik tünekler ise kaygan oldukları ve yendiğinde medikal problemlere yol açtıkları için tavsiye edilmemektedir. Kumlu kağıtlar (tünek törpü kağıtları) kuşun ayağını çizeceğinden kullanılmamalıdır.
Yemek ve Su Kapları:
Derin kaplar yerine geniş çanaklar kullanmak yemeğin daha çekici sunulmasını sağlar ve kuşun yemleri yemesi için teşvik edici olur. Normal tırmanma yetenekleri olan sağlıklı kuşlar kolaylıkla yemek ve su kaplarına ulaşabilirler bu nedenle kapları bu vakalarda tüneklerin yanına yerleştirmek gerekli değildir. Paslanmaz çelik, pişmiş toprak ve sert plastik malzemeler kuşun sağlığı için gereken temizlik ve dezenfeksiyona karşı dayanıklıdır. Su, bir tabakta veya kobaylarda kullanılan tüplerde verilebilir. Kuşlar çoğunlukla fazla yer ve can sıkıntısından yiyecek kaplarını çiğnerler.
Oyuncaklar:
Oyuncaklar zihinsel egzersiz oluşturması açısından yararlı olup fiziksel egzersize teşvik eder ve gaga soyulmasını kolaylaştırır. Ne var ki kuşun güvenliği düşünülerek seçilmelidir. Çiğnenebilir oyuncaklar; ağaç dalları, çam kozalağı, köpek için üretilmiş işlenmemiş deriden çiğneme oyuncakları, doğal fiber ipler ve yumuşak beyaz çam gibi maddelerdir. Aksesuarlar konusunda dikkat edilmesi gereken; tümü kafesteyken bile kuşun uçabileceği ve nesnelere çarpmadan hareket edebileceği yeterli alan bulunmasıdır. Hafta içinde farklı oyuncakları bir kaç günde bir rotasyon şeklinde kullanmak kuşun ilgisinin devamını sağlar. Sıkılmış bir kuş çeşitli davranış ve sağlık problemlerine karşı risk altındadır. Güvenli oldukları sürece mümkün oldukça çok çeşit kullanılmalıdır.
Kafes Örtüleri:
Kafes kapları, kuşa uyku zamanı geldiği ve sessiz olması gerektiği işaretini verir. Kafesin örtülmesi asla ceza amaçlı kullanılmamalı ve uyku saatleri dışında örtülmemelidir.
Sıcaklık:
Sağlıklı bir kuş, sahibinin yaşadığı ısıyı tolere edebilir. Isıdaki ani değişimler kuş için potansiyel tehlike oluşturur. 90 0F’tan yüksek sıcaklıklarda pet kuşların çoğu sık nefes alma ve kanatları vücuttan uzak tutma gibi fazla ısınma belirtileri gösterir.
Nem:
Pet kuşlar genelde geniş bir nem aralığına uyum gösterme kapasitesine sahip olmakla birlikte, subtropikal iklimlerden gelen kuşlar evde lokal nem artışlarından fayda sağlarlar (örneğin banyoda akan duş veya tüylere düzenli olarak su püskürtmek gibi..). Bu durumda tüyler kuruyana kadar kuşu sıcak tutmak gereklidir.
Işık ve Temiz Hava:
Sık sık temiz havaya ve direkt gün ışığına çıkarmak (camdan filtre olmamalıdır) çok faydalı olacaktır. Eğer uygun havalarda kuş kafesiyle birlikte dışarı çıkarılırsa, gölgeli bir nokta sağlanmalıdır. Bir alternatif olarak geniş ışık spektrumlu floresan lamba kullanımı ev içinde doğal gün ışığını periyotlarını taklit eder şekilde kullanılabilir.
Gizlilik:
Kuşların çoğu kafes içinde güvenlik hissini arttıran gizlenme olanaklarından yarar sağlar (örneğin kağıt kutusu, kuş yuvası, vs.). Özellikle küçük kuşlar için yuvalar saklanma amacıyla kullanılır. Bu kutular kafesin tavanına yakın olarak tutturulabilir.
Aktivite:
Uygun türler için, evde uçmak veya kafesten denetimli olarak salınmak gibi egzersiz imkanları sağlanabilir. Kuşların çoğu akıllı, aktif hayvanlardır ve kafesin evde aile aktivitesine yakın yerleştirilmesi gerekir. Fazla sosyal olmayan türler daha sakin bir yere yerleştirildiğinde rahat edebilir.
Hijyen:
Bütün nesneler sıcak sabunlu suda veya bulaşık makinesinde yıkanabilmelidir. Dezenfeksiyon amacıyla 1 galon suya yarım kapak çamaşır suyu kullanılabilir. Kafes altlığının ve kapların günlük temizlenmesi hem besin bozulmalarıyla ilgili problemleri önler hem de hastalıkların potansiyel tehlikelerine karşı sahibini uyarır. Kafesin tam temizliğinin haftada bir yapılması tavsiye edilir. Kokulu temizleyiciler kuşların solunum membranlarına zarar verebilir.
Bakım:
Sağlıklı, iyi beslenen bir kuş için minimal bir kuş bakımına ihtiyaç vardır. Ev içinde kapalı tutulan ve değişken dietlere maruz kalan pet kuşlar gaga, tırnak ve tüy bakımları gibi çeşitli bakımlara ihtiyaç duyarlar. Tüy değişimi sırasında diette ek protein, yağ ve vitaminler bulunmalı ve dinlenmeyi teşvik etmek amacıyla daha fazla karanlık sağlanmalıdır. Yeni tüyler gelişince kuş bunu açığa çıkarmak için eski tüyleri koparır. Bu, tüy yolma problemi veya pire olarak algılanmamalıdır. En uygun tüy spreyi saf sudur. Soyulan tüyler hassas bir şampuanla (örn. bebe şampuanı) dikkatlice temizlenebilir ve takiben ılık suyla durulanıp havlu, güneş ışığı veya fönle kurutulabilir. Tüyleri kuru ve yağlı maddelerden uzak tutmak gereklidir. Kaçmayı önlemek veya uysallaştırma eğitimi amaçlarıyla kanat kesimi düşünülebilir. Veteriner hekiminiz bu konuda size tavsiye verebilir. Eğer identifikasyon amacıyla bacakta bant bulundurulacaksa kir birikimi, şişkinlik, sıkma belirtileri için düzenli kontrol edilmelidir.
BUNLARDAN KAÇINILMALIDIR:
Kumlu kağıt (törpü kağıdı) kaplı tünekler
Kolay yutulabilir oyuncaklar, oyuncak parçaları (Balsa ağacı, küçük zincirli eşyalar, metal klipsli oyuncaklar veya kurşun ağırlıklı oyuncaklar)
Toksik ev bitkilerine, tavan havalandırmalarına, kedi, köpek ve çocuklara ulaşma imkanı
Sedir, kızılağaç, sıkıştırılmış çam kabuğu gibi kafes substratlarına ulaşma imkanı
Sigara dumanı, insektisid, teflon kaplı ve diğer yapışmaz mutfak gereçlerinin fazla ısınması sonucu açığa çıkan gazlar gibi havayı kirleten maddeler
Kurt boksları ve mite spreyleri
Kuşların Beslenmesi:
Pet kuşun sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesinde şüphesiz en önemli faktör, iyi bakımla birlikte uygun ve yeterli beslenmedir. Araştırma ve tecrübeler göstermiştir ki, formüle edilmiş mamalarla beslenmiş kuşlar, ne kadar besleyici oldukları iddia edilirse edilsin tohum tabanlı dietlerle beslenenlerden daha sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmektedir. Psittasin kuşlar için sadece tohumdan oluşan dietler yeterli değildir. Tahıl yağdan zengin ve sağlık için gerekli bir çok bileşenden fakirdir. Sadece tahılla beslenen papağanlar sağlıklı görünseler ve hatta kilolu olsalar da beslenme eksikliği yaşarlar. Güçlendirilmiş yemlerin takviyesi çoğu zaman kabuğundadır. Hayvan sahipleri bu yüzden takviye edilmiş yem karışımlarından satın aldıklarında mükemmel bir diet sağladıklarını düşünmektedirler. Ne yazık ki kuşlar bu tohumları tüketirken kabuklarını soydukları zaman, tahıl kabuğunda kaplanmış bulunan vitamin ve mineraller atılmış olur.
Formüle edilmiş dietler aynı zamanda pellet olarak da bilinirler ve pet kuşların spesifik besin ihtiyaçları karşılanacak şekilde düzenlenmişlerdir.İdeal ölçülerde bir pet kuş dieti minimum % 50 – 60 pellet ve kalanı sağlıklı ev yemekleri ve sebzelerden oluşmalıdır. Son araştırmalar bazı pellet markalarının çok fazla çinko ve Vit. D3 içerdiği ve bu nedenle çinko zehirlenmesi ve böbrek yetmezliğine yol açabileceğini göstermiştir. Bir pellet markası seçerken renkli olanlardan uzak durulmalıdır.
İnsanlar için yararlı olan pek çok ev yemeği ve sebze aynı zamanda pet kuşlar için de besleyicidir.
En faydalı sebzelerin çoğu, koyu yapraklı yeşil sebzelerden Kale, Brokoli, Karahindiba yaprakları, Hardal yaprakları gibi yeşilliklerdir. Ayrıca havuç, haşlanmış tatlı patates ve meyve – sebze sularıyla da beslenebilirler.
Marul ve kereviz, faydalı bileşenlerden fakir, su ve sodyumdan zengin olmaları nedeniyle fazla tavsiye edilmezler.
Ispanak kalsiyumdan zengin olmakla birlikte, yüksek miktarda kalsiyumu bağlayan okzalik asit içermektedir. Bu sebeple ıspanak kuşlar için iyi bir kalsiyum kaynağı değildir. Buna ek olarak, uzun periyotlarla verildiğinde Guthastalığına neden olabilmektedir. Daha güvenli yeşillikler tere yaprakları, hardal, karahindiba, alfalfa yeşilleridir. Kuşların yeşil sebzelerle beslenmesinde önemli olan miktar ve sıklıktır. Çeşitli sebzelerle dönüşümlü olarak küçük miktarlarla beslendikleri sürece hangi tür olduğu önemli değildir.
Meyvelerin tümü kabul edilir olmakla birlikte, yüksek su içerikleri nedeniyle küçük miktarlarda sunulmalıdırlar. Papaya, Mango gibi meyveler en fazla A vitamini içeren en faydalı meyvelerdir.
Sağlıklı ev yemekleri, örneğin pişmiş et, balık ve tavuk, peynir ve yoğurt, pişmiş yumurta, mısır, fasulye, bezelye, pirinç, düşük şekerli düşük sodyumlu tahıl gevrekleri ve bunun gibi besinler küçük miktarlarda sunulabilir.
Bir kuşa asla Avakado veya Çikolata verilmemelidir. Çünkü kuşlar için tok------ler ve çok az miktarları bile ölüme neden olabilir.
Yağ ve tuz oranı yüksek patates kızartması, kraker, ve korunmuş et gibi besinler kuşlar sodyuma karşı çok hassas olduklarından kullanılmamalıdır.
Toplam besin miktarının % 50-60ını formüle edilmiş yemlerden alan kuşlar ekstra vitamin-mineral takviyesine ihtiyaç duymazlar ve hatta bunların kullanımı toksikasyona neden olabilir.
Vitamin ve mineral takviyeleri; pudra, damla, mineral ve blok şekillerinde piyasada mevcuttur.
Bazı kuşlar pellet yemlere kolay ve istekle alışırken bazılarında bu süreç haftalar, aylar sürebilir. Başlangıç olarak pelletler ayrı bir kapta, kafeste taze sebzelerle birlikte sürekli bulundurulmalıdır. Alıştığı diğer yemler ise günde iki kez (sabah ve akşam) sadece bir saat süreyle sunulmalıdır. Burada alıştığı besinlerin verilmesi çok önemlidir, çünkü kuş pelletleri ilk zamanlar besin olarak algılamayıp açlıktan ölebilir. Bu süre ve miktar kuşun normal beden ağırlığını sürdürmesine yetecektir. Çoğu kuş bir kaç gün içinde formüle yemleri atıştırmaya başlar. Böylece alıştığı yemler kademeli olarak dietin en fazla % 25;ini oluşturacak miktarlara düşürülebilir.
Pet kuşun dietinde herhangi bir değişiklik yapılmadan önce, altta yatan birtakım sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına neden olmamak ve mevcut beden ağırlığını korumak amacıyla bir veteriner hekim kontrolünden geçmesi gereklidir.
Yaşam Süreleri:
İspinozlar: 8 - 10 sene
Kanaryalar : 10- 15 sene
Muhabbet Kuşları : 10- 15 sene
Büyük Psittasinler :50 sene veya daha fazla