08-22-2009, Saat: 04:16 PM
Giyim kuşamına özen göstermiş, süslü kıyafetleriyle dikkat çeken insanlar hakkında "İKİ DİRHEM BİR ÇEKİRDEK" sözü kullanılır.
Bu yakıştırma, ağırlık ölçüsü olarak okkanın kullanıldığı eski devirlerden kalmadır. Belki biliyorsunuz, bir okka, bugünkü ölçülerle 1238 gram tutar. Okkanın dört yüzde birine, dirhem adı verilir. (Şimdiki gram ile aynı birim olduğunu sanarak gram diyecek yerde dirhem denilmesi hatalıdır.)
Dirhem, daha ziyade hassas teraziler için kullanılan bir ölçüdür. Ancak sarraflar, dirhemden daha hassas ölçümler için bir ağırlık birimi daha kullanılırmış. Buna ÇEKİRDEK denir ki, bu ağırlık toplam 5 santigram karşılığıdır. Eski devirlerin en kıymetli parası olan bir Osmanlı altını, toplam İKİ DİRHEM VE BİR ÇEKİRDEK ağırlığa sahiptir.
Bu nedenle süslenmiş kimselere, İKİ DİRHEM BİR ÇEKİRDEK yakıştırmasında bulunanlar, mecaz yoluyla onlara altın demiş olurlar ki, bu tarz pek zarif bir nüktedir.
Bu yakıştırma, ağırlık ölçüsü olarak okkanın kullanıldığı eski devirlerden kalmadır. Belki biliyorsunuz, bir okka, bugünkü ölçülerle 1238 gram tutar. Okkanın dört yüzde birine, dirhem adı verilir. (Şimdiki gram ile aynı birim olduğunu sanarak gram diyecek yerde dirhem denilmesi hatalıdır.)
Dirhem, daha ziyade hassas teraziler için kullanılan bir ölçüdür. Ancak sarraflar, dirhemden daha hassas ölçümler için bir ağırlık birimi daha kullanılırmış. Buna ÇEKİRDEK denir ki, bu ağırlık toplam 5 santigram karşılığıdır. Eski devirlerin en kıymetli parası olan bir Osmanlı altını, toplam İKİ DİRHEM VE BİR ÇEKİRDEK ağırlığa sahiptir.
Bu nedenle süslenmiş kimselere, İKİ DİRHEM BİR ÇEKİRDEK yakıştırmasında bulunanlar, mecaz yoluyla onlara altın demiş olurlar ki, bu tarz pek zarif bir nüktedir.