09-14-2011, Saat: 02:46 PM
Sırt çantaları yükün vücudun güçlü kasları üzerinde dağıtılması
için tasarlanmıştır; ancak ailelerin aralıklarla çocuklarının boynunda
ve sırtında ağrı olup olmadığını sormaları gerekir. Ağrının yanı sıra;
elde uyuşma, karıncalanma varsa gözardı etmeyip, kesinlikle uzmana
danışmalıdırlar. Memorial Şişli Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Bölümü’nden Uz. Dr. Rıza Nejat, okul döneminde sırt çantası kullanımı
nedeni ile sık görülen ağrılar ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi
verdi.
Sırt çantalaları uygun kullanılmaz ise çocuklarda çeşitli kas,
eklem ve sinir zedelenmelerine bağlı olarak ağrı ve uyuşmalar
görülebilir.
AÄžIR ÇANTA BEL AÄžRISINA NEDEN OLUR
Özellikle çantanın askılarının uzun ve gevşek oluşu durumunda vücudun
ağırlık merkezinin arkaya kayması sonucu bel kaslarında aşırı zorlanma
ve ağrı meydana gelir, dikkate alınmazsa ileri yaşlarda hiperlordoza
bağlı bel ağrıları oluşur.
ÇANTA TEK TARAFLI TAKILMAMALI
Çanta ağır olacak olursa ve/veya tek taraflı omuz askısı kullanılacak
olursa kas zorlanmalarına neden olur. Özellikle boyun hızlı arttığı
yaşlarda tek el veya omuzla taşınan çantalar omurgada sağ veya sola
eğilmeler (skolyoz ) gibi duruş bozukluklarına neden olabilir.
OMUZ ASKILARI YUMUŞAK OLMALI
Çantadaki omuz askıları geniş ve yumuşak oluşu omuz üzerinde yükün
eşit dağılmasına yardımcı olur, dar ve sert olan omuz askıları kasın
belirli noktalara ağırlığın binmesi sonucu dolaşım bozukluğu ve ağrıya
neden olur.
EL KOL VE BACAKLARDA AÄžRIYA DİKKAT
Çantanın omuz askılarının ince oluşu ve çantanın ağır olması
durumunda sinirlere yapılan baskı ile el ve kola giden sinirlerde
zedelenme sonucu ağrı ve uyuşmalar görülür. Ağır çanta taşıma ya da tek
taraflı taşıma durumunda boyun kaslarında gerginlik, ensede ağrı ve
gerilim baş ağrısı yapabilir. Özellikle ağır ve uygunsuz biçimde sırt
çantası taşıyan ve basamak yada merdiven çıkmaları durumunda bacaktaki
kaslarda zorlanma ve ağrılar görülebilir.
Sırt çantası ile ilişkili zedelenmeleri önlemek için dikkat edilmesi gereken hususlar:
1-Sırt çantası hafif olmalıdır: Sırt çantası çocuğun ağılığının %10-
15 ini geçmemelidir. Bu da ilkokul çocuğu için 3-5 kg ve daha üstü
öğrenimler maksimum 8kg dir. Eğer okul nedeniyle çocuğun taşıdığı yük
ağır ise öğretmen veya okul yönetimi ile konuşup hafifletmenin yolları
aranmalıdır.
2- Sırt çantasında ağır olan eşyalar çantanın sırta
bakan tarafına, hafif olanlar ise sırttan uzak olan kısma, ufak ve hafif
olanlar çantanın ceplerine yerleştirilebilir ,ağırlık çantanın sağ ve
solunda eşit dağıtılmalıdır.
3-Her zaman askıları omuzlar üzerinde
uygun biçimde oturtarak ayarlayınız ve her defa yük ilave edildiğinde
tekrar askı ayarlarını kontrol ediniz ve yükün yeterince destek
gördüğünden emin olunuz.
4- Çocuğunuzu sırt çantasının uygun
kullanması için eğitiniz. Uygunsuz kullanımının boyun ve omurgaya
verdiği zararlar hakkında bilgilendiriniz.
5- Sırt çantası taşırken
düzgün durmaya alışması için çocuğunuzu uyarınız, İlaveten boyun ve sırt
kaslarının gelişip güçlenmesi için aktif olmaları veya egzersiz
yapmalarını sağlayınız.
Sırt çantası alımında ve kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar:
1-Uygun çanta seçme:
- Geniş askılı ve iyi omuz pedi olan sırt çantası seçin. İnce olanlar
omuzun belli noktasına aşırı bası sonucu dolaşım bozukluğu ve ağrıya
neden olur. - Çift askılı sırt çantası seçin, tek taraflı olanlar yükü eşit dağıtamazlar.
- Sırt pedi iyi olmalıdır, ince olanlarda çantadaki sert objeler ya da kitap köşe uçları sırta batarak rahatsız eder.
- Bel kayış bağlanması ağır yükün daha da eşit dağıtılmasını sağlar.
- Çantanın kedisinin hafif olması gerekir.
- Üzerinde tekerlek olanlar yani Roler sırt çantası özellikle çok ağır
taşıyan öğrenciler için merdiven çıkarken daha rahat olabilir.
- Her zaman çift taraflı kullanın. Tek omuza atılan çanta belirli kaslarda zorlanmalara neden olur.
- Çanta vücuda yaklaşacak şekilde askılarını sıkılaştırın. Askılar çantayı 5 cm bel’in üstünde tutacak şekilde olmalıdır.
- Sırt çantası hafif olmalı ve kesinlikle öğrencinin kilosunun % 20 sini aşmamalıdır.
- Sırt çantasının tümünü kullanmayı alışkanlık haline getirin. Ağır olanları sırta yakın ve ortaya yerleştirin.
- Çanta her gün kontrol edilmeli ve ihtiyaç olmayan ağırlıklar atılmalıdır.
- Sırt çantası taşırken yerden bir şey aldığınızda dizlerinizi kırarak ve çömelerek alın, öne eğilmekten kaçının.
- Ağır çanta taşımak zorunda olanlar ise sırt ve bel kasları güçlendirici egzersizler yapmalarında yarar vardır.
- Çocuğunuza her hangi bir ağrı veya rahatsızlık olduğunda mutlaka
anlatmarını tavsiye edilmelidir. Bu ağrılar kesinlikle göz ardı
edilmemelidir. - Okul ile aile ilişkisi önemlidir Bu kadar yük taşımalarının gerekip-gerekmediği hakkında bilgi ediniz.