11-22-2006, Saat: 11:54 PM
Helikopterlerin arka pervaneleri ne i?e yarar?
G?n?m?z ta??tlar? i?inde en ?ok y?nl? ve ?a??rt?c? olan? helikopterdir. ?? boyutta da hareket edebilmesi, hemen hemen her yere gidebilmesi nedenleri ile u?aklarla yap?lamayan bir?ok ?zel g?revlerde de kullan?labilirler. Ancak helikopterlerin u?ma mekanizmalar? u?aklara g?re olduk?a kar???k, ?retim maliyetleri de daha y?ksektir.
Helikopterleri u?aklardan ay?ran ?nemli ?zellikler, havada as?l? durabilmeleri, kendi eksenleri etraf?nda d?nebilmeleri ve geri geri u?abilmeleridir. U?aklarda gerekli g?c? motor sa?lar ama as?l havada kalabilmelerini sa?layan kanatlar?d?r. Helikopterlerde ise havada kalmay? sa?layan motora ba?l? pervanelerdir.
Onlar? bir ?e?it d?nen kanat olarak d???nebiliriz. Bir helikopterde iki veya daha fazla kanat olabilir. Kanatlara hafif bir a?? verilip, ana motor ?al??t?r?l?nca, d?nen kanatlar helikopteri kald?rmaya ?al???r. Yerde iken sorun yoktur ama havalan?nca helikopterin g?vdesi, pervanenin d?n?? y?n?n?n tersine d?nmeye ba?lar. ??te burada bu hareketi durdurabilecek ilave bir g?ce ihtiya? vard?r. Bu ilave g?c? sa?laman?n en kolay yolu, d?n?? y?n?ne dik ilave bir pervane koymakt?r.
Buna kuyruk rotoru denilir. Kuyruk rotoru aynen u?ak pervanesi gibi bir iti? g?c? yarat?r ve helikopterin g?vdesinin d?nmesini dengeleyerek sabit kalmas?n? sa?lar. Kuyruktaki pervaneyi d?nd?ren ayr? bir motor yoktur. Hareketini ana motordan bir ?aft ile al?r ve alt?ndaki di?li kutusu vas?tas? ile d?nmesi gereken devirde d?ner. Helikopterleri tam olarak kontrol edebilmek i?in ana ve kuyruk pervanelerinin ayarlanabilir olmalar? gerekir.
Kuyruk pervanesinde kanatlar?n e?imlerinin, yani a??lar?n?n ayarlanmas? ile helikopterin kendi ekseni etraf?nda d?nebilmesi sa?lan?r. Ana pervane ise ?ok ?nemlidir. Y?kseklik de?i?tirmeyi, ileri ve geri gitmeyi, d?nmeyi o sa?lar. Bunun i?in de inan?lmaz derecede dayan?kl? olmas? gerekir. ??in as?l s?rr? ise ana pervanenin d?nen kanatlar?n?n e?iklik a??lar?n?n bir tam tur s?resince de?i?mesidir.
Helikopterlerin havada hareketsiz kalabilmeleri i?in pervanelerin a??lar? da sabit olmal?d?r. Bu a??lar? t?m kanatlarda ayn? anda de?i?tirmekle al?alma ve y?kselme sa?lan?r. Kanatlar arkaya geldiklerinde a??lar? b?y?k, ?ne geldiklerinde daha k???k ise ileri do?ru hareket, tersi durumda da geriye do?ru hareket sa?lan?r.
G?n?m?z ta??tlar? i?inde en ?ok y?nl? ve ?a??rt?c? olan? helikopterdir. ?? boyutta da hareket edebilmesi, hemen hemen her yere gidebilmesi nedenleri ile u?aklarla yap?lamayan bir?ok ?zel g?revlerde de kullan?labilirler. Ancak helikopterlerin u?ma mekanizmalar? u?aklara g?re olduk?a kar???k, ?retim maliyetleri de daha y?ksektir.
Helikopterleri u?aklardan ay?ran ?nemli ?zellikler, havada as?l? durabilmeleri, kendi eksenleri etraf?nda d?nebilmeleri ve geri geri u?abilmeleridir. U?aklarda gerekli g?c? motor sa?lar ama as?l havada kalabilmelerini sa?layan kanatlar?d?r. Helikopterlerde ise havada kalmay? sa?layan motora ba?l? pervanelerdir.
Onlar? bir ?e?it d?nen kanat olarak d???nebiliriz. Bir helikopterde iki veya daha fazla kanat olabilir. Kanatlara hafif bir a?? verilip, ana motor ?al??t?r?l?nca, d?nen kanatlar helikopteri kald?rmaya ?al???r. Yerde iken sorun yoktur ama havalan?nca helikopterin g?vdesi, pervanenin d?n?? y?n?n?n tersine d?nmeye ba?lar. ??te burada bu hareketi durdurabilecek ilave bir g?ce ihtiya? vard?r. Bu ilave g?c? sa?laman?n en kolay yolu, d?n?? y?n?ne dik ilave bir pervane koymakt?r.
Buna kuyruk rotoru denilir. Kuyruk rotoru aynen u?ak pervanesi gibi bir iti? g?c? yarat?r ve helikopterin g?vdesinin d?nmesini dengeleyerek sabit kalmas?n? sa?lar. Kuyruktaki pervaneyi d?nd?ren ayr? bir motor yoktur. Hareketini ana motordan bir ?aft ile al?r ve alt?ndaki di?li kutusu vas?tas? ile d?nmesi gereken devirde d?ner. Helikopterleri tam olarak kontrol edebilmek i?in ana ve kuyruk pervanelerinin ayarlanabilir olmalar? gerekir.
Kuyruk pervanesinde kanatlar?n e?imlerinin, yani a??lar?n?n ayarlanmas? ile helikopterin kendi ekseni etraf?nda d?nebilmesi sa?lan?r. Ana pervane ise ?ok ?nemlidir. Y?kseklik de?i?tirmeyi, ileri ve geri gitmeyi, d?nmeyi o sa?lar. Bunun i?in de inan?lmaz derecede dayan?kl? olmas? gerekir. ??in as?l s?rr? ise ana pervanenin d?nen kanatlar?n?n e?iklik a??lar?n?n bir tam tur s?resince de?i?mesidir.
Helikopterlerin havada hareketsiz kalabilmeleri i?in pervanelerin a??lar? da sabit olmal?d?r. Bu a??lar? t?m kanatlarda ayn? anda de?i?tirmekle al?alma ve y?kselme sa?lan?r. Kanatlar arkaya geldiklerinde a??lar? b?y?k, ?ne geldiklerinde daha k???k ise ileri do?ru hareket, tersi durumda da geriye do?ru hareket sa?lan?r.