Windows XP Professional y?kl? bir bilgisayar?n masa?st?ne a? ?zerinden, internet'ten veya direkt modem ba?lant?s? ile eri?ebilir ve sanki o bilgisayar?n ba??nda oturuyormu??as?na kontrol edebilirsiniz. Bunun XP'de nas?l yap?ld???na ge?meden ?nce isterseniz sistemin nas?l ?al??t???na ve b?yle bir ?ey'e neden ihtiya? olabilece?ine bir g?z atal?m.
Uzak mesafeli ba?lant?lardaki h?z problemi ve ??z?m y?ntemleri
A bilgisayar? ?zerinde bir program var, B bilgisayar?ndaki kullan?c? bu program? kullanmak istiyor. E?er bu iki bilgisayar ayn? yerel a? ?zerinde ise problem yok, bildi?imiz y?ntemlerle B, A'ya ba?lan?p bu program? ?al??t?rabilir. Peki bu iki bilgisayar ayn? yerel a? ?zerinde de?il, ayn? binada, ayn? ?ehirde hatta ayn? ?lke veya k?ta ?zerinde de?ilse(ka? y?l sonra bu c?mleye gezegen kelimesini de ekleyece?iz sizce??) bu i? nas?l olur?
Hemen direkt modemle ba?lan?rlar veya internet ?zerinden ba?lan?rlar dedi?inizi duyar gibi oluyorum. Ancak uzak mesafeli ba?lant?lar?n yerel a?lara g?re en b?y?k fark? ve dezavantaj?, ba?lant? h?zlar?ndaki b?y?k fakl?l?kt?r. Yerel a?'da saniyede 10.000.000 bit (10MBs) veri aktar?m? m?mk?nken, modemle yap?lan ba?lant?da bu h?z 56.000 bit'e d???yor.
E?er kullan?lacak program, y?ksek miktarda veri aktar?m? gerektiren bir programsa, yerel a? ?zerinden kullan?rken 1-2 saniyede a??lan program penceresi, uzak ba?lant?da belkide 10-20 dakika s?recektir.
??yle bir ?rnek verelim, elimizde adres defteri ya da ona benzer salak bir veritaban? program? olsun. Bu program kabaca iki mod?lden olu?uyor. Birincisi program k?sm?, yani ?al??t?rd???m?z adresdefteri.exe dosyas?, bu dosyan?n 3 Mega Byte oldu?unu varsayal?m. ?kinci mod?l ise verilerin tutuldu?u, veri.mdb isimli bir dosya, bu dosya da 10 Mega Byte olsun.
Program A bilgisayar? ?zerinde y?kl?, B bilgisayar? yerel a?dan, A'ya eri?iyor, B bilgisayar? ?zerinde ?al??an kullan?c?, adresdefteri.exe ?zerine t?klad??? anda, ?nce bu 3 MB'l?k exe dosya a? ?zerinde B'nin belle?ine aktar?l?yor ve sonra program ?al???yor. Yerel a?'dan bahsetti?imiz i?in 3 MB'l?k dosya 3-5 saniyede aktar?l?yor ve kullan?c? k?sa bir beklemeden sonra program ekran?n? g?r?yor. Daha sonra program, yine a? ?zerinden veri.mdb dosyas?n? a??yor(burda t?m dosyan?n A'dan B'ye aktar?lmas? gerekmiyor) ve kullan?c? kay?tlar aras?nda dola?t?k?a veri.mdb i?ideki veri gerektik?e B'ye gidiyor.
?rne?in bu adres defterinde 50 bin ki?i kay?tl? ise, B ?zerindeki kullan?c? "bana Hulusi Arman'?n kayd?n? bul" komutunu verdi?inde, program t?m kay?tlar? inceleyip bu kayd? bulmaya ?al???yor.
Her ne kadar veri.mdb'nin tamam?n?n B'ye aktar?m? gerekmese de, ilk ba?ta exe'nin aktar?m?, sonras?nda veri dosyas?n?n a??lma i?lemi b?y?k bir veri aktar?m?n? gerektiriyor. Hele ki ?e?itli sorgulamalar yap?ld???nda, t?m veri dosyas?n?n aktar?m? veya server ?zerindeki koca dosyan?n taranmas? gerekebiliyor. Ve unutmay?n bir ?ok program bu ?rnektekinden daha karma??k yap?ya sahiptir, birden fazla veri dosyas? kullan?r. Yerel a?'da s?k?nt? yaratmayan bu i?leyi?, uzak mesafeli ba?lant?larda imkans?z hale geliyor.
Bu probleme kar?? geli?tirilen bir ka? ??z?m var. Bunlardan birincisi, ?u anki konumuzla alakal? de?il, ama k?saca de?inelim. Client-Server programlar diye adland?r?lan yap?dan bahsediyorum.
Buradaki Client-Server kelimelerini hi? kafan?za takmay?n, sistem ??yle i?liyor: Yukar?daki ?rnekte, exe dosyam?z sabit bir dosya. Yani bu dosya hep ayn? kal?yor, hi? de?i?miyor. E?er bu program uzak mesafeli ba?lant?yla kullan?lacaksa, bir defal?k bu exe dosyas?n? uzaktaki kullan?c?ya ula?t?r?r?z. Veri dosyas?na gelince, i?in inceli?i de o noktada. Server taraf?nda, yani verinin tutuldu?u yerde, art?k tek bir veri dosyas? s?z konusu de?il. Onun yerine bir veri taban? y?netim sistemi -DBMS(data base management system)- ?al???yor. Bu piyasada isim yapm?? bir ka? programa ?rnek olarak ORACLE, MS SQL Server verilebilir.
Kullan?c? bir kayda ula?mak veya birden fazla kayd? i?eren bir sorgulama yapmak istedi?inde server'daki tek bir dosyan?n i?inde bunu kendi bulmaya ?al??maktansa, server'a yap?lacak i?lemi belirten k?sa bir kod yolluyor. Az ?nceki ?rnek i?in (select * where ad="hulusi" soyad="arman") gibi ?ok k?sa bir kodu server'a yollamas? yeterli oluyor. Server kendi ?zerindeki data'dan bu kritere uyan kay?tlar? bulup, sadece bu bulunan kay?tlar? client'a, yani uzaktaki kullan?c?ya yolluyor. B?ylece m?mk?n olan en az veri aktar?m? ile i?lem ger?ekle?mi? oluyor.
Peki elimizdeki program client-server yap?da bir program de?ilse ne olacak? ??te o zaman kar??m?za terminal em?lasyonu programlar ??k?yor.
Soldaki bilgisayar uzaktan eri?en bilgisayar?, sa?daki ise program? ?zerinde bar?nd?ran bilgisayar? temsil ediyor.
Uzaktan ba?lanan bilgisayar, kar?? taraf?n ekran g?r?nt?s?n? al?yor, kendi klavye ve mouse hareketlerini kar?? tarafa yolluyor. B?ylece ?al??t?r?lan program hi?bir yere gitmiyor, kendi ?zerinde bulundu?u bilgisayarda ?al???yor, ama ekran g?r?nt?s? uzaktaki kullan?c?ya gidiyor. B?ylece kullan?lan program ne kadar b?y?k veri aktar?m? gerektirirse gerektirsin, farketmiyor.
XP'nin uzaktan ba?lant? ?zelli?i ile yap?labilecek bir ka? ?rnek uygulama
?rnek 1 G?n boyunca ?irketin muhasebe program?nda ?al??t?n?z. Ak?am oldu evinize gitmeniz gerekiyor. XP y?kl? bilgisayar?n?z? a??k b?rak?n. Eve gidince, evdeki XP y?kl? bilgisayar?n?zla, i? yerindeki bilgisayara modem ile ba?lan?n. XP uzaktan ba?lant? (Remote Desktop Access) ?zelli?i sayesinde, art?k evinizdeki bilgisayarda, i? yerindeki bilgisayar?n ekran g?r?nt?s? var. Klavye ve mouse ile verdi?iniz komutlar ise, i? yerindeki bilgisayarda yerine getiriliyor. ?stedi?iniz gibi ?al??abilirsiniz. Dikkat ederseniz, i? yerinde kurulu sistem, program?n ?zelli?i vs. hi?bir?ey bizi ilgilendirmiyor. E?er i? yerindeki bilgisayarda bir program ?al???yorsa, siz evden de onu kullanabiliyorsunuz.
?rnek 2 Bilgisayar?n?zda bir problem var, ?irketinizdeki veya sistem destek ald???n?z yerdeki teknisyenden rica ediyorsunuz, ayn? y?ntemle bilgisayar?n?za ba?lan?yor ve sanki gelip sizin koltu?unuza oturmu? gibi bilgisayar?n?z? kullan?yor ve problemi ??z?yor.
Unutmay?n Remote Desktop ba?lant?lar? hem yerel a? ?zerinden hem de internet ?zerinden yap?labiliyor.
Remote Desktop Access'in Windows XP Pro ?zerinde kurulumu
Control-Panel>System
Veya My Computer ?zerine sa? t?k>Properties
tab : Remote
?stte Remote se?ene?ini g?r?yoruz. Bu hem Home hemd Pro versiyonunda mevcut.
Bizim ilgilendi?imiz Remote Desktop ise sadece Pro versiyonunda bulunuyor. ?lk ba?ta bu ?zellik kapal? durumda, Administrator yetkisinde bir kullan?c? ile login olmu?sak Allow users to connect remotely to this computer se?ene?inin yan?na bir tik koyal?m.
Bu uyar? penceresinde iki ?nemli bilgi var;
Uzak mesafeli ba?lant?lardaki h?z problemi ve ??z?m y?ntemleri
A bilgisayar? ?zerinde bir program var, B bilgisayar?ndaki kullan?c? bu program? kullanmak istiyor. E?er bu iki bilgisayar ayn? yerel a? ?zerinde ise problem yok, bildi?imiz y?ntemlerle B, A'ya ba?lan?p bu program? ?al??t?rabilir. Peki bu iki bilgisayar ayn? yerel a? ?zerinde de?il, ayn? binada, ayn? ?ehirde hatta ayn? ?lke veya k?ta ?zerinde de?ilse(ka? y?l sonra bu c?mleye gezegen kelimesini de ekleyece?iz sizce??) bu i? nas?l olur?
Hemen direkt modemle ba?lan?rlar veya internet ?zerinden ba?lan?rlar dedi?inizi duyar gibi oluyorum. Ancak uzak mesafeli ba?lant?lar?n yerel a?lara g?re en b?y?k fark? ve dezavantaj?, ba?lant? h?zlar?ndaki b?y?k fakl?l?kt?r. Yerel a?'da saniyede 10.000.000 bit (10MBs) veri aktar?m? m?mk?nken, modemle yap?lan ba?lant?da bu h?z 56.000 bit'e d???yor.
E?er kullan?lacak program, y?ksek miktarda veri aktar?m? gerektiren bir programsa, yerel a? ?zerinden kullan?rken 1-2 saniyede a??lan program penceresi, uzak ba?lant?da belkide 10-20 dakika s?recektir.
??yle bir ?rnek verelim, elimizde adres defteri ya da ona benzer salak bir veritaban? program? olsun. Bu program kabaca iki mod?lden olu?uyor. Birincisi program k?sm?, yani ?al??t?rd???m?z adresdefteri.exe dosyas?, bu dosyan?n 3 Mega Byte oldu?unu varsayal?m. ?kinci mod?l ise verilerin tutuldu?u, veri.mdb isimli bir dosya, bu dosya da 10 Mega Byte olsun.
Program A bilgisayar? ?zerinde y?kl?, B bilgisayar? yerel a?dan, A'ya eri?iyor, B bilgisayar? ?zerinde ?al??an kullan?c?, adresdefteri.exe ?zerine t?klad??? anda, ?nce bu 3 MB'l?k exe dosya a? ?zerinde B'nin belle?ine aktar?l?yor ve sonra program ?al???yor. Yerel a?'dan bahsetti?imiz i?in 3 MB'l?k dosya 3-5 saniyede aktar?l?yor ve kullan?c? k?sa bir beklemeden sonra program ekran?n? g?r?yor. Daha sonra program, yine a? ?zerinden veri.mdb dosyas?n? a??yor(burda t?m dosyan?n A'dan B'ye aktar?lmas? gerekmiyor) ve kullan?c? kay?tlar aras?nda dola?t?k?a veri.mdb i?ideki veri gerektik?e B'ye gidiyor.
?rne?in bu adres defterinde 50 bin ki?i kay?tl? ise, B ?zerindeki kullan?c? "bana Hulusi Arman'?n kayd?n? bul" komutunu verdi?inde, program t?m kay?tlar? inceleyip bu kayd? bulmaya ?al???yor.
Her ne kadar veri.mdb'nin tamam?n?n B'ye aktar?m? gerekmese de, ilk ba?ta exe'nin aktar?m?, sonras?nda veri dosyas?n?n a??lma i?lemi b?y?k bir veri aktar?m?n? gerektiriyor. Hele ki ?e?itli sorgulamalar yap?ld???nda, t?m veri dosyas?n?n aktar?m? veya server ?zerindeki koca dosyan?n taranmas? gerekebiliyor. Ve unutmay?n bir ?ok program bu ?rnektekinden daha karma??k yap?ya sahiptir, birden fazla veri dosyas? kullan?r. Yerel a?'da s?k?nt? yaratmayan bu i?leyi?, uzak mesafeli ba?lant?larda imkans?z hale geliyor.
Bu probleme kar?? geli?tirilen bir ka? ??z?m var. Bunlardan birincisi, ?u anki konumuzla alakal? de?il, ama k?saca de?inelim. Client-Server programlar diye adland?r?lan yap?dan bahsediyorum.
Buradaki Client-Server kelimelerini hi? kafan?za takmay?n, sistem ??yle i?liyor: Yukar?daki ?rnekte, exe dosyam?z sabit bir dosya. Yani bu dosya hep ayn? kal?yor, hi? de?i?miyor. E?er bu program uzak mesafeli ba?lant?yla kullan?lacaksa, bir defal?k bu exe dosyas?n? uzaktaki kullan?c?ya ula?t?r?r?z. Veri dosyas?na gelince, i?in inceli?i de o noktada. Server taraf?nda, yani verinin tutuldu?u yerde, art?k tek bir veri dosyas? s?z konusu de?il. Onun yerine bir veri taban? y?netim sistemi -DBMS(data base management system)- ?al???yor. Bu piyasada isim yapm?? bir ka? programa ?rnek olarak ORACLE, MS SQL Server verilebilir.
Kullan?c? bir kayda ula?mak veya birden fazla kayd? i?eren bir sorgulama yapmak istedi?inde server'daki tek bir dosyan?n i?inde bunu kendi bulmaya ?al??maktansa, server'a yap?lacak i?lemi belirten k?sa bir kod yolluyor. Az ?nceki ?rnek i?in (select * where ad="hulusi" soyad="arman") gibi ?ok k?sa bir kodu server'a yollamas? yeterli oluyor. Server kendi ?zerindeki data'dan bu kritere uyan kay?tlar? bulup, sadece bu bulunan kay?tlar? client'a, yani uzaktaki kullan?c?ya yolluyor. B?ylece m?mk?n olan en az veri aktar?m? ile i?lem ger?ekle?mi? oluyor.
Peki elimizdeki program client-server yap?da bir program de?ilse ne olacak? ??te o zaman kar??m?za terminal em?lasyonu programlar ??k?yor.
Soldaki bilgisayar uzaktan eri?en bilgisayar?, sa?daki ise program? ?zerinde bar?nd?ran bilgisayar? temsil ediyor.
Uzaktan ba?lanan bilgisayar, kar?? taraf?n ekran g?r?nt?s?n? al?yor, kendi klavye ve mouse hareketlerini kar?? tarafa yolluyor. B?ylece ?al??t?r?lan program hi?bir yere gitmiyor, kendi ?zerinde bulundu?u bilgisayarda ?al???yor, ama ekran g?r?nt?s? uzaktaki kullan?c?ya gidiyor. B?ylece kullan?lan program ne kadar b?y?k veri aktar?m? gerektirirse gerektirsin, farketmiyor.
XP'nin uzaktan ba?lant? ?zelli?i ile yap?labilecek bir ka? ?rnek uygulama
?rnek 1 G?n boyunca ?irketin muhasebe program?nda ?al??t?n?z. Ak?am oldu evinize gitmeniz gerekiyor. XP y?kl? bilgisayar?n?z? a??k b?rak?n. Eve gidince, evdeki XP y?kl? bilgisayar?n?zla, i? yerindeki bilgisayara modem ile ba?lan?n. XP uzaktan ba?lant? (Remote Desktop Access) ?zelli?i sayesinde, art?k evinizdeki bilgisayarda, i? yerindeki bilgisayar?n ekran g?r?nt?s? var. Klavye ve mouse ile verdi?iniz komutlar ise, i? yerindeki bilgisayarda yerine getiriliyor. ?stedi?iniz gibi ?al??abilirsiniz. Dikkat ederseniz, i? yerinde kurulu sistem, program?n ?zelli?i vs. hi?bir?ey bizi ilgilendirmiyor. E?er i? yerindeki bilgisayarda bir program ?al???yorsa, siz evden de onu kullanabiliyorsunuz.
?rnek 2 Bilgisayar?n?zda bir problem var, ?irketinizdeki veya sistem destek ald???n?z yerdeki teknisyenden rica ediyorsunuz, ayn? y?ntemle bilgisayar?n?za ba?lan?yor ve sanki gelip sizin koltu?unuza oturmu? gibi bilgisayar?n?z? kullan?yor ve problemi ??z?yor.
Unutmay?n Remote Desktop ba?lant?lar? hem yerel a? ?zerinden hem de internet ?zerinden yap?labiliyor.
Remote Desktop Access'in Windows XP Pro ?zerinde kurulumu
Control-Panel>System
Veya My Computer ?zerine sa? t?k>Properties
tab : Remote
?stte Remote se?ene?ini g?r?yoruz. Bu hem Home hemd Pro versiyonunda mevcut.
Bizim ilgilendi?imiz Remote Desktop ise sadece Pro versiyonunda bulunuyor. ?lk ba?ta bu ?zellik kapal? durumda, Administrator yetkisinde bir kullan?c? ile login olmu?sak Allow users to connect remotely to this computer se?ene?inin yan?na bir tik koyal?m.
Bu uyar? penceresinde iki ?nemli bilgi var;
- Remote desktop ba?lant?s? yaparken elbette bu bilgisayar ?zerinde tan?ml? bir kullan?c? ad? kullan?lacak, bu kullan?c?n?n muhakkak ?ifresi olmal?
- E?er internet veya WAN ?zerinden ba?lan?lacaksa, ve a?'da firewall varsa(dial-up ba?lant?n?n firewall'? mesela) Remote desktop'un kulland??? port'lar a??k olmal?
?imdi de bu bilgisayara uzaktan ba?lanacak kullan?c?lar? se?memiz gerekiyor.
Select Remote Users
Administrator yetkisindeki t?m kullan?c?lar bu listede olmasalar bile ba?lanabiliyorlar. Administrator olmad??? halde ba?lanacak bir kullan?c? varsa Add ile ekleyin.
Ba?lanacak sistemin kurulumu
Bir XP Pro bilgisayar?na Remote Desktop ile ba?lanmak i?in illaki XP Pro kullanman?z gerekmiyor. Windows95, 98, ME, NT4, 2000 ile de ba?lanabilirsiniz. Ancak bu versiyonlarda Remote desktop client program?n? y?klemeniz gerekiyor. Windows XP Home ve Windows XP Pro varsa, Remote desktop client zaten y?kl? durumdad?r.
?imdi Windows95, 98, ME, NT4, 2000 i?in bu Remote desktop client'i nerden ve nas?l y?kleyece?imize bakal?m.
Remote desktop client'? y?klemek istedi?iniz bilgisayara (W9x, me, 2000) XP kurulum CD'sini tak?n.
CD otomatik ?al??acakt?r. A??lan men?den Perform additional tasks ?zerine t?klay?n.
Set up Remote Desktop Connection
Kurulumu devam ettirin ve tamamlay?n.
?imdi Start>Accessories>Communications alt?nda Remote Desktop Connection ??kacakt?r. Bizde t?klayal?m.
Ba?lanmak istedi?iniz Windows XP Pro'nun IP adresini girin.
Options >> ile de baz? ayarlar yapaca??z.
Tab : General
Bu ekranda ba?lanaca??n?z XP Pro i?in kullan?c? ad? ve ?ifreyi girebilirsiniz. Girmezseniz, ba?lan?rken soracakt?r.
Bu ba?lant? ayarlar?n? Save As.. ile kaydedip sonra tekrar kullanman?z da m?nk?n.
tab : Display
E?e yerel a? ?zerinden ba?lan?yorsan?z bu ayarlar ayn? kalabilir, ama modem ba?lant?s?nda, ??z?n?rl??? ve renk derinli?ini d???rmek performans? artt?r?r.
tab : Local Resources
Remote computer sound Burada da ba?lan?lan bilgisayardaki sesli uyar?lar?n aktar?m?n? ayarl?yoruz.
Local devices Ba?lant???n?z bilgisayar?n disk, yaz?c? ve seri portuna da ba?lan?l?p ba?lan?lmayaca??.
tab : Experience
Ba?lant? ?eklinizi se?in.
Ayr?ca Wallpaper, animation gibi ??eler se?ilmemi? olmal?.
Ayarlardan sonra ba?lanmaya haz?r?z.
Connect
Bu uyar? ekran?nda ba?land???n?z bilgisayar?n disk ve seri portlar?na eri?im sa?lanabilece?ini s?yl?yor.
E?er kullan?c? ad? ve ?ifre ?nceki ekranda girilmediyse ?imdi girelim.
Uyar?
Ba?lant? kuruldu?u anda, ba?lan?lan bilgisayar kullan?ma kapan?r.
Ba?lant? kurulunca, bir pencere i?inde ba?land???m?z sistemin masa?st?n? g?rmeye ve kullanmaya ba?l?yoruz.
Resmin Orijinal Boyutunu G?rmek ??in Buraya T?klay?n !!!
My Computer'a girersek, ?nce o bilgisayar?n(ba?lan?lan) disk, cd-rom'unu g?r?yoruz. Bunlar?n alt?nda da ba?lanan -yeni bizim ?u anda kullanmakta oldu?umuz- bilgisayar?n disk s?r?c?leri g?r?n?yor (A, B, C, D, E on Helmig).
NOT
Evet, hem ba?lanan, hemde ba?lan?lan bilgisayar?n diskleri burada g?r?n?yor. Ama unutmay?n bu diskler aras?nda yap?lacak bir dosya kopyalama i?lemi, aradaki ba?lant?n?n h?z?yla s?n?rl? olacakt?r.
??imiz bitince, Start>Disconnect ile ba?lant?y? kesebilirsiniz.