Annelerin bebekleri için en çok endişelendiği zaman dilimi 0–1 yaş arasıdır. Aileye yeni katılan üyenin – hele de ilk çocuk ise- beslenmesi konusunda yaşanan sorunlar ve endişeler genellikle hiç bitmez. Çocuğuma sütüm yetiyor mu? Yemeğini nasıl hazırlamalıyım? Nasıl beslenmeliyim? Sorularının cevaplarını anneler arar durur. Kimi zaman yanlış kaynaklardan alınan bilgiler anne sütünün erken sonlandırılmasına bile neden olabilmektedir.
Yeni doğan bir bebek için en ideal besin anne sütüdür. Doğduğu andan yarım saat sonrasından emzirilmeye başlanan bebeğin sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürme şansı artar. Ayrıca doğumdan sonra ilk gelen sarı süt bebek için son derece sağlıklı olmasının yanı sıra, annenin doğuma bağlı oluşabilecek kanamalarını da en aza indirir. Çünkü kanama emzirme ile uyarılan kaslar nedeni ile azalır.
Bir bebek ilk altı ay içinde sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü bebeğin ilk altı ay boyunca bütün besinsel ihtiyaçlarını karşılar. Altı aydan sonra ise uygun tamamlayıcı besinlere uygun miktarlarda başlanması gerekir. Çünkü 6.ayını tamamlayan bir bebeğin besinsel ihtiyaçları artmaya başlar.
6.aydan sonra başlanması en uygun olan tamamlayıcı besin yoğurttur. Meyve ve sebze suları da bu dönem için uygun ek besinlerdir. Fakat hemen her meyve ve sebzeye başlanmaması gerekir. Artan demir ihtiyacı nedeni ile bu dönemde kahvaltısına pekmez ilave edilebilir. Bebek 7.ayına girdiğinde artık ¼-1/2 adet haşlanmış yumurta sarısı tüketebilir. Pirinç, pirinç unu ve muhallebi gibi besinler beslenme programına dahil edilebilir. 7.ay sebze çorbalarının da tüketilmeye başlanacağı bir dönemdir. Çorbalarının içerisine az miktarda et, tavuk veya balık eklenebilir. Bebek 8. ayına ulaştığında püre haline getirilmiş sebze yemekleri, tahıl-kurubaklagil karışımlarını da rahatlıkla tüketmeye başlayacaktır. Bebek bir yaşına ulaştığında artık aile bireyleri ile sofraya oturmalı ve evde yapılmış olan yemeklerden de tüketmelidir.
Annenin tamamlayıcı besinleri hazırlarken dikkat etmesi gereken birçok faktör vardır:
Yeni doğan bir bebek için en ideal besin anne sütüdür. Doğduğu andan yarım saat sonrasından emzirilmeye başlanan bebeğin sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürme şansı artar. Ayrıca doğumdan sonra ilk gelen sarı süt bebek için son derece sağlıklı olmasının yanı sıra, annenin doğuma bağlı oluşabilecek kanamalarını da en aza indirir. Çünkü kanama emzirme ile uyarılan kaslar nedeni ile azalır.
Bir bebek ilk altı ay içinde sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü bebeğin ilk altı ay boyunca bütün besinsel ihtiyaçlarını karşılar. Altı aydan sonra ise uygun tamamlayıcı besinlere uygun miktarlarda başlanması gerekir. Çünkü 6.ayını tamamlayan bir bebeğin besinsel ihtiyaçları artmaya başlar.
6.aydan sonra başlanması en uygun olan tamamlayıcı besin yoğurttur. Meyve ve sebze suları da bu dönem için uygun ek besinlerdir. Fakat hemen her meyve ve sebzeye başlanmaması gerekir. Artan demir ihtiyacı nedeni ile bu dönemde kahvaltısına pekmez ilave edilebilir. Bebek 7.ayına girdiğinde artık ¼-1/2 adet haşlanmış yumurta sarısı tüketebilir. Pirinç, pirinç unu ve muhallebi gibi besinler beslenme programına dahil edilebilir. 7.ay sebze çorbalarının da tüketilmeye başlanacağı bir dönemdir. Çorbalarının içerisine az miktarda et, tavuk veya balık eklenebilir. Bebek 8. ayına ulaştığında püre haline getirilmiş sebze yemekleri, tahıl-kurubaklagil karışımlarını da rahatlıkla tüketmeye başlayacaktır. Bebek bir yaşına ulaştığında artık aile bireyleri ile sofraya oturmalı ve evde yapılmış olan yemeklerden de tüketmelidir.
Annenin tamamlayıcı besinleri hazırlarken dikkat etmesi gereken birçok faktör vardır:
- Anne yoğurdu evde mayalamalıdır. Fakat mayalama işlemi sırasında pastörize süt kullanılması gerekir.
Elma ve şeftali meyve sularına ilk başlanacağı dönemde ideal seçimlerdir.
Hazır meyve suları kullanılmamalı. Bebeğe her seferinde taze meyve suyu hazırlanmalıdır.
Meyve suyu ve meyve püresi hazırlanırken cam rende kullanılması gerekir. Cam rende kullanılması sonucu vitamin kaybı daha az olacaktır.
Yumurtanın en ideal haşlanma süresi 10–12 dakikadır. Yumurta daha uzun süre pişirilmemelidir.
Yumurta haşlanırken sarısının etrafında yeşil halka oluşmuş ise bebeğe verilmemelidir. Bu yumurtada yer alan demir minerali kullanılamaz hale gelmiştir.
Bebeklerin beslenmesinde nişastanın yeri yoktur. Muhallebiler hazırlanırken pirinç unu kullanılmalıdır. Muhallebiye şeker ateşten alındıktan sonra eklenmelidir. Şeker pişirme aşamasında ilave edilirse, muhallebinin protein oranı azalır.
Kilolu bebeklerin muhallebilerine şeker eklenmemelidir.
Bebeğin kabızlık problemi varsa muhallebiye 1 çay kaşığı zeytinyağı eklenebilir.
Et suyunun bebek için besleyici bir değeri yoktur. Çünkü içeriğinin çoğu yağdan oluşur. Et suyu yerine bebek besinlerine etin kendisi ilave edilmelidir.
Sebze çorbası pişirilirken, sebzeler iyice yıkandıktan sonra küçük küçük doğranır. Bir yemek kaşığı pirinç veya un ve 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ile suda pişirilir. Pişen karışım püre haline getirilerek verilmelidir. Sebze çorbalarının içerisine 1–2 tatlı kaşığı kadar et, tavuk veya balık ilave edilebilir.
Bebeğin tüketeceği kıyma özel olarak hazırlanmalıdır. Etlerin yağsız yerlerinden kıyma 2 kez çekilerek hazırlanmalıdır.
Kuru baklagil çorbaları da sebze çorbaları gibi hazırlanmalı ve püre haline getirilmelidir.
Bebeklerin tüketeceği besinlere baharat eklenmemelidir.
Çocukların besinlerine tuz eklemesi bir yaşına ulaştıklarında başlamalıdır. Tuz olarak iyotlu tuz tercih edilmelidir.
Bebeklere kızartma ve kavurma yöntemi ile pişirilen hiçbir besin verilmemelidir.
Diyetisyene danışılmadan bebeğe hazır gıdalar verilmemelidir.
İçerisinde katkı maddesi olan hiçbir ürün bebeğe verilmemelidir.
Bebeğe hazırlanan meyve suyu arttı ise saklanmamalı, dökülmelidir.
Bebeğe hazırlanan başka bir besin arttı ise buzdolabında en fazla 24 saat saklanabilir.