G?zel e?itim, do?ru ??retim/Arma?an ORK?
G?ZEL E??T?M, DO?RU ??RET?M
?lkeleri ayakta tutan gen? beyinlerdir. G?r?p ge?irmi? olan ya?l?lard?r; ancak onlardan yararlanarak bir ?eyler yapan gen?lerdir. Gen?ler g?zel e?itilip, do?ru ??retildikten sonra ?lkenin kolonlar? tam anlam?yla yap?lm?? olacakt?r.
Gen?leri ?yle bir e?itmeli ki; y?r?yen fabrikalar, ayakl? borsalar gibi gezsinler. Ta?tan ekmeklerini ??karabilsinler.
Bir ?lke i?in ekonomisinin d???nda her ?ey m?kemmel olsun. Bilinen; teknoloji, bilim, sanat ve stratejiler son a?amada olsun. Tek kusur anaparan?n olmamas?. Para yeterli olamay?nca bilinen bu yararl? ?eyler neye yarayabilir ki?..
?lkeler i?in bir numaral? sorun olan, ekonomiyi d?zeltebilmekte ?retimle m?mk?nd?r. Sadece almaktan (t?ketmekten) belki de b?y?k zarara u?ranmakta. ?lkemizde ?retim, t?ketimden ?ok ?ok az. En az?ndan her t?rl? al?m maddesinin ?retimi ile t?ketimi e?itlense, b?y?k bir rahata kavu?ulur. Ancak ulusal amac?m?z ?lkemizi uygar toplumlar d?zeyine ??karmaksa, bu ?ok k???k bir hedef. O h?lde hedefimiz d??a sat?mda da D?nyada ?nc? olmakt?r. ?nsanlar?m?z? ?retimede y?nlendirebilmek, yaln?z d?zg?n ve sistemli bir e?itimle olabilir. Ba?ar?l? bir e?itimle, istenen amaca rahatl?kla kavu?ulacakt?r.
G?zel e?itim ve do?ru ??retimden ge?mi? ??rencilerin, bildikleri ve uygulad?klar?yla ekonomi g??lenecektir. ?al??may?, yani ?retmeyi kafas?na koymu? olan bireyler sayesinde ne gibi bir zorlukla kar??la??labilir ki?
G?zel e?itim ve do?ru ??retimden kast?m; ger?ekleri aynen aktaran, gerekli donan?m? ??renciye veren, bilginin yan? s?ra etik kurallar? ??renciye a??layan bir sistemdir. Bu sistemden mezun olan ??rencinin teknoloji, bilim, sanat, k?lt?r, anlay?? bi?imi, sosyal ya?ama bak?? a??s? ve bildi?ini uygulama tarz? ile do?ru ve yanl??? ay?rt edebilme g?c? y?ksek olacakt?r. Bu ??renciye e?itim-??retim ya?am?nda ?al??ma sevdirilir ve ?retebilmenin insana verdi?i onur ve mutluluk ??retilirse, ??rencinin y?r?yen fabrika ya da ayakl? borsa olmas? gayet do?ald?r. Alma yetisine, verme de eklenince; do?ru ve g?zeli se?ebilen birey, verme hissini bask?n k?lacakt?r.
G?zel e?itim ve do?ru ??retimin, t?keticilikten ?reticili?e ge?i?te nas?l i?leyece?i, ?zellikleri ve ayr?cal?klar?:
1) K?y Enstit?lerinin G?n?m?ze Uyarlanm?? H?lleri
2) D?z Liselerde Alanlama
3) Yak?n Tarih Dersleri
4) Siyaset
5) Kumar
6) Tar?m ve Ziraat Dersi
7) Geziler
8) Co?rafya’ya Ekler
1)K?y Enstit?lerinin G?n?m?ze Uyarlanm?? H?lleri
1940’larda y?ld?z d?nemini ya?ayan k?y enstit?lerinin, g?n?m?ze uyarlanm?? h?lleri, en az?ndan her b?lgeye bir tane olmak ?zere kurulmal?d?r.
Her okulda; o d?nemde ki alanlara eklemeler ve ??karmalar yap?larak, istekli ??renciler yeti?tirilmelidir. S?n?f ??retmenli?i, tekstil, in?aat, tar?m ve sa?l?k alanlar? a??larak, bu alanlardan ??kan ??renciler, ilgili ?niversitelere daha avantajl? bir ?ekilde al?nmal?d?r. ?rne?in; Anadolu ??retmen Lisesi’nden mezun ??renci nas?l ??retmenlikle ilgili ?niversite b?l?m?ne avantajl? bir ?ekilde girebiliyorsa, bu okullar?n s?n?f ??retmenli?i alan?ndan mezun ??rencide, ?niversite de s?n?f ??retmenli?i b?l?m?ne avantajl? bir ?ekilde girebilmelidir.
B?yle bir sistemle, ilk??retim mezunu say?s? azalacak ve gen?ler erkenden mesle?e y?nelecektir.K?ydeki
??rencilerin bilin?lenmesi ve bir makama gelmesi b?y?k ba?ar?d?r. Bu ba?ar?lar, b?yle yap?land?rma ?al??malar?yla
s?reklilik kazanmal?d?r.
2)D?z Liselerde Alanlama
??rencilere hedefleri ne kadar erken g?sterilirse, o kadar erken ba?ar? sa?lan?r. Bu y?zdendir ki ??rencinin, lisede ki ?niversite hedefini hemen belirlemesi ve o b?l?mle ilgili teknik derslerin yan? s?ra, ilgili uygulamal? yetenek dersleri g?rmesi gerekir.
a_Lise 1. s?n?flar Eyl?l’?n ilk haftas?nda e?itime ba?lamal? ve Eyl?l’?n ortas?nda T-M, F-M, T-S gibi alanlara ayr?lmal?d?r. B?ylece; 3 sene boyunca, alan?yla ilgili dersleri g?recek ve tercih etti?i mesle?in temelini kavrayacakt?r. ??rencinin hedefini daha uzun s?re s?zmesi, ?niversite ya?am?n?n yan? s?ra, ?niversite sonras?nda
da ??renciye yararl? bir ?ekilde d?necektir.
b-??renci, okudu?u s?re boyunca, alan?yla ilgili ?niversite s?nav?na y?nelik derslerin yan? s?ra, ?niversite ya?am?nda da yararl? olacak uygulamal? yetenek derslerini g?rmelidir. Bir kurumdan, hi?bir co?raf? ?zelli?ini bilmedi?i b?lgeye, sava?a gitmez. Co?raf? yap?ya g?re askerler haz?rlan?r ve sefere ??k?l?r. ?rne?in T-M ??rencisinin, edebiyat ve matematik derslerinin yan?nda onlarla ilgili yan dersler g?rmesi, ??renciye daha ?ok ?niversite s?nav?nda yarar. Ancak T-M mezununun ?niversitede ve sonras?nda da i?ine yarayacak uygulamal?
yetenek derslerini g?rmesi gerekir. En az?ndan ?niversite b?l?mlerine bak?larak, bir tak?m ayr?nt? i?eren ortak k?lt?r dersleri verilmelidir.
Unutulmamal?d?r ki, hedefe ula?mak i?in, onu ?ok ?nceden g?rmeli ve talimlere bir an ?nce ba?lanmal?d?r.
3)Yak?n Tarih Dersleri
Tarih tekerr?r edermi?. Tarihini bilmeyen, gelece?ini g?remezmi?. T?m bunlar? ya?arken, tecr?be ederek g?r?yoruz. O h?lde g?n?m?ze en yak?n olaylar, ??rencilere sindirilerek anlat?lmal?d?r.
2.D?nya Sava??, Osmanl?’n?n son y?llar?, Cumhuriyet D?nemi, Atat?rk ?lke ve Devrimleri ??rencilere daha dikkatli ve ayr?nt?l? olarak verilmelidir. ?lk ve orta dereceli okullarda bu konularla ilgili derslerin say?s? art?r?lmal?d?r. Tarih ve ?lke ?yle sevdirilmeli ki, Atat?rk’?n Nutuk’unu okumayan lise ??rencisi kalmamal?d?r.
?lkeleri bat?randa, sava?lar? do?uranda (?o?unluk) ekonomik ??karlard?r. 1.D?nya Sava??’n?n ekonomik y?nl?, Kurtulu? Sava??’n?n ise ulusal b?t?nl??? koruma ad?na yap?ld???n? ay?rt edemeyen ??renci, gelecekte ?lkesine nas?l yararl? olur; tart???l?r. Tarihte ki t?m olaylar, neden ve sonu? ili?kisi ile anlat?larak, ??rencinin haf?zas?na yaz?lmal?d?r. Yeri geldi?inde ??renci, bildikleriyle ya?ad?klar?n? k?yaslayarak, olay?n sonucunu kestirebilmelidir.
Tarihten bilinen her bilgi, ?yle veya b?yle kesinlikle bir i?e yarar. ?rne?in Genel Bor?lar ?daresi’nin (D?yun-u Umumiye) kurulmas?n?n nedenini, i?leyi?ini ve sonu?lar?n? bilen birey, o kurulu?un g?n?m?z modelini gayet iyi ??zm??t?r. Bunu g?rebilen mant?ktan, daha ne istenebilir ki?..
4)Siyaset
Siyaset do?ru kullan?ld???nda ba?ar?n?n anahtar?, yolundan biraz sapt?r?l?ncada ba?ar?n?n k?ste?idir. Ancak siyaset, e?itimde hi?bir ?ekilde bulunmamal?d?r. Amac? ne olursa olsun,hi?bir ??retmen, hi?bir siyas? partinin ad?n? a?z?na almamal?, ??rencilerine siyas? yorumlar yapmamal?d?r. Zarar?na gelince; ??rencilerin gelecekten beklentilerinde sapmalar, ailelerine veya ??retmenlerine kar?? ??pheci ve yersiz tutumlar ve derslerden so?uma.
Bunun i?indir ki devlet,??retmenlerini, hatta okul hademelerini, ?u ankinden daha s?k? kontrol etmelidir. ??rencilere verilecek yanl?? bir siyas? fikir, gelecekte ki?iye ve hatta ?lkeye b?y?k yaralar verebilir.
Biliyoruz ki ekonomi, ?lkelerin siyas? tutumlar? ile kontrol alt?ndad?r. Ki?ilerin siyaseti, ya ilgili e?itim kurumlar?ndan ??renmeleri ya da hi? ??renmemeleri gerekir. Siyasetin yanl?? bilinmesindense, hi? bilinmemesi gerekir. ??retmenlerin bu konuda daha hassas ve duyarl? olmas?na da ?al???lmal?d?r. Gelece?in b?y?kleri, yanl?? ve yersiz bilgilerle donat?lmamal?d?r. E?er donat?l?rsa, al?nacak kararlar ?ok k?t? sonu?lara yol a?abilir; ekonomi ??kebilir. Bu sefer sil ba?tan tekar edilir. T?ketim kesinlikle durdurulamayaca??na g?re, b?y?k bir sorunla kar??la??l?r. Tekrar ?retimi de ba?latmak kolay olamayaca??na g?re, belki de k?tl?kla burun buruna gelinir.
5)Kumar
?lkemizde kumar oynamak ve oynatmak yasak. Sosyal ya?am? ve ekonomiyi korumaya y?nelik ?ok ba?ar?l? bir yasakt?r bu. ??in traji komik yan?ysa, ilk??retim okullar?n?n ?o?unun kantininde,?ocuklar? kumara al??t?ran ve te?vik eden ?r?nler sat?lmas?. Ger?ekten i?ler ac?s? bir durum.
Birka? ki?iyle oynanan, ortaya para veya ?ocuk i?in de?erli bir ?ey konan, s?z?m ona gayet masum bu oyunlar, ?ocuklar?n yiyip-i?mek i?in ald?klar? paralar? eritmekte ve ?ocuk har?l???n? art?rmaktad?r. Kimisi gevrek paras?n? bulamazken, kimisi kendince kumar bile oynuyor ve hatta yiyecek paras?n? bunlara yat?r?yor.
Harcanan o kadar paran?n yan? s?ra; o ?eyler i?in kim bilir ne kadar k???t, pl?stik ve enerji harcan?yor. Onu da b?rak?n, tertemiz ?ocuklar, kimilerinin ??karlar? i?in kirletiliyor.
Bu konu da okul m?d?riyetleri, kantinleri mercek alt?na almal? ve bu tip ?eylere taviz vermemelidir. Bug?n b?yle har?l?klar?na oynayanlar?n, yar?n ortaya neler koyabilecekleri d???n?lmelidir. Ayr?ca ilk??retimin ilk s?n?f?ndan sonuna dek, bu tip ?eylerin nas?l ba?lad??? ve sonu?lar?, ?ocuklar?n anlayaca?? ?ekilde anlat?lmal?d?r.
6)Tar?m ve Ziraat Dersi
Okuyan de?il, gezen bilir. Tohumun nas?l fidana d?n??t???n? okuyandan daha iyi, onu yeti?irken izleyen bilir.
K?rsal alanlarda ve k?ylerde bulunan ilk??retim okullar?na Tar?m ve Ziraat Dersi verilmelidir. Zaten ailesinden bu i?leri bilen ??renci, ilk??retimin 2.aya??na (6., 7. ve 8. s?n?f) geldi?inde g?rece?i bu dersle, bildiklerini k?yaslayacak ve bu konudaki bilgisi artacakt?r. B?ylece i?inde daha fazla ba?ar? sa?layaca?? kesindir.
B?yle bir ??renci lise sonras? ?niversitede de bu konuyla ilgili b?l?m se?ti?i takdirde, ger?ekten ba?ar?n?n temeli oturacakt?r. Ki?i, hem kendisine, hem ?lkesine her y?nde yararl? olacakt?r.
7)Geziler
Do?ay? koruma bilinci, bunu hissedebilecek herkese verilmelidir. Buna en yava? ya?, orta dereceli okullar?n ??rencileridir. Ancak, bu bilin?; kitap okutup, bir ?eyler ezberletilerek kavrat?lamaz.??rencilere belgesel izletebilecek kadar vars?l de?ilsek, ??rencileri belgesele almak ?artt?r. Onlar? do?ayla tan??t?rmak gerekir.
??renciler, her sene farkl? bir konu hakk?nda do?a gezisine ??kmal?d?r. Ba?alr?nda i?inin uzman? bir ??retmen veya g?revli ile bu geziler tamamlanmal?d?r. Uzman ki?i, gezi s?ras?nda ??rencilere gerekli bilgileri vermeli ve onlar? s?kmamal?d?r. ??nk? s?k?lan gen?, geziden hi?bir anlam ??karamayacakt?r. Sonras?nda ??rencilerden, gezide elde ettikleri izlenimler sorulmal? ve buna g?re de?erlendirmeler kendilerine anlayabilecekleri bir ?ekilde sunulmal?, yani son bir ek bilgi verilmelidir.
Do?a ya?am yerimizdir. Onu korumak ve ona bakmak g?revimizdir. Bilin?siz avc?l?k, rastgele a?a? kesimi ve dikkatsizlik ile umursamazl?k y?z?nden olu?an t?m her ?ey; ?nce sa?l???m?za, sonra ekonomimize zarar verir. Bu zarar bizi d?? al?ma y?nlendirecektir. Elimizde olmayan ?r?n?, mecburen d??ar?dan almak zorunda kalaca??zd?r. Bunun i?indir ki, insanlar?n do?a bilinci olmal? ve ona biraz olsun sayg? duymalar? sa?lanmal?d?r. Elbette bu da, e?itimden ge?er.
8)Co?rafya’ya Ekler
?z?m ?z?me bakarak karar?r. Ustal?ksa kararmadan lezzetli olabilmektir. ?yi, do?ru, g?zel ve ba?ar?l? olan her ?ey ?rnek al?nabilmelidir. Bu h?rs?zl?k veya k?skan?l?k de?ildir. Ke?ke buna gerek kalmadan, ?z bir ??z?m bulunarak; iyi, do?ru, g?zel ve ba?ar? al?nabilse.
Ba?ar? isteniyorsa, ba?ar?l?lardan dersler al?nmal?d?r. Madem ki, t?keticilikten ?reticili?e ge?mek istiyoruz, o h?lde ?retici toplumlar? bilmeli ve onlar? ara?t?rmal?y?z. ??phesiz ki bu da, ancak e?itimle olabilir.
Lise co?rafyas?na ?nite olarak, D?nya’n?n ba?l?ca ?retici olan ?lkelerinin ge?im kaynaklar?, sosyal ya?amlar?, ekonomiye bak?? a??lar?n? anlatan ?nite konmal?d?r. 10-15 tane ekonomide s?z sahibi ?retici ?lkenin anlat?m?, ibret veren ve ?rnek al?nmas? gereken konulardan olu?ur. Bilhassa ekonomi, siyaset ve uluslar aras? ili?kilerle ilgili ?niversite b?l?m? isteyen ??rencilere b?y?k yarar? olacak bu ?nite, ??retmen ve ??rencinin bana g?re en verimli oldu?u, 2. d?nemin ilk ?nitesi olmal?d?r.
Bilinmelidir ki ?rnek almak iyi, taklit etmek k?t?d?r. Taklit, k?lt?r?n yap?s?n? bozar. ?rnek almaksa, k?lt?r? g??lendirir. Bu konuysa taklit de?il, ?rnektir. T?pk? Atat?rk’?n devrimlerinin bir?o?u gibi.
Bu 8 maddeden ??kart?lmak istenen sonu?larsa ?unlard?r:
1)K?y enstit?leri kurulacakt?r.
2)Alanlara ayr?lan liselerin 1. s?n?flar? Eyl?l’?n ba??nda a??l?p, Eyl?l’?n ortas?nda alanlara ayr?lacakt?r.
3)Lise ??rencisi, alan dersinin yan?nda, uygulamal? yetenek dersleri g?recektir.
4)Lise alanlar?na g?re, ?niversite i?in ortak k?lt?r dersleri verilecektir.
5)Yak?n tarihi anlatan derslerin say?s? artacak ve dolay?s?yla konularda ayr?nt?ya girilecektir.
6)Okul ?al??anlar?n?n siyas? yorum yapmas? ve konu?mas? yasaklanacak ve okullar?n denetimi
s?kla?t?r?lacakt?r.
7)??retmenlerin siyas? konularda ??rencilere kar?? duyarl? olmalar?na ?al???lacakt?r.
8)Okul kantinlerinde kumara al??t?ran ve te?vik eden ?r?nler sat?lmayacakt?r.
9)?lk??retim ??rencisine, 8 sene boyunca kumarla ilgili ???tlerde bulunulacakt?r.
10)K?rsal alanlarda ve k?ylerde bulunan ilk??retim okullar?n?n 6., 7., ve 8. s?n?flar?na Tar?m ve Ziraat
Dersi konulacakt?r.
11)Lise ??rencileri, her sene farkl? bir konu hakk?nda ba?lar?ndaki uzmanla do?a gezilerine ??kacakt?r. Geziyle ilgili al?nan ve al?nmas? gereken bilgiler, gezi sonunda ??rencilere verilecektir.
12)Co?rafya Dersi’ne ?nite olarak; D?nya’da ilk 10-15 ?lkenin ekonomilerini anlatan konular konulacakt?r.
Verilen ayr?nt?l? a??klamalar ve ?z sonu?lar? toplumun t?keticilikten ?reticili?e ge?mesine yard?mc? olacak maddelerdir. Unutulmamal?d?r ki, istemek ba?arman?n yar?s?d?r. ?u h?lde ba?ar?n?n maratonuna hemen ba?lanmal?d?r. Yine bilinmelidir ki, bu maraton en k?hne e?itim-??retim yuvalar?nda ba?lay?p, en uygar e?itim-??retim yuvalar?nda son bulacakt?r.
?zel ?zmir Ba?ar? Anadolu Lisesi’nin ?zmir Ticaret Odas? i?birli?i ile yapm?? oldu?u “T?ketici Toplumdan ?retici Topluma Ge?i?te E?itimin Rol? ve ?nemi” konulu Gelece?in Ekonomistleri Proje Yar??mas? 1.si
G?ZEL E??T?M, DO?RU ??RET?M ?lkeleri ayakta tutan gen? beyinlerdir. G?r?p ge?irmi? olan ya?l?lard?r; ancak onlardan yararlanarak bir ?eyler yapan gen?lerdir. Gen?ler g?zel e?itilip, do?ru ??retildikten sonra ?lkenin kolonlar? tam anlam?yla yap?lm?? olacakt?r.
Gen?leri ?yle bir e?itmeli ki; y?r?yen fabrikalar, ayakl? borsalar gibi gezsinler. Ta?tan ekmeklerini ??karabilsinler.
Bir ?lke i?in ekonomisinin d???nda her ?ey m?kemmel olsun. Bilinen; teknoloji, bilim, sanat ve stratejiler son a?amada olsun. Tek kusur anaparan?n olmamas?. Para yeterli olamay?nca bilinen bu yararl? ?eyler neye yarayabilir ki?..
?lkeler i?in bir numaral? sorun olan, ekonomiyi d?zeltebilmekte ?retimle m?mk?nd?r. Sadece almaktan (t?ketmekten) belki de b?y?k zarara u?ranmakta. ?lkemizde ?retim, t?ketimden ?ok ?ok az. En az?ndan her t?rl? al?m maddesinin ?retimi ile t?ketimi e?itlense, b?y?k bir rahata kavu?ulur. Ancak ulusal amac?m?z ?lkemizi uygar toplumlar d?zeyine ??karmaksa, bu ?ok k???k bir hedef. O h?lde hedefimiz d??a sat?mda da D?nyada ?nc? olmakt?r. ?nsanlar?m?z? ?retimede y?nlendirebilmek, yaln?z d?zg?n ve sistemli bir e?itimle olabilir. Ba?ar?l? bir e?itimle, istenen amaca rahatl?kla kavu?ulacakt?r.
G?zel e?itim ve do?ru ??retimden ge?mi? ??rencilerin, bildikleri ve uygulad?klar?yla ekonomi g??lenecektir. ?al??may?, yani ?retmeyi kafas?na koymu? olan bireyler sayesinde ne gibi bir zorlukla kar??la??labilir ki?
G?zel e?itim ve do?ru ??retimden kast?m; ger?ekleri aynen aktaran, gerekli donan?m? ??renciye veren, bilginin yan? s?ra etik kurallar? ??renciye a??layan bir sistemdir. Bu sistemden mezun olan ??rencinin teknoloji, bilim, sanat, k?lt?r, anlay?? bi?imi, sosyal ya?ama bak?? a??s? ve bildi?ini uygulama tarz? ile do?ru ve yanl??? ay?rt edebilme g?c? y?ksek olacakt?r. Bu ??renciye e?itim-??retim ya?am?nda ?al??ma sevdirilir ve ?retebilmenin insana verdi?i onur ve mutluluk ??retilirse, ??rencinin y?r?yen fabrika ya da ayakl? borsa olmas? gayet do?ald?r. Alma yetisine, verme de eklenince; do?ru ve g?zeli se?ebilen birey, verme hissini bask?n k?lacakt?r.
G?zel e?itim ve do?ru ??retimin, t?keticilikten ?reticili?e ge?i?te nas?l i?leyece?i, ?zellikleri ve ayr?cal?klar?:
1) K?y Enstit?lerinin G?n?m?ze Uyarlanm?? H?lleri
2) D?z Liselerde Alanlama
3) Yak?n Tarih Dersleri
4) Siyaset
5) Kumar
6) Tar?m ve Ziraat Dersi
7) Geziler
8) Co?rafya’ya Ekler
1)K?y Enstit?lerinin G?n?m?ze Uyarlanm?? H?lleri
1940’larda y?ld?z d?nemini ya?ayan k?y enstit?lerinin, g?n?m?ze uyarlanm?? h?lleri, en az?ndan her b?lgeye bir tane olmak ?zere kurulmal?d?r.
Her okulda; o d?nemde ki alanlara eklemeler ve ??karmalar yap?larak, istekli ??renciler yeti?tirilmelidir. S?n?f ??retmenli?i, tekstil, in?aat, tar?m ve sa?l?k alanlar? a??larak, bu alanlardan ??kan ??renciler, ilgili ?niversitelere daha avantajl? bir ?ekilde al?nmal?d?r. ?rne?in; Anadolu ??retmen Lisesi’nden mezun ??renci nas?l ??retmenlikle ilgili ?niversite b?l?m?ne avantajl? bir ?ekilde girebiliyorsa, bu okullar?n s?n?f ??retmenli?i alan?ndan mezun ??rencide, ?niversite de s?n?f ??retmenli?i b?l?m?ne avantajl? bir ?ekilde girebilmelidir.
B?yle bir sistemle, ilk??retim mezunu say?s? azalacak ve gen?ler erkenden mesle?e y?nelecektir.K?ydeki
??rencilerin bilin?lenmesi ve bir makama gelmesi b?y?k ba?ar?d?r. Bu ba?ar?lar, b?yle yap?land?rma ?al??malar?yla
s?reklilik kazanmal?d?r.
2)D?z Liselerde Alanlama
??rencilere hedefleri ne kadar erken g?sterilirse, o kadar erken ba?ar? sa?lan?r. Bu y?zdendir ki ??rencinin, lisede ki ?niversite hedefini hemen belirlemesi ve o b?l?mle ilgili teknik derslerin yan? s?ra, ilgili uygulamal? yetenek dersleri g?rmesi gerekir.
a_Lise 1. s?n?flar Eyl?l’?n ilk haftas?nda e?itime ba?lamal? ve Eyl?l’?n ortas?nda T-M, F-M, T-S gibi alanlara ayr?lmal?d?r. B?ylece; 3 sene boyunca, alan?yla ilgili dersleri g?recek ve tercih etti?i mesle?in temelini kavrayacakt?r. ??rencinin hedefini daha uzun s?re s?zmesi, ?niversite ya?am?n?n yan? s?ra, ?niversite sonras?nda
da ??renciye yararl? bir ?ekilde d?necektir.
b-??renci, okudu?u s?re boyunca, alan?yla ilgili ?niversite s?nav?na y?nelik derslerin yan? s?ra, ?niversite ya?am?nda da yararl? olacak uygulamal? yetenek derslerini g?rmelidir. Bir kurumdan, hi?bir co?raf? ?zelli?ini bilmedi?i b?lgeye, sava?a gitmez. Co?raf? yap?ya g?re askerler haz?rlan?r ve sefere ??k?l?r. ?rne?in T-M ??rencisinin, edebiyat ve matematik derslerinin yan?nda onlarla ilgili yan dersler g?rmesi, ??renciye daha ?ok ?niversite s?nav?nda yarar. Ancak T-M mezununun ?niversitede ve sonras?nda da i?ine yarayacak uygulamal?
yetenek derslerini g?rmesi gerekir. En az?ndan ?niversite b?l?mlerine bak?larak, bir tak?m ayr?nt? i?eren ortak k?lt?r dersleri verilmelidir.
Unutulmamal?d?r ki, hedefe ula?mak i?in, onu ?ok ?nceden g?rmeli ve talimlere bir an ?nce ba?lanmal?d?r.
3)Yak?n Tarih Dersleri
Tarih tekerr?r edermi?. Tarihini bilmeyen, gelece?ini g?remezmi?. T?m bunlar? ya?arken, tecr?be ederek g?r?yoruz. O h?lde g?n?m?ze en yak?n olaylar, ??rencilere sindirilerek anlat?lmal?d?r.
2.D?nya Sava??, Osmanl?’n?n son y?llar?, Cumhuriyet D?nemi, Atat?rk ?lke ve Devrimleri ??rencilere daha dikkatli ve ayr?nt?l? olarak verilmelidir. ?lk ve orta dereceli okullarda bu konularla ilgili derslerin say?s? art?r?lmal?d?r. Tarih ve ?lke ?yle sevdirilmeli ki, Atat?rk’?n Nutuk’unu okumayan lise ??rencisi kalmamal?d?r.
?lkeleri bat?randa, sava?lar? do?uranda (?o?unluk) ekonomik ??karlard?r. 1.D?nya Sava??’n?n ekonomik y?nl?, Kurtulu? Sava??’n?n ise ulusal b?t?nl??? koruma ad?na yap?ld???n? ay?rt edemeyen ??renci, gelecekte ?lkesine nas?l yararl? olur; tart???l?r. Tarihte ki t?m olaylar, neden ve sonu? ili?kisi ile anlat?larak, ??rencinin haf?zas?na yaz?lmal?d?r. Yeri geldi?inde ??renci, bildikleriyle ya?ad?klar?n? k?yaslayarak, olay?n sonucunu kestirebilmelidir.
Tarihten bilinen her bilgi, ?yle veya b?yle kesinlikle bir i?e yarar. ?rne?in Genel Bor?lar ?daresi’nin (D?yun-u Umumiye) kurulmas?n?n nedenini, i?leyi?ini ve sonu?lar?n? bilen birey, o kurulu?un g?n?m?z modelini gayet iyi ??zm??t?r. Bunu g?rebilen mant?ktan, daha ne istenebilir ki?..
4)Siyaset
Siyaset do?ru kullan?ld???nda ba?ar?n?n anahtar?, yolundan biraz sapt?r?l?ncada ba?ar?n?n k?ste?idir. Ancak siyaset, e?itimde hi?bir ?ekilde bulunmamal?d?r. Amac? ne olursa olsun,hi?bir ??retmen, hi?bir siyas? partinin ad?n? a?z?na almamal?, ??rencilerine siyas? yorumlar yapmamal?d?r. Zarar?na gelince; ??rencilerin gelecekten beklentilerinde sapmalar, ailelerine veya ??retmenlerine kar?? ??pheci ve yersiz tutumlar ve derslerden so?uma.
Bunun i?indir ki devlet,??retmenlerini, hatta okul hademelerini, ?u ankinden daha s?k? kontrol etmelidir. ??rencilere verilecek yanl?? bir siyas? fikir, gelecekte ki?iye ve hatta ?lkeye b?y?k yaralar verebilir.
Biliyoruz ki ekonomi, ?lkelerin siyas? tutumlar? ile kontrol alt?ndad?r. Ki?ilerin siyaseti, ya ilgili e?itim kurumlar?ndan ??renmeleri ya da hi? ??renmemeleri gerekir. Siyasetin yanl?? bilinmesindense, hi? bilinmemesi gerekir. ??retmenlerin bu konuda daha hassas ve duyarl? olmas?na da ?al???lmal?d?r. Gelece?in b?y?kleri, yanl?? ve yersiz bilgilerle donat?lmamal?d?r. E?er donat?l?rsa, al?nacak kararlar ?ok k?t? sonu?lara yol a?abilir; ekonomi ??kebilir. Bu sefer sil ba?tan tekar edilir. T?ketim kesinlikle durdurulamayaca??na g?re, b?y?k bir sorunla kar??la??l?r. Tekrar ?retimi de ba?latmak kolay olamayaca??na g?re, belki de k?tl?kla burun buruna gelinir.
5)Kumar
?lkemizde kumar oynamak ve oynatmak yasak. Sosyal ya?am? ve ekonomiyi korumaya y?nelik ?ok ba?ar?l? bir yasakt?r bu. ??in traji komik yan?ysa, ilk??retim okullar?n?n ?o?unun kantininde,?ocuklar? kumara al??t?ran ve te?vik eden ?r?nler sat?lmas?. Ger?ekten i?ler ac?s? bir durum.
Birka? ki?iyle oynanan, ortaya para veya ?ocuk i?in de?erli bir ?ey konan, s?z?m ona gayet masum bu oyunlar, ?ocuklar?n yiyip-i?mek i?in ald?klar? paralar? eritmekte ve ?ocuk har?l???n? art?rmaktad?r. Kimisi gevrek paras?n? bulamazken, kimisi kendince kumar bile oynuyor ve hatta yiyecek paras?n? bunlara yat?r?yor.
Harcanan o kadar paran?n yan? s?ra; o ?eyler i?in kim bilir ne kadar k???t, pl?stik ve enerji harcan?yor. Onu da b?rak?n, tertemiz ?ocuklar, kimilerinin ??karlar? i?in kirletiliyor.
Bu konu da okul m?d?riyetleri, kantinleri mercek alt?na almal? ve bu tip ?eylere taviz vermemelidir. Bug?n b?yle har?l?klar?na oynayanlar?n, yar?n ortaya neler koyabilecekleri d???n?lmelidir. Ayr?ca ilk??retimin ilk s?n?f?ndan sonuna dek, bu tip ?eylerin nas?l ba?lad??? ve sonu?lar?, ?ocuklar?n anlayaca?? ?ekilde anlat?lmal?d?r.
6)Tar?m ve Ziraat Dersi
Okuyan de?il, gezen bilir. Tohumun nas?l fidana d?n??t???n? okuyandan daha iyi, onu yeti?irken izleyen bilir.
K?rsal alanlarda ve k?ylerde bulunan ilk??retim okullar?na Tar?m ve Ziraat Dersi verilmelidir. Zaten ailesinden bu i?leri bilen ??renci, ilk??retimin 2.aya??na (6., 7. ve 8. s?n?f) geldi?inde g?rece?i bu dersle, bildiklerini k?yaslayacak ve bu konudaki bilgisi artacakt?r. B?ylece i?inde daha fazla ba?ar? sa?layaca?? kesindir.
B?yle bir ??renci lise sonras? ?niversitede de bu konuyla ilgili b?l?m se?ti?i takdirde, ger?ekten ba?ar?n?n temeli oturacakt?r. Ki?i, hem kendisine, hem ?lkesine her y?nde yararl? olacakt?r.
7)Geziler
Do?ay? koruma bilinci, bunu hissedebilecek herkese verilmelidir. Buna en yava? ya?, orta dereceli okullar?n ??rencileridir. Ancak, bu bilin?; kitap okutup, bir ?eyler ezberletilerek kavrat?lamaz.??rencilere belgesel izletebilecek kadar vars?l de?ilsek, ??rencileri belgesele almak ?artt?r. Onlar? do?ayla tan??t?rmak gerekir.
??renciler, her sene farkl? bir konu hakk?nda do?a gezisine ??kmal?d?r. Ba?alr?nda i?inin uzman? bir ??retmen veya g?revli ile bu geziler tamamlanmal?d?r. Uzman ki?i, gezi s?ras?nda ??rencilere gerekli bilgileri vermeli ve onlar? s?kmamal?d?r. ??nk? s?k?lan gen?, geziden hi?bir anlam ??karamayacakt?r. Sonras?nda ??rencilerden, gezide elde ettikleri izlenimler sorulmal? ve buna g?re de?erlendirmeler kendilerine anlayabilecekleri bir ?ekilde sunulmal?, yani son bir ek bilgi verilmelidir.
Do?a ya?am yerimizdir. Onu korumak ve ona bakmak g?revimizdir. Bilin?siz avc?l?k, rastgele a?a? kesimi ve dikkatsizlik ile umursamazl?k y?z?nden olu?an t?m her ?ey; ?nce sa?l???m?za, sonra ekonomimize zarar verir. Bu zarar bizi d?? al?ma y?nlendirecektir. Elimizde olmayan ?r?n?, mecburen d??ar?dan almak zorunda kalaca??zd?r. Bunun i?indir ki, insanlar?n do?a bilinci olmal? ve ona biraz olsun sayg? duymalar? sa?lanmal?d?r. Elbette bu da, e?itimden ge?er.
8)Co?rafya’ya Ekler
?z?m ?z?me bakarak karar?r. Ustal?ksa kararmadan lezzetli olabilmektir. ?yi, do?ru, g?zel ve ba?ar?l? olan her ?ey ?rnek al?nabilmelidir. Bu h?rs?zl?k veya k?skan?l?k de?ildir. Ke?ke buna gerek kalmadan, ?z bir ??z?m bulunarak; iyi, do?ru, g?zel ve ba?ar? al?nabilse.
Ba?ar? isteniyorsa, ba?ar?l?lardan dersler al?nmal?d?r. Madem ki, t?keticilikten ?reticili?e ge?mek istiyoruz, o h?lde ?retici toplumlar? bilmeli ve onlar? ara?t?rmal?y?z. ??phesiz ki bu da, ancak e?itimle olabilir.
Lise co?rafyas?na ?nite olarak, D?nya’n?n ba?l?ca ?retici olan ?lkelerinin ge?im kaynaklar?, sosyal ya?amlar?, ekonomiye bak?? a??lar?n? anlatan ?nite konmal?d?r. 10-15 tane ekonomide s?z sahibi ?retici ?lkenin anlat?m?, ibret veren ve ?rnek al?nmas? gereken konulardan olu?ur. Bilhassa ekonomi, siyaset ve uluslar aras? ili?kilerle ilgili ?niversite b?l?m? isteyen ??rencilere b?y?k yarar? olacak bu ?nite, ??retmen ve ??rencinin bana g?re en verimli oldu?u, 2. d?nemin ilk ?nitesi olmal?d?r.
Bilinmelidir ki ?rnek almak iyi, taklit etmek k?t?d?r. Taklit, k?lt?r?n yap?s?n? bozar. ?rnek almaksa, k?lt?r? g??lendirir. Bu konuysa taklit de?il, ?rnektir. T?pk? Atat?rk’?n devrimlerinin bir?o?u gibi.
Bu 8 maddeden ??kart?lmak istenen sonu?larsa ?unlard?r:
1)K?y enstit?leri kurulacakt?r.
2)Alanlara ayr?lan liselerin 1. s?n?flar? Eyl?l’?n ba??nda a??l?p, Eyl?l’?n ortas?nda alanlara ayr?lacakt?r.
3)Lise ??rencisi, alan dersinin yan?nda, uygulamal? yetenek dersleri g?recektir.
4)Lise alanlar?na g?re, ?niversite i?in ortak k?lt?r dersleri verilecektir.
5)Yak?n tarihi anlatan derslerin say?s? artacak ve dolay?s?yla konularda ayr?nt?ya girilecektir.
6)Okul ?al??anlar?n?n siyas? yorum yapmas? ve konu?mas? yasaklanacak ve okullar?n denetimi
s?kla?t?r?lacakt?r.
7)??retmenlerin siyas? konularda ??rencilere kar?? duyarl? olmalar?na ?al???lacakt?r.
8)Okul kantinlerinde kumara al??t?ran ve te?vik eden ?r?nler sat?lmayacakt?r.
9)?lk??retim ??rencisine, 8 sene boyunca kumarla ilgili ???tlerde bulunulacakt?r.
10)K?rsal alanlarda ve k?ylerde bulunan ilk??retim okullar?n?n 6., 7., ve 8. s?n?flar?na Tar?m ve Ziraat
Dersi konulacakt?r.
11)Lise ??rencileri, her sene farkl? bir konu hakk?nda ba?lar?ndaki uzmanla do?a gezilerine ??kacakt?r. Geziyle ilgili al?nan ve al?nmas? gereken bilgiler, gezi sonunda ??rencilere verilecektir.
12)Co?rafya Dersi’ne ?nite olarak; D?nya’da ilk 10-15 ?lkenin ekonomilerini anlatan konular konulacakt?r.
Verilen ayr?nt?l? a??klamalar ve ?z sonu?lar? toplumun t?keticilikten ?reticili?e ge?mesine yard?mc? olacak maddelerdir. Unutulmamal?d?r ki, istemek ba?arman?n yar?s?d?r. ?u h?lde ba?ar?n?n maratonuna hemen ba?lanmal?d?r. Yine bilinmelidir ki, bu maraton en k?hne e?itim-??retim yuvalar?nda ba?lay?p, en uygar e?itim-??retim yuvalar?nda son bulacakt?r.
?zel ?zmir Ba?ar? Anadolu Lisesi’nin ?zmir Ticaret Odas? i?birli?i ile yapm?? oldu?u “T?ketici Toplumdan ?retici Topluma Ge?i?te E?itimin Rol? ve ?nemi” konulu Gelece?in Ekonomistleri Proje Yar??mas? 1.si