Sabah vakti
Biz, sabah vaktine ayd?nl???n do?mas?yla birlikte yeni ve ayd?n bir g?ne kavu?ma ne?’esi i?inde girer, biz de b?yle bir g?n gibi do?mu?tuk deriz. Zira bu yeni g?n, hem bizim anne karn?na d??t???m?z g?nden, hem de k?inat?n yarat?lmas?nda ge?en alt? g?n?n ilk g?n?nden haber verir. Belli bir ?eritten b?y?k saate do?ru t?rman?r, yani ba??m?za do?an bir g?n?n fecrinden, anne karn?na d??memiz ?n?na, ondan da k?inat?n yarat?ld??? ilk g?ne intikal eder, Allah’?n (celle cel?luhu), nimetleriyle eteklerimizi doldurmas? ad?na bu g?nleri yaratmas?n? hat?rlar?z. Sonra da O’ndan onca uzakl???m?za ra?men, kurbiyetiyle bize yak?n olmas?n? tazim, tekbir ve tesbih i?in huzura geliriz. ??te bu m?n? i?inde eda edilen sabah namaz? ne denli yerinde bir ibadettir.
??le vakti
??lerin yo?unlu?unda O’nun ferahl???na s???n?r?z. ??le vakti, g?nl?k i?lerin kemale erdi?i ve Allah’?n nimetlerinin doru?a ula?t??? ?n? hat?rlat?r. ?nsan, o vakitte g?nl?k i?lerin s?k?nt?s?ndan ?deta bo?ulacak hale gelir. Bu anda o, bir taraftan b?t?n bu s?k?nt?lar? at?p kurtulmak, di?er taraftan da g?n?n o saatine kadar Rabbin ba??ndan a?a??ya ya?d?rd??? nimetlere kar?? ??k?rde bulunmak maksad?yla mescide ko?ar ve d?nya i?lerinden muvakkaten s?yr?larak bir nefes alma f?rsat? bulur. B?t?n bunlar, ruh i?in ?yle bir teneff?st?r ki, insan ger?ekten ruhunu dinlese ve kalbinin at??lar?na kulak kesilse, ?deta onda dersten bunalan talebenin teneff?se kavu?ma heyecan ve helecan?n? duyacakt?r. Yine Efendimiz’in: “?iddet-i hararet cehennemin bir kabarmas?d?r..” (Buhari, Mev?kit, 9, 10; Ezan 18; Bed?’l-Halk 10; M?slim, Mes?cid 184; Ebu Davud, Sal?t 4; Tirmizi, Sal?t 119) buyurdu?u ??lenin ?iddetli hararetinin ba?lar? ok?ad??? zaman mescide ko?ma, Allah’a teslim olup hi?bir g?lgenin bulunmayaca?? g?nde O’nun isim ve s?fatlar?n?n g?lgesi alt?na s???nma, Resul-i Ekrem’in Liv??’l-hamd sanca?? alt?na girme ferahl??? ta??r.
?kindi vakti
?htiyarl??? hat?rlat?r. ?kindi vakti, g?ne?in art?k gur?ba meyl zaman?d?r. Dolay?s?yla bu vakit insanl???n ihtiyarlad??? ?n? ve son peygamber Fahr-i K?inat’?n tul?uyla birlikte gur?bunu da hat?rlat?r. Biz, ikindiyi eda ederken, her ?eyin gur?ba do?ru y?z tuttu?unu ve birka? saat sonra yery?z?nde her ?eyin silinip, kaybolaca??n? ve ayaklar?m?zdaki s?z?, belimizdeki a?r?, ba??m?zdaki beyaz t?ylerle kendi nefsimizin de f?ni oldu?unu ve zevale do?ru yakla?t???n? anlar?z. ??te tam ?mitsizli?e d??ece?imiz b?yle bir vakitte ezan sesi kulaklar?m?za gelir ve bu f?ni hayat? b?kile?tirme yolunu bulduk diye sevinir, bu ne?’e ile namaza ko?ar?z.
Ak?am vakti
Bir g?n sona ermektedir; art?k ?l?m kap?m?zdad?r. Ak?am vakti g?ne?in batma ?n?d?r; g?n biter, g?ne? batar ve biz ayr? bir zaman dilimine gireriz. Bu hal, yirmi d?rt saatlik bir g?n?n ?l?m?yle birlikte bizim ?l?m?m?zden de haber verir; g?n gelip ?lecek, bir kefen i?ine sar?l?p el, ayak ve ?enemiz ba?lanarak kabre konaca??z. Ba??m?za bir ?ift ta? dikilip kabrimiz belirlenecek, e?-dost b?rak?p gidecek ve orada yaln?z kalaca??z... G?ne?in batmas?yla birlikte, s?niyenin hareketi saatin hareketini haber verdi?i gibi, do?an her ?eyin bat???n?, b?t?n sistemlerin bat???n? hat?rlar, “G?ne? katlan?p d?r?ld???nde, y?ld?zlar (karar?p) d?k?ld???nde, da?lar (sallan?p) y?r?t?ld???nde..” (Tekvir, 81/1-3) hakikatine ?ahit oluruz. Bu deh?et ve hayret i?inde d??id?r olan kalbimize teselli vermek ve ruhumuzu in?iraha kavu?turmak i?in ak?am namaz?na ko?ar?z. Ak?am vakti, bir gur?b ba??nda ya a?lamak veya ?b?r ?lemdeki durumumuzu mamur k?lma heyecan?n? ya?aman?n ifadesidir. Her ?eyin birbirine “elveda” deyip ayr?l?k t?rk?lerini ?a??rd??? ve bin bir v?veyla ile inkisar?n? dile getirmek istedi?i b?yle bir heng?mede duyulan ezan sesleri bize gur?bun i?inde yeni bir fecrin haberini verir; ?l?m?m?zle birlikte yeni bir dirili? ve varolu?u b?t?n kuvvetiyle ruhumuzda ya?ar?z. Hz. ?brahim’in: “.. batanlar? sevmem” (En’am, 6/78) dedi?i gibi, bat?p gidenlerden, benimle hemdem olup sabah-ak?am benimle beraber bulunmayanlardan raz? olamam deyip b?ki ve lemyezel olan, batanlar kar??s?nda batmayan Allah’a y?nelme manas? ta??r.
Biz, sabah vaktine ayd?nl???n do?mas?yla birlikte yeni ve ayd?n bir g?ne kavu?ma ne?’esi i?inde girer, biz de b?yle bir g?n gibi do?mu?tuk deriz. Zira bu yeni g?n, hem bizim anne karn?na d??t???m?z g?nden, hem de k?inat?n yarat?lmas?nda ge?en alt? g?n?n ilk g?n?nden haber verir. Belli bir ?eritten b?y?k saate do?ru t?rman?r, yani ba??m?za do?an bir g?n?n fecrinden, anne karn?na d??memiz ?n?na, ondan da k?inat?n yarat?ld??? ilk g?ne intikal eder, Allah’?n (celle cel?luhu), nimetleriyle eteklerimizi doldurmas? ad?na bu g?nleri yaratmas?n? hat?rlar?z. Sonra da O’ndan onca uzakl???m?za ra?men, kurbiyetiyle bize yak?n olmas?n? tazim, tekbir ve tesbih i?in huzura geliriz. ??te bu m?n? i?inde eda edilen sabah namaz? ne denli yerinde bir ibadettir.
??le vakti
??lerin yo?unlu?unda O’nun ferahl???na s???n?r?z. ??le vakti, g?nl?k i?lerin kemale erdi?i ve Allah’?n nimetlerinin doru?a ula?t??? ?n? hat?rlat?r. ?nsan, o vakitte g?nl?k i?lerin s?k?nt?s?ndan ?deta bo?ulacak hale gelir. Bu anda o, bir taraftan b?t?n bu s?k?nt?lar? at?p kurtulmak, di?er taraftan da g?n?n o saatine kadar Rabbin ba??ndan a?a??ya ya?d?rd??? nimetlere kar?? ??k?rde bulunmak maksad?yla mescide ko?ar ve d?nya i?lerinden muvakkaten s?yr?larak bir nefes alma f?rsat? bulur. B?t?n bunlar, ruh i?in ?yle bir teneff?st?r ki, insan ger?ekten ruhunu dinlese ve kalbinin at??lar?na kulak kesilse, ?deta onda dersten bunalan talebenin teneff?se kavu?ma heyecan ve helecan?n? duyacakt?r. Yine Efendimiz’in: “?iddet-i hararet cehennemin bir kabarmas?d?r..” (Buhari, Mev?kit, 9, 10; Ezan 18; Bed?’l-Halk 10; M?slim, Mes?cid 184; Ebu Davud, Sal?t 4; Tirmizi, Sal?t 119) buyurdu?u ??lenin ?iddetli hararetinin ba?lar? ok?ad??? zaman mescide ko?ma, Allah’a teslim olup hi?bir g?lgenin bulunmayaca?? g?nde O’nun isim ve s?fatlar?n?n g?lgesi alt?na s???nma, Resul-i Ekrem’in Liv??’l-hamd sanca?? alt?na girme ferahl??? ta??r.
?kindi vakti
?htiyarl??? hat?rlat?r. ?kindi vakti, g?ne?in art?k gur?ba meyl zaman?d?r. Dolay?s?yla bu vakit insanl???n ihtiyarlad??? ?n? ve son peygamber Fahr-i K?inat’?n tul?uyla birlikte gur?bunu da hat?rlat?r. Biz, ikindiyi eda ederken, her ?eyin gur?ba do?ru y?z tuttu?unu ve birka? saat sonra yery?z?nde her ?eyin silinip, kaybolaca??n? ve ayaklar?m?zdaki s?z?, belimizdeki a?r?, ba??m?zdaki beyaz t?ylerle kendi nefsimizin de f?ni oldu?unu ve zevale do?ru yakla?t???n? anlar?z. ??te tam ?mitsizli?e d??ece?imiz b?yle bir vakitte ezan sesi kulaklar?m?za gelir ve bu f?ni hayat? b?kile?tirme yolunu bulduk diye sevinir, bu ne?’e ile namaza ko?ar?z.
Ak?am vakti
Bir g?n sona ermektedir; art?k ?l?m kap?m?zdad?r. Ak?am vakti g?ne?in batma ?n?d?r; g?n biter, g?ne? batar ve biz ayr? bir zaman dilimine gireriz. Bu hal, yirmi d?rt saatlik bir g?n?n ?l?m?yle birlikte bizim ?l?m?m?zden de haber verir; g?n gelip ?lecek, bir kefen i?ine sar?l?p el, ayak ve ?enemiz ba?lanarak kabre konaca??z. Ba??m?za bir ?ift ta? dikilip kabrimiz belirlenecek, e?-dost b?rak?p gidecek ve orada yaln?z kalaca??z... G?ne?in batmas?yla birlikte, s?niyenin hareketi saatin hareketini haber verdi?i gibi, do?an her ?eyin bat???n?, b?t?n sistemlerin bat???n? hat?rlar, “G?ne? katlan?p d?r?ld???nde, y?ld?zlar (karar?p) d?k?ld???nde, da?lar (sallan?p) y?r?t?ld???nde..” (Tekvir, 81/1-3) hakikatine ?ahit oluruz. Bu deh?et ve hayret i?inde d??id?r olan kalbimize teselli vermek ve ruhumuzu in?iraha kavu?turmak i?in ak?am namaz?na ko?ar?z. Ak?am vakti, bir gur?b ba??nda ya a?lamak veya ?b?r ?lemdeki durumumuzu mamur k?lma heyecan?n? ya?aman?n ifadesidir. Her ?eyin birbirine “elveda” deyip ayr?l?k t?rk?lerini ?a??rd??? ve bin bir v?veyla ile inkisar?n? dile getirmek istedi?i b?yle bir heng?mede duyulan ezan sesleri bize gur?bun i?inde yeni bir fecrin haberini verir; ?l?m?m?zle birlikte yeni bir dirili? ve varolu?u b?t?n kuvvetiyle ruhumuzda ya?ar?z. Hz. ?brahim’in: “.. batanlar? sevmem” (En’am, 6/78) dedi?i gibi, bat?p gidenlerden, benimle hemdem olup sabah-ak?am benimle beraber bulunmayanlardan raz? olamam deyip b?ki ve lemyezel olan, batanlar kar??s?nda batmayan Allah’a y?nelme manas? ta??r.