'Yaz?-tura' g?n?m?zde, havaya at?l?p yere d??en bir madeni paran?n ?stte kalacak taraf?n? ?nceden bilmeye dayanan basit bir ?ans oyunu olarak bilinir. Oysa tarihin derinliklerinde ?ok ciddi bir ?ekilde insanlar?n kaderlerini tayin etmede kullan?lm??t?r.
Antik ?a?larda insanlar ya?amlar? konusundaki ?nemli kararlar?n Tanr?lar taraf?ndan verildi?ine inan?yorlard?. Tanr?lar?n kararlar?n? en k?sa ?ekilde, 'evet' veya 'hay?r' olarak ??renebilecekleri yollar ar?yorlard?. G?k g?r?lt?s?, ?im?ek, ya?mur gibi tabiat olaylar? Tanr?lar?n bir mesaj? olarak alg?lan?yordu. Madeni paralar bu ?ekilde cevap alabilmek i?in en uygun ara?t?lar ama kullan?lmalar?na ilk olarak Lidyal?lar taraf?ndan ancak milattan ?nce onuncu y?zy?lda ba?lan?labildi. Kullan?lmaya ba?lan?ld?klar?nda da zaten Tanr?lar?n karar mekanizmalar?n?n bir arac? olarak d???n?lmemi?lerdi.
Dokuz y?zy?l sonra Julius Caesar (Sezar) madeni para ile yaz?-tura atma olay?n? ba?latt?. O zamanlar Romal?lar?n kulland?klar? t?m paralar?n bir y?z?nde Sezar'?n kafas?n?n resmi vard?. Para havaya f?rlat?ld???nda 'head' (ba?, kafa) denilen Sezar'?n kafas? tarafl? k?sm?n?n ?ste gelip gelmedi?ine bak?l?yor, bir anla?mazl???n hakl? taraf? tayin ediliyor veya bir dile?in Tanr?lar taraf?ndan yerine getirilip getirilmeyece?i anla??l?yordu.
O devirlerde i? o kadar ciddi boyutlara ula?t? ki 'head and tail' (tail'de paran?n resimsiz k?sm?na deniliyor) yani yaz?-tura atma, arazi, evlilik, cinai su?lar gibi konular?n yasal mahkeme sonu?lar?na bile uygulan?yor, Sezar'?n kafas? olan k?sm?n ?ste gelmesi, ?mparator'un da karar? onaylamas? olarak kabul ediliyordu.
Bizdeki ad?yla 'yaz?-tura'daki 'tura' kelimesinin k?keni 'tu?ra'd?r. Tu?ra Osmanl? padi?ahlar?n?n imza yerine kulland?klar? ?zel ?ekilli i?arettir. Tu?ra asl?nda O?uz Han zaman?ndan kalma bir T?rk gelene?idir. Tu?ralarda y??ma yaz? ile padi?ah?n ve babas?n?n ad? yaz?l?rd?. 'Orhan bin Osman' gibi. Daha sonralar? padi?ahlar isimlerinin ba?lar?na 'han', 'muzaffer daima' gibi unvanlar da eklemeye ba?lad?lar. ?kinci S?leyman'dan sonra tu?ra, ?i?ek ve yaprak resimleriyle s?slendi.
Tu?ra zamanla, bu i?le ?zel olarak u?ra?an hattatlar?n elinde, harflerin belirli bir s?rayla istiflendi?i, karma??k g?r?n?ml? bir bi?im ald?. Bu y?zden tu?ran?n kime ait oldu?unu anlamak uzmanl?k isteyen bir i?ti. Halk?n g?z?nde etraf?ndaki ?i?eklerle birlikte sadece g?zel bir ?ekil olarak alg?lan?yordu.
Tu?ra, ferman, berat gibi belgelerle beraber, padi?ah?n bast?rd??? paralar?n da ?st?nde bulunurdu. Madeni paralar?n bu resimli taraf? ?nceleri 'tu?ra' sonra 'tura', paran?n birimini yazan taraf? da 'yaz?' olarak an?lmaya ba?land? ama yaz?-tura hi?bir zaman resmi kararlar i?in kullan?lmad?.
Antik ?a?larda insanlar ya?amlar? konusundaki ?nemli kararlar?n Tanr?lar taraf?ndan verildi?ine inan?yorlard?. Tanr?lar?n kararlar?n? en k?sa ?ekilde, 'evet' veya 'hay?r' olarak ??renebilecekleri yollar ar?yorlard?. G?k g?r?lt?s?, ?im?ek, ya?mur gibi tabiat olaylar? Tanr?lar?n bir mesaj? olarak alg?lan?yordu. Madeni paralar bu ?ekilde cevap alabilmek i?in en uygun ara?t?lar ama kullan?lmalar?na ilk olarak Lidyal?lar taraf?ndan ancak milattan ?nce onuncu y?zy?lda ba?lan?labildi. Kullan?lmaya ba?lan?ld?klar?nda da zaten Tanr?lar?n karar mekanizmalar?n?n bir arac? olarak d???n?lmemi?lerdi.
Dokuz y?zy?l sonra Julius Caesar (Sezar) madeni para ile yaz?-tura atma olay?n? ba?latt?. O zamanlar Romal?lar?n kulland?klar? t?m paralar?n bir y?z?nde Sezar'?n kafas?n?n resmi vard?. Para havaya f?rlat?ld???nda 'head' (ba?, kafa) denilen Sezar'?n kafas? tarafl? k?sm?n?n ?ste gelip gelmedi?ine bak?l?yor, bir anla?mazl???n hakl? taraf? tayin ediliyor veya bir dile?in Tanr?lar taraf?ndan yerine getirilip getirilmeyece?i anla??l?yordu.
O devirlerde i? o kadar ciddi boyutlara ula?t? ki 'head and tail' (tail'de paran?n resimsiz k?sm?na deniliyor) yani yaz?-tura atma, arazi, evlilik, cinai su?lar gibi konular?n yasal mahkeme sonu?lar?na bile uygulan?yor, Sezar'?n kafas? olan k?sm?n ?ste gelmesi, ?mparator'un da karar? onaylamas? olarak kabul ediliyordu.
Bizdeki ad?yla 'yaz?-tura'daki 'tura' kelimesinin k?keni 'tu?ra'd?r. Tu?ra Osmanl? padi?ahlar?n?n imza yerine kulland?klar? ?zel ?ekilli i?arettir. Tu?ra asl?nda O?uz Han zaman?ndan kalma bir T?rk gelene?idir. Tu?ralarda y??ma yaz? ile padi?ah?n ve babas?n?n ad? yaz?l?rd?. 'Orhan bin Osman' gibi. Daha sonralar? padi?ahlar isimlerinin ba?lar?na 'han', 'muzaffer daima' gibi unvanlar da eklemeye ba?lad?lar. ?kinci S?leyman'dan sonra tu?ra, ?i?ek ve yaprak resimleriyle s?slendi.
Tu?ra zamanla, bu i?le ?zel olarak u?ra?an hattatlar?n elinde, harflerin belirli bir s?rayla istiflendi?i, karma??k g?r?n?ml? bir bi?im ald?. Bu y?zden tu?ran?n kime ait oldu?unu anlamak uzmanl?k isteyen bir i?ti. Halk?n g?z?nde etraf?ndaki ?i?eklerle birlikte sadece g?zel bir ?ekil olarak alg?lan?yordu.
Tu?ra, ferman, berat gibi belgelerle beraber, padi?ah?n bast?rd??? paralar?n da ?st?nde bulunurdu. Madeni paralar?n bu resimli taraf? ?nceleri 'tu?ra' sonra 'tura', paran?n birimini yazan taraf? da 'yaz?' olarak an?lmaya ba?land? ama yaz?-tura hi?bir zaman resmi kararlar i?in kullan?lmad?.