MUSTAFA KEMAL’İN TBMM Gizli Oturum Konuşmalarından bir alıntı;
Mustafa Kemal Paşa 1 Kasım 1922 tarihli Meclis toplantısında yaptığı konuşmada: İslam ve Türk tarihinden örnekler vererek hilafet ve saltanatın ayrılabileceğini söyler. Milli hakimiyet ve saltanat makamının Türkiye Büyük Millet Meclisinde olduğunu, tarihi olaylara dayanarak açıklar. Hülagü’nün, Halife Mutasım’ı idam ettirip, yeryüzünde halifeliğe fiilen son verdiğini, 1517’de Mısır’ı alan Yavuz Sultan Selim’den, halifeliğin günümüze miras kaldığını anlatır.
Bu konu ile ilgili önergeler Anayasa, Şer’iye ve Adliye komisyonlarına gönderilir. Üç komisyon, Hoca Müfit Efendiyi başkan seçer ve verilen önergeleri görüşmeye başlar. Şeriat (Şer’iye) Komisyonunda bulunan hocalar, hilafetin, saltanattan ayrılamayacağını iddia ederler. Mustafa Kemal Paşa buradaki durumu şöyle açıklar: “Biz çok kalabalık olan bu odanın bir köşesinde tartışmaları dinliyorduk. Bu şekilde ki görüşmelerin, istenilen sonuca varmasını beklemek boşunaydı. Komisyon başkanından söz istedim. Sıranın üzerine çıkıp, yüksek sesle şu konuşmayı yaptım: Hakimiyet ve saltanat hiç kimseye, ilim gereğidir diye, tartışmayla verilmez. Hakimiyet ve saltanat, kuvvetle ve zorla alınır. Osmanoğulları, zorla Türk milletinin hakimiyet ve saltanatına el koymuştur. Şimdi de Türk milleti isyan edip, hakimiyet ve saltanatını fiilen kendi eline almış bulunuyor. Sorun, bu gerçeği kanunla ifadeden ibarettir. Burada toplananların, bu sorunu doğal karşılaması sanırım uygun olur. Aksi halde, gerçek yine şekline uygun olarak ifade edilecektir. Ancak, belki de bazı kafalar kesilecektir.”
Mustafa Kemal Paşa 1 Kasım 1922 tarihli Meclis toplantısında yaptığı konuşmada: İslam ve Türk tarihinden örnekler vererek hilafet ve saltanatın ayrılabileceğini söyler. Milli hakimiyet ve saltanat makamının Türkiye Büyük Millet Meclisinde olduğunu, tarihi olaylara dayanarak açıklar. Hülagü’nün, Halife Mutasım’ı idam ettirip, yeryüzünde halifeliğe fiilen son verdiğini, 1517’de Mısır’ı alan Yavuz Sultan Selim’den, halifeliğin günümüze miras kaldığını anlatır.
Bu konu ile ilgili önergeler Anayasa, Şer’iye ve Adliye komisyonlarına gönderilir. Üç komisyon, Hoca Müfit Efendiyi başkan seçer ve verilen önergeleri görüşmeye başlar. Şeriat (Şer’iye) Komisyonunda bulunan hocalar, hilafetin, saltanattan ayrılamayacağını iddia ederler. Mustafa Kemal Paşa buradaki durumu şöyle açıklar: “Biz çok kalabalık olan bu odanın bir köşesinde tartışmaları dinliyorduk. Bu şekilde ki görüşmelerin, istenilen sonuca varmasını beklemek boşunaydı. Komisyon başkanından söz istedim. Sıranın üzerine çıkıp, yüksek sesle şu konuşmayı yaptım: Hakimiyet ve saltanat hiç kimseye, ilim gereğidir diye, tartışmayla verilmez. Hakimiyet ve saltanat, kuvvetle ve zorla alınır. Osmanoğulları, zorla Türk milletinin hakimiyet ve saltanatına el koymuştur. Şimdi de Türk milleti isyan edip, hakimiyet ve saltanatını fiilen kendi eline almış bulunuyor. Sorun, bu gerçeği kanunla ifadeden ibarettir. Burada toplananların, bu sorunu doğal karşılaması sanırım uygun olur. Aksi halde, gerçek yine şekline uygun olarak ifade edilecektir. Ancak, belki de bazı kafalar kesilecektir.”