TANIM

Daha önce hazırlanan haber bültenlerini ve diğer duyuruları radyo veya televizyon kanalıyla izleyici veya dinleyicilere aktaran kişidir.


GÖREVLER


Spikerleri, radyoda ve televizyonda görev yapanlar olarak iki gruba ayırabiliriz. Genel olarak görevleri; - Hazırlanmış haber bültenlerini sunuştan önce inceler, - Sunacağı metinde bulunan yabancı sözcüklerin doğru okunuşlarını öğrenir, - Metni sunmadan önce birkaç kere okur ve vurguların nerede, hangi sözcüklerde olacağını belirler, - Metni (haber, magazin, kültür vb.) banttan ya da canlı olarak herkesin anlayabileceği şekilde sunar.


KULLANILAN ALET VE MALZEMELER



- Mikrofon,

- Seslendirilecek metin,

- Otog (konuşma metninin yer aldığı ışıklı pano),

- Kamera,

- Plak okuyucu,

- Bant okuyucu,

- Disk okuyucu.



MESLEÄžİN GEREKTİRDİÄžİ ÖZELLİKLER



Spiker olmak isteyenlerin;

- Normalin üstünde genel yeteneğe,

- Çeşitli uyarıları aynı anda algılama gücüne ve belleğe,

- Düzgün bir fiziksel görünüşe,

- Mikrofonik bir sese sahip,

- Türkçe’yi doğru, etkin ve güzel konuşabilen,

- Kendine güvenen, soğukkanlı

kişiler olmaları gerekir.



ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI


Radyoda çalışanlar; kapalı, sessiz ve ses geçirmeyen odalarda, televizyonda çalışanlar ışıklandırma nedeniyle fazla aydınlık ve sıcak olan kapalı ortamlarda oturarak çalışırlar. Bazen de yayınlanacak programların konusuyla ilgili açık havada çalıştıkları olur. Spiker çalışırken programcı, yönetmen, kameraman, teknisyen, ses sanatçıları, program konukları, oyuncular, dinleyiciler ve izleyicilerle iletişim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI


Ülkemizde özel radyo ve televizyonların yasallaşmasından bu yana son bir kaç yıl içerisinde özel radyo ve televizyonların sayısında meydana gelen artış, spiker mesleğine olan talebin artmasına neden olmuştur. Özel televizyon kanalları da TRT’de spiker olarak çalışan tecrübeli elemanları daha fazla ücretle kanallarına transfer etmişlerdir. Zaman zaman da sanat, moda ve basın çevrelerinden olan tanınmış kişiler bu işle görevlendirilmiştir. TRT’de kanal sayısının artması ve özel radyo ve televizyonların etkisiyle oluşan rekabet ortamında, mesleğin gerektirdiği özelliklere uygun nitelikli elemanlara ihtiyaç artmaktadır.


MESLEK EÄžİTİMİNİN VERİLDİÄžİ YERLER
Ülkemizde spikerlik eğitimi veren herhangi bir eğitim kurumu yoktur. Ancak; - Spikerlik için açılan sınavı kazanmış olmak şartı ile TRT’de hizmet öncesi eğitim yapılmaktadır. TRT Kurumunda en az 3 yıl süreyle stajyer spiker olarak veya, yurtiçi ve yurtdışı radyo-televizyon kuruluşlarında en az 3 yıl süreyle spiker olarak görev yapmış olması, - Yabancı dil bilmek tercih sebebidir, - Televizyonda görev alacaklarda görüntü denetiminden başarıyla geçmiş olmak şarttır. - Tespit edilen ücreti ödemek şartı ile 17 yaşından büyük olan, herkesin katılabileceği özel spikerlik kursları ve seminerleri düzenlenmektedir.


MESLEK EÄžİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI


- En az lise veya dengi okul mezunu kişiler özel spikerlik kurslarına katılabilirler. Ancak TRT ve özel radyo-televizyon kuruluşları açısından yüksek okul mezunu olmak ve yabancı dil bilmek tercih sebebidir. - 3 ay süren özel kurslara, belirlenen ücreti ödemek şartı ile, 17 yaşın üzerinde olan herkes katılabilir. Kurs sonunda sertifika verilmektedir. İş garantisi yoktur.


EÄžİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİÄžİ


TRT bu meslekte çalışacak elemanlar için, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimler düzenlemektedir. TRT’nin açtığı spikerlik sınavlarına giren adaylar yazılı ve sözlü sınavı kazandıktan sonra 3 ay süren hizmet öncesi eğitime katılırlar. Eğitimden sonra yapılacak olan sınavda başarılı olanlar spiker olarak göreve alınırlar. Eğitimde; dilbilgisi, fonotik, diksiyon, artikülasyon, vurgulama, tonlama, metin değerlendirme dersleri, spikerliğe ilişkin kurallar ve yayın estetiği ile ilgili bilgi verilir.


MESLEKTE İLERLEME


Meslekte başarılı ve tecrübeli olanlar idari kadrolarda görev alabilirler. Yabancı dil bilenler dış ülkelerde göreve atanabilirler. TRT’de spiker olarak en az 5 yıl çalışmış, fakülte yada yüksek okul mezunu olan spikerler kurum içi yeterlilik sınavını kazanmaları halinde Redaktör Spiker olabilirler. Redaktör spikerlerin görevi haber metinlerini dil ve anlatım bütünlüğü sağlayacak şekilde yazmak, düzenlemek, haber program metinlerini okumak, gerektiğinde habercilik (muhabirlik) hizmetleri yapmaktır.


BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU


TRT’de hizmet öncesi eğitime katılan kursiyerlere herhangi bir işyerinde çalışmamaları halinde yönetim kurulu tarafından belirlenen harçlık ödenir. TRT’de spikerler hizmet sürelerine göre değişen ücretler almaktadırlar. Tecrübeli bir spikerin aldığı ücret asgari ücretin 8-10 katı civarındadır. Özel radyo ve televizyonlarda ise ücretler karşılıklı anlaşmayla, tecrübeye ve başarıya göre belirlenir.


DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER



- TRT Kurumu ve özel eğitim kurumları,

- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde meslek danışma merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.