Günlerdir yazıyorum "Et fiyatları yükseliyor, et almak neredeyse hayal olacak" diye. Kimseden çıt çıkmadı.
Ta ki Başbakan Erdoğan hafta sonunda bakanlarına talimat verene kadar. Başbakan Erdoğan, "Bu işi çözün" dedi ve et ithalatı için Tarım Bakanlığı düğmeye bastı. Artık soframızda muhtemelen Yeni Zelanda eti yerini alacak. Peki bu çözüm mü? Bana kalırsa bu ancak geçici çözüm olur ve beraberinde de korkarım ki Türk hayvancılık sektörüne büyük yaralar açar ve daha önceleri övündüğümüz hayvancılığımızın sonu olur.
Et fiyatları yüzde 100 arttı. Bonfile ve bİftek 32 TL'den satılıyor. Bu artışa daha ne kadar dayanılabilir? İşin ilginç yanı, bu fiyat artışından hem üretici, hem tüketici, hem de sanayici şikayetçi.
Bakanlık da bunların hepsinden şikayetçi. Tarım Bakanlığı; fiyat artışının en büyük sebebinin üreticide olduğunu, kasıtlı olarak, az hayvan keserek suni olarak et fiyatının yükselmesini sağlıyor tezini savunuyor. Üretici ise besi materyali fiyatlarının çok yüksek olduğunu, kesilen hayvanın yerine aynı fiyattan hayvan konulmasının mümkün olmadığını savunuyor. "Bakanlık besi materyali ithal ederse bu iş çözülür" diyor. Eti kullanan tüketici ve sanayici de "Bu fiyatlarla et almak hayal, birileri buna çare bulmalı" diyor.
Et fiyatı nasıl düşer?
Başbakan Erdoğan'ın talimatından sonra Tarım Bakanı Mehdi Eker ilk açıklamasını yaptı. "1 haftaya kadar et ithalatı yolda" diyor. Bu haber elbette fiyatları bir miktar geri çeker, ancak kesin çözüm değil. Bu kez komşumuz Yunanistan'da olduğu gibi ülkede iki tip et fiyatı olacak. Donmuş ithal et fiyatı daha ucuz, yerli et fiyatı ise daha pahalı. Yani, fakirler ithal, dondurulmuş et yiyecek, zenginler ise yerli et. Korkarım ki bu kez bu tartışma gündeme oturacak.
Bakanlığın konuyu gündemine alması çok isabetli. Ancak, şu konu iyice araştırılmalı. Et ithalatı mı yapılsın, yoksa, et ihtiyacını karşılamaya yönelik besi materyali mi ithal edilsin? Eğer sadece et ithalatı ile bu sorun çözülmeye çalışılırsa, besi çiftlikleri buna dayanamaz ve büyük umutlarla kurulan hayvan çiftlikleri ya küçülür, ya da tamamen yok olur. Bir taraftan kurulması için teşvik verilen çiftlikler bu kez bir bir yok olacak. Bence et ithalatı yerine, et arzını artırarak fiyatı aşağı çekmek için en doğru yol, besi materyali ithalatıdır. Eğer üreticiler, ucuz fiyata besi materyali tedarik ederlerse zaten et arzı fazla olacak ve etin fiyatı da buna paralel olarak düşecek.
Gündeme gelmesi yararlı
Başbakan Erdoğan'ın bu konuya el atması en azından konunun önemini ortaya koyuyor. Başbakan Erdoğan bir de anlattığım yönü ile konuyu araştırma talimatı verirse, görülecek ki doğru yol et ithalatı yerine besi materyalinin ithali daha uygun olacaktır. Çünkü et ithal ederseniz, fiyatı düşürürsünüz ancak bu fiyatla rekabet edemeyecek yerli hayvan çiftliklerinin sonunu hazırlarsınız. Ancak, et ithalı yerine besi materyalini ithal edip, üreticilerin düşük fiyatlarla bu materyali satın almasına imkan hazırlarsanız et fiyatını zaten aşağı çekersiniz.
Ne olursa olsun, konunun önemi ortaya çıkmıştır. Et fiyatları çok yüksek. Öyle veya böyle insanların makul bir fiyatla gerekli proteini almak için et yemelerine imkan sağlanmalıdır.
Birilerine rant kapısı açılmasın
Bakanlığın et ithalatının önünü açacak olması, eminim ki birilerinin iştahını kabartmaya başladı bile. O birileri elini ovuşturmaya başladı, şimdilerde başlayacak dünyada en ucuz et nerede oraları keşfedecek ve et ithalatı yaparak önemli bir gelir kaynağı elde edecek. Yoksa o birileri, bilerek mi et fiyatının artmasına neden olan ortamı hazırladı. Konu bu yönüyle de düşünülür ise yararlı olur.
kaynak: Aydın Ayaydın / Vatan