ŞAŞIRTICI YENİDOÄžAN
Yeni
bebeğinizi sevmeniz, onun özelliklerini tamamen bilmenizle sağlanır. Bu
bölüm, şaşırtıcı yenidoğanı anlatmaktadır-nasıl davrandığını, nasıl
hissettiğini, nasıl anladığını (sezdiğini) ve sizinle nasıl iletişim
kuracağını. Unutmayın ki, her yenidoğanın duyu (anlayış) gelişiminde ve
davranış şekillerinde aşırı değişimler vardır ve bu yüzden aşağıdaki
tanım yeni bebeğinizin yeteneklerini takdir etmenizi sağlamak için
sadece rehber olarak hazırlanmıştır.
Doğum kanalınızdan
bebeğinizin başı çıktığı zaman, doktor hemen bebeğinizin burnundaki ve
ağzındaki sümüğü emme pompası ile emer ki bebeğiniz ilk nefesini
aldığında bu sümük akciğerlerine gitmesin. Göbek bağının klemplenmesi
(mandal ile bağlanması), ilk ağlayışı ve ilk nefesi kalbinde ve
akciğerlerindeki kan dolaşımında büyüleyici değişiklikler yaratır ve
bağımlı varoluşundan kurtulup kendi gücüyle hayat-veren-oksijenini
hareket ettirmesini sağlar.
Yenidoğanınız, sevmeniz, tutmanız ve
doyurmanız için, gerekiyorsa örtülmüş olarak, doğrudan doğruya
karnınızın üstüne yatırılmalıdır. Bu, dokuz ay sonunda onun ilk
“dışardaki gecesi”dir ve o gerçekten bunun tadına varmak ister.
Yenidoğanın Özellikleri
Bebeğiniz
doğduktan hemen sonra kesinlikle kitaplarda ya da resimlerde görülen
model bebeğe benzemeyecektir. Ama ilk anından itibaren o size çok güzel
görünecektir. Yüzü ve gözkapakları şişik, mavimsi ve kanınızla
beneklenmiş olacaktır. Kulakları buruşuk ve sıkıca kafasına bastırılmış
olacaktır. Yumrukları sıkılmış, kolları ve bacakları bükülmüş ve burnu
bir dereceye kadar yassılaşmış olabilir. Buruşuk derisinin vernix
denilen peynirimsi, kaygan bir maddeyle kaplı olduğunu farkedeceksiniz.
Bu, rahimde koruyucu kaplama görevi görür ve ayrıca doğum sırasında
kayganlaştırıcıdır. Kafasının asimetrik şekli ,molding (kafa
kemiklerinin üstüste binmesi) denilen, kafatasının kemiklerinin doğum
kanalınızın çeşitli dışhatlarına uymasını sağlayan bir işlemden
dolayıdır. Doğumdan hemen sonra bu kemikler yuvarlak bir kafa şekli
vermek için eski konumlarını alırlar. Yeni bir bebeğin kafatasının
derisi kabarıktır ve bazen büyük miktarlarda sıvı ve/veya kan toplanması
içerir. Bu toplanmalar, aylarca sürecek fakat sonunda yokolacak küçük
bir yumruya dönüşebilirler. Yenidoğanın sırtında, omuzlarında,
kulaklarında ve yanaklarında lanugo denilen kısa, ipeksi saçlar
vardır. Bu saç birkaç hafta içinde kaybolur. Ayakları gözeçarpan bir
şekilde içeri dönüktür ve bacakları eğilmiştir.
Tam zamanında doğan bir bebek, ortalama 3.400 gr olmak üzere, 2.500-4.000 gr. arasındadır. Boyu 47-52 cm. arasındadır. Kafası
vücüdunun geri kalan bölümlerinden orantısal olarak büyüktür (toplam
ağırlığının üçte ikisi kadar). Bebeğinizin kafası doğal olarak öne
düşmeye eğilimli olacaktır ve bu yüzden ilk ay için dikkatli destek
gerektirir. Bir yetişkinden iki kat daha hızlı nefes alır ve nefes alışı
çok düzensiz olabilir. Kalp atışı da bir yetişkinin kalp atışından iki
kat daha hızlıdır. Devamlı çiş yapıyor gibi görünür ve bağırsak sistemi
çok düzensiz çalışır. Mekonyum denilen ilk dışkısı çok koyu ve
yapışkandır. Bunlar, yenidoğanın bağırsaklarında varolan amniyotik sıvı
ve hücresel atıklardan oluşmuştur ve hayatın ilk birkaç gününde dışarı
atılırlar. Birinci haftanın sonuna doğru dışkısı giderek daha hardalımsı
bir renge döner. Günde 14-18 saat uyur ve genelde 4 saatlik bir zaman
diliminde aşağı yukarı 30 dakika uyanıktır. Bu, daha önce bahsettiğimiz
sessiz uyanıklık evresidir ve bu evre ailesel uyarılara karşı en fazla
alıcı olduğu evredir.
Muhtemelen kendinize soruyorsunuzdur
“Vücuduyla ne yapabilir, ne görebilir, ne duyabilir, ne hissedebilir ve
ellerimde tuttuğum bu küçük insanın vücutsal fonksiyonları nasıl
çalışıyor?”.