[INDENT]
Çocuğunuzun Diş Gelişimi ve Bakımı

Çocuğunuz diş çıkarırken birçok rahatsızlık yaşayabilir. Onu bu rahatsızlıklardan kurtarmak ve çocukların diş bakımı konusunda bilgi sahibi olmanız için bir rehber hazırladık.


Bebeğiniz çıkmaya hazır olan dişleriyle dünyaya gelir. Bu dişler bebeğiniz yaklaşık 5-7 aylık olduktan sonra diş etlerini yararak ortaya çıkarlar. Tabii ilk dişin ne zaman çıkacağı bebekten bebeğe büyük farklılıklar gösterebilir. Kimi bebekler dişleri diş etlerinden belirecek kadar ortaya çıkmışken dünyaya gelebilirler. Ancak bu dişli doğumlara her 2 bin bebekten birinde rastlanır. Bebeklerin dişli doğmasının hiçbir sakıncası olmadığından diş doktorları bu dişlere müdahale etmezler. Yalnız bu dişler çok sağlam olmadığı için emme sırasında deforme olup geriye doğru yatabilirler. Bebekler genellikle 5-7 aylıkken ilk dişlerini çıkarırlar. Bu dişlere "süt dişleri" ya da "bebek dişleri" denir. Pek çok çocuğun süt dişlerinin çıkması 2.5-3 yaşına geldiğinde tamamlanır. Erken ya da geç diş çıkarmak genetik özelliğe bağlıdır. Çok az sayıda bebeğin ilk dişleri ise ilk doğumgününden bile sonra çıkabilir. Bazı durumlarda çok geç diş çıkaran bebeklerde kemik erimesi gibi ciddi hastalıkların varlığından söz edilebilir. Ancak bu rahatsızlıkların geç diş çıkarmaktan çok daha belirgin bazı belirtileri vardır. Doktorunuz kuşkusuz bu belirtilerin farkına varır. Bebekler her dişlerinin çıkışından önce bazı rahatsızlıklar hissedebilirler. Ancak bebeğiniz büyüdükçe bu rahatsızlıkların ve mızmızlanmaların miktarı da artabilir. Bebeğinizin bu tür rahatsızlıkları birkaç basit tıbbi müdahale ve bol bol ilgi ve şefkatle ortadan kalkar. Ancak bebeğiniz bir türlü sakinleşmiyor ve değişik hastalık belirtileri yaşıyorsa durumu diş çıkarmaya bağlamayın ve mutlaka doktorunuza başvurun.

Diş çıkardığını nereden anlarım?

Bazı bebekler hiç sorun yaşamadan diş çıkarırken bazıları bu dönemi çok zorlu geçirebilirler. Ancak diş çıkarmanın genel belirtileri kızaran diş etleri diş etinin altında ele gelen kabarıklık salya sürekli parmakla diş kaşıma şişen yanaklar iştahsızlık ya da mızmızlanma olarak sayılabilir.
Dişlerini fırçalamaya ne zaman başlamalıyım?

Aslında ideal olan bebeğin ilk dişi çıkar çıkmaz günde iki kere ve çok yumuşak bir bebek fırçası ile dişlerini fırçalamaya başlamaktır. Gece son olarak kamını doyurduktan sonra diş fırçalamak en uygunudur. Bebeğiniz diş fırçasını görünce ağzını kapatıyorsa ilk başlarda fırçalama işlemini parmağınızla yapabilirsiniz. Çocuğunuz büyüdükten sonra dişlerini kendi başına fırçalamasına izin verin. Ancak fazla diş macunu kullanmasını engelleyin. Çünkü diş macununda bulunan floridin fazlası dişlere zarar verebilir. Dişlerini fırçaladıktan sonra ağzını suyla çalkalaması gerektiğini de öğretmeniz yerinde olur. Ancak çocuk yaklaşık 7 yaşına gelene kadar dişlerini fırçalamasına yardım etmeniz gerekebilir.



Erken yaşta diş bakımının önemi nedir?

Diş fırçalamanın en önemli sebebi diş plağı ve çürük oluşumunu engellemektir. Bebekler genelde tatlı gıdalarla beslendiklerinden ve şeker çürükleri artırdığından dişlerin erken yaşlardan itibaren fırçalanmaya başlanması gerekir. Bebeğinizin ilk dişlerine iyi bakmanız onun ikinci ve kalıcı dişlerinin de sağlıklı çıkmasını sağlar. Bir de süt dişlerinde oluşan çürükler çok ağrı yapabilir.
Diş çıkarırken yardımcı olacak ipuçları

Diş çıkarmanın bazı ufak tefek hastalıklara yol açabileceği düşünülüyor. Ancak bu dönemde bebeğinizin hayatını kolaylaştırabilirsiniz. Eğer bebeğiniz her zamankine göre daha hırçın ve mızmızsa ağzının içini kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Çünkü bir anda huyu değişen bebeğiniz diş çıkarıyor olabilir. Diş çıkaran bebeklerin anneleri bebeklerinin bu dönemde çok huzursuz ve aksi olduklarından yakınırlar. Gerçekten de diş çıkarma döneminde dişetleri sızladığı ve gerildigi için bebekler büyük bir rahatsızlık yaşarlar. Bu dönemde hafif bir ateş pişik ve yanaklarda kızarıklık göze çarpabilir. Ayrıca bağışıklık sistemi zayıfladığı için bu dönem sırasında bebeklerin başka hastalıklara yakalanmaları da olasıdır. Salgılanan aşırı salyanın tutulması idrarda değişikliğe ve belki de bu nedenle pişiğe neden olabilir. Yine salya yüzünden çok sıvı kaybeden bebeğin cildi ku-ruyabilir ve çatlayabilir. Ancak bütün bu belirtilerin diş çıkarma ile ne gibi ilişkileri olduğunun kesin sebepleri henüz bilinemiyor.
Bebeğinizi rahatlatmanız için öneriler

Dişleri çıkmaya başlayan bebeği rahatlatmanın pek çok yolu vardır. Ancak çoğu zaman olduğu gibi diş çıkarırken de bebeğinizi kucağınıza alıp ona ilgi göstererek rahatlamasını sağlayabilirsiniz. İşte bebeğinizi rahatlatabileceğiniz diğer yöntemler:
* Parmağınıza temiz bir tülbent sarın ve bununla bebeğinizin diş etlerine masaj yapın. Böylece bebeğinizin diş etleri hem rahatlar hem de temizlenir. Bu durum çıkacak dişlerin eti daha kolay yarmasını sağlar.
* Bir diş kaşıma oyuncağını buzdolabında soğutun. Ancak asla dondurmayın. Bazı diş kaşıma oyuncaklarının içi jölemsi bir sıvıyla doludur ve bu oyuncaklar bebeklerin çok hoşuna gider. En az 2 adet diş kaşıyıcısı bulundurun böylece siz birini temizlerken bebeğiniz diğerini kullanabilir.
* Çok sıkıntıdaysa ona parasetamol içeren şuruplardan uygun dozda verebilirsiniz. Bu ilaçları asla 3 aylıktan küçük bebeklere vermemelisiniz.
* Eğer bebeğiniz izin verirse ellerinizi iyice yıkadıktan sonra diş etlerine masaj yapabilirsiniz.
* Onu hiç yalnız bırakmamak kaydıyla eline buzdolabından çıkmış havuç ya da salatalık verebilirsiniz.
* Bol bol sıvı içmesini sağlayın. Bu dönemde çok salyası akan bebeğin sıvı ihtiyacı artar.
* Diş çıkaran bebekleri rahatlatmak amacıyla üretilen diş eti jellerini de doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.
* Bebeğinizin diş çıkarırken yaşadığı yan etkileri de başlı başına birer hastalık olarak kabul edin ve tedavisi için harekete geçin.
Ateşlenen bebeğinize mutlaka ateş düşürücü şuruplar verin. Pişikleri kremlerle tedavi edin. Yan etkiler beklenenden uzun sürerse mutlaka doktorunuza başvurun.

Sağlıklı dişler için 4 aşamalı plan

Bebeğinizin dişleri çıkmaya başlar başlamaz onlara iyi bakmanız hayati önem taşır. İlk başlarda bebeklerin dişlerinin pamuklu çubuk yardımıyla temizlenebileceğini söyleyen uzmanlar belli bir süre sonra diş fırçası kullanmaya başlayabileceğinizi belirtiyorlar. Bu konuda dikkat etmeniz gereken bazı noktalar şunlardır:
1- Diş macununun bebeğinizin yaşına uygun olmasına dikkat edin. Az miktarda florid bulunduran macunları tercih etmelisiniz. Fazla miktarda florid dişlerin renginin koyulaşmasına neden olabilir.
2- Bebeğinize ilk doğduğu andan itibaren ortodontik emzikler verin. Böylece damak yapısı bozulmadan emzik emebilir. Ayrıca emziği mümkün olduğunca erken bırakmasına yardımcı olun. örneğin 1 yaşındayken onu yavaş yavaş emzikten uzaklaştırın.
3- Emziğini asla tatlı bir şeylere batırıp vermeyin.
4- Şeker içeren içecekleri sadece yemekle içirin ve arkasından hemen dişlerini fırçalayın.
Bebeğinizin biberonuna sadece su veya süt koyun ve bunlara asla şeker eklemeyin. Ayrıca mümkün olduğunca erken bir dönemde örneğin 1 yaşındayken bebeğinizi biberondan uzaklaştırarak ağızlıklı bardaklara alıştırın. Süt dişleri kırılabilir ya da renkleri değişebilir. Ancak bu durum ikinci ve kalıcı dişlerin sağlığını etkilemez. Önemli olan ilk dişlere ve diş etlerine mümkün olduğunca titizlikle bakmaktır.[/INDENT]