D?N? B?LG?LER
D?N NEYE DEN?R?
Din, Allahu Teala taraf?ndan konulmu? ilahi bir kanun olup, ak?l sahiblerini kendi istekleri ile her iki cihanda huzura kavu?turan ilahi bir nizam d?r.
Dinler ?? k?sma ayr?l?r
Hak din, muharref din ve bat?l din. Bu dinlerin i?inde hak dinden ba?ka hi? biri ge?erli de?ildir. ??nk? hak din di?erleri gibi uydurma ve de?i?tirilme de?ildir. ?slam dini hak dindir.
?slam dinin ?zelli?i d?nyada huzur ahirette ise eminliktir. Bu din Adem Aleyhisselam’dan Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselam’a kadar olan b?t?n peygamberlerin dinidir.
B?t?n peygamber g?nderildikleri kabilelerini ?slam dininin temel inanc?nda oldu?u gibi bir olan Allah’a ibadet etmeyi tebli? etmi?lerdir.
?slam dini kendinden ?nceki dinlerin h?km?n? kald?rm?? ve k?yamete kadar ge?erli olan dindir. Bu Allah kat?nda da b?yledir.
?slam dinin di?er dinlerden olan ?zelli?i, onun son din olmas?, b?t?n insanl??a g?nderilmi? olmas?d?r.
Dinimiz her ak?ll? insan?n uyaca?? ve rahatl?k la kurallar?n? uygulayaca?? bir dindir.
Bu dinde zorluk va a??r?c?l?k yoktur. ?slam dininde yolculara, hasta olanlara, g?c? yetmeyen ya?l?lara kolayl?k tan?nm??t?r.
?slam dini sevgi, huzur ve bar?? yanl?s? olan bir dindir.
Dinimiz; ?man, Amel, ve Ahlak olmak ?zere ?? k?s?md?r.
?man; Allah’tan Peygamberimize gelen her ?eyi tasdik etmektir.
Amel: ?nan?lanla amel etmektir.
Ahlak: ?nsan?n tabiat?na yerle?en huylard?r. Bu huylar?n en g?zel olan? en makbul olan?d?r.
?slam’da ?er’i h?k?mlerin d?rt ana kayna?? vard?r ki bunlar ?unlard?r:
Kitap: Allah taraf?ndan peygamberimiz Mu-hammed (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)e vahiy yoluyla 23 se nede indirilen ve g?n?m?ze kadar bir harfi bile bozulmadan gelen Kuran? Kerim’dir. ?slam dinininde b?t?n h?k?mler ona dayan?larak verilir.
S?nnet: Peygamber Efendimizin m?barek s?zleri i?lemi? oldu?u ?eylerdir.
?cma: Peygamberimizden sonra Ashab? Kiram’?n ve sonra gelen as?rlarda yeti?en islam m?c tehidlerin birle?ti?i meselelerdir.
K?yas: ?llet benzerli?i sebebiyle sabit olan bir h?km? ayet ve hadisle sabit olmayan, ba?ka bir h?k?mle k?yaslamakt?r.
?MAN
?man: S?zl?kte inanmak ve tasdik etmek manalar?na gelir.
?eriatta ise; Peygamberimizin (Sallallahu aley hi ve sellem) Allah’tan getirdi?i b?t?n meselelere kalb ile tasdik dil ile ikrar etmektir.
?nan? y?n?n?den insanlar, M?’min, Kafir, M?naf?k olamak ?zere ?? k?sma ayr?l?rlar.
M?min: Allah’?n varl??? ve birli?i ba?ta olmak ?zere, Peygamberimiz’e ve onun getirdi?i her ?eye inanan ve inand???n? ikrar eden kimseye denir.
Kafir: ?nanmayan ve inanmad???n? s?yleyen ki?iye denir.
M?naf?k: Kalbi ile inanmayan fakat dili ile inand???n? s?yleyen ki?iye denir.
?man?n sahih ve kabul olmas? i?in bir tak?m ?artlar gereklidir bunlar:
??phe halinde olmamak, dini h?k?mlerle alay edip hafife almamak, dalga ge?memek, inkar s?zleri ve davran??larda bulunmamakt?r.
?man?n olmas? i?in ilk s?ylenecek s?z Kelime-i ?e hadettir.
Bu s?z?:
E?hed? en l? il?he illell?h ve e?hed? enne Muhammeden abd?h? ve ras?l?h
(Ben ?ahitlik ederim ki, Allah’tan ba?ka ilah yoktur; yine ?ahitlik ederim ki Hz. Muhammed Allah’?n kulu ve rasul?d?r)
demeyen m?sl?m olmaz.
?man?n ?artlar? 6’d?r.
?nsan i?in evvela kendi varl???ndan ba?layarak kainat?n tamam?n?, g?klerde ve yerde var olan ?eyleri ibretle b?y?k bir dikkatle d???n?p incelemesi, bunlar? yaratan b?y?k bir g?c?n oldu ?unu idrak etmesi i?in yeter.
Her?eyin yarat?l???nda b?y?k bir incelik harukulade bir dengelik vard?r. Kulluk g?revimizin gere?i yaradan?m?z?n varl??? bilmek, s?fatlar?n? ve isimlerini tan?mak ve o ?ekilde inanmakt?r.
Allah birdir. Ba?lang?c? ve sonu yoktur. Allah yaratt?klar?nda hi? birine benzemez. Allah’a bu ?ekil inanan ger?ek iman?n de?erini kazan?r.
Allah’?n s?fatlar? 14 tanedir.
V?cud:
Var olmak demektir. Allahu Teala vard?r ve s?fatlar?yla muttas?ft?r. ?u kainat?n yarat?c?s? vacib-?l v?cuddur. Onun var olmas? zatidir, ezeli dir, ebedidir.
Vacib?l v?c?d olan bir Allah olmasayd?, hi? bir ?ey olmazd?. Ve Allah i?in yokluk d???n?lemez.
K?dem:
Ezeli olmak. Evveli bulunmamak. Her i?in ba?lang?c? her ?eyin evveli vard?r. Fakat bu durum Allah i?in ge?erli de?ildir. ??nk? onun varl? ?? vacibdir ve kendindendir.
Beka:
Allah’u Te?la bakidir. Her var olan ?eyin sonu vard?r, yaln?z Allah’?n varl???n?n sonu yoktur. K?dem’i sabit olan her ?eyin bekas? vacibdir. Varl???n?n ba?lang?c? olmad??? gibi nihayeti de yoktur.
Vahdaniyyet:
Allah’?n bir olmas? demektir. Tektir e?i ve benzeri yoktur. Allah bir dir do?mam?? ve do?urulmam??t?r. E?i, orta??, benzeri yoktur. Ak?l ile d???nen insan bunu bilir ve anlar.
Allah’?n birli?iyle beraber r?z?k verenin o oldu?una, ?ld?renin ve dirilteninde o oldu?una inanmak laz?md?r. Ondan ba?kas?na tap?nmak, ilah tutup boyun e?mek k?f?rd?r.
Muhalefet?n lil havadis:
Allah’u Te?la g?rd?klerimizden, hat?r?m?za gelecek ?eylerden ne zat? nede s?fatlar? bak?m?ndan hi? birine benzemez.
O, her?eyden ba?kad?r. Bizim hat?r?m?za gelecek olan ?eyler m?mk?nd?r, sonradan yarat?lm?? t?r yok olmaya mahkumdur. Bundan dolay? zat? ve s?fatlar? bak?m?ndan hi? bir ?eye benzememek Allah’?n zati s?fatlar?ndand?r.
K?yam bi nefsihi:
Allah’?n varl??? kendindendir. Varl??? i?in ba? ka bir ?eye muhta? de?ildir. Zamandan, mekandan, y?nden beridir. Ne zamana ne de bir yard?m c?ya muhta? de?ildir bilakis alemde ki her ?ey ona muhta?t?r.
Hayat:
Diri olmak. Allah ebedi bir hayat ile diridir. O Yegane ?lmeyen diridir.
?lim:
Allah her ?eyi bilir. O, olmu?u, olan?, olaca?? her ?eyiyle bilir. Onun i?in hi? bir ?ey gizli kalmaz. Onun ilmi b?t?n alemi ku?atm??t?r.
Semi:
??itmek. Allah her ?eyi i?itir. Ona uzakl?k engel de?ildir. O uzak bir yerde y?r?yen kar?nca n?n ayak sesini, bitkilerin zikrini dahi i?itir.
Basar:
G?rmek. Allah her?eyi g?r?r. Karanl?k ona tesir etmez.
?rade:
Dilemek. Allah diler, diledi?ini yapar ona kimse kar??amaz niye b?yle yapm?? neden b?yle yaratm?? diye soramaz. D?nyada olan her?ey onun dilemesi ile olmu?tur. O dilemese bir yaprak bile k?p?rdamaz.
Kudret:
G?c? yetmek. G?? Allah’?nd?r. Onun sonsuz g?c? her?eye yeter. Onun g?c?n?n en b?y?k ?rne?i, yerleri, g?kleri, da?lar?, ta?lar? yoktan var etmesidir.
Kelam:
S?ylemek. Onun s?z? Kur’an? Kerimdir.
Tekvin:
Yaratmak demektir. Onun ol demesiyle her ?ey olur. Kainatta her ?eyi yaratan odur.
Tekvin s?fat?n?n kollar?:
?hya:
Diriltmek. Allah dile?ini an?nda diriltir.
?mate:
?ld?rmek. Allah diledi?i an diledi?ini ?ld?r?r?r.
Tahlik:
Yaratmak. Allah?n ol demesi ile her ?ey an?n oluverir.
Terz?k:
R?z?kland?rmak. R?zk? veren ancak Allah’d?r.
Meleklere ?man
Melekler nurani varl?klar olup tamamen Allah’?n emri ?zere harekat ederler. Onlar yemezler, i?mezler, evlenmezler, g?nah i?lemezler.
Melekler var olup g?r?nmeyen varl?klard?r. ?nsan akl?n?, ruhunu, havay?, r?zgar? g?remedi?i gibi melekleri de g?remez.
Her mele?in kendine ait i?i vard?r. Baz?s? daima Allah’? zikr ederler. Baz?lar? insanlar? tehlike lerden korur, dar zamanlar?nda m?minlere yard?m ederler.
Meleklerin b?y?kleri denilen d?rt b?y?k melek vard?r bunlar g?revleriyle birlikte ?unlard?r.
Cebrail: Meleklerin en b?y???d?r. G?revi ise Allah ile Peygamberleri aras?nda el?ilik yapmakt?r. Kur’an? Kerimi Peygamberimize o getirmi?tir.
Mikail: Tabiatla ilgilenir. Ya?murlar?n ya?mas?, r?zgar?n esmesi, ekinlerin bitmesi ile g?revlidir.
?srafil: Sura ?f?rmekle vazifelidir. ?f?rd??? an d?nya hayat? bitecek ahiret hayat? ba?layacakt?r.
Azrail: ?mr? sona erenlerin can?n? almakla vazifelidir.
Bu meleklerden ba?ka birde Kiramen Katibin dedi?imiz iki melek daha vard?r ki bunlardan biri sa? yan?m?zda bir di?eri ise sol yan?m?zda bulunur ve sa? taraftaki i?ledi?imiz iyi amelleri sol taraftaki de i?ledi?imiz k?t? i?leri yazar. Bu yaz?lan deftere amel defteri ad? verilir.
M?nker ve Nekir ad?nda iki melek daha vard?r ki bunlar kabirde insanlara soru sormakla g?revlidir.
Kitablara ?man
Kitablar Peygamberlere vahiy yoluyla gelir.
Vahiy: S?zl?kte kelam, ilham, bir ?eyi harf harf bildirmek manalar?na gelir.
?eriatta ise; Allah, diledi?i h?k?mleri Peygamberine vahiy, r?ya, ilham veya melek vas?tas?yla bildirmesidir.
Kitablar ilahi emirleri, yasaklar? bildirir. ?nsanlara Cennet yolunu g?sterir ve onlar? k?t?l?kten men eder. Adem Aleyhisselam’dan Peygambe rimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)e kadar gelen b?t?n peygamberlere g?nderilen kitablara inanmak iman etmenin ?artlar?ndand?r. Bu kitablar?n d?rd? b?y?k kitab y?z? ise suhuftur. Toplam 104 tanedir.
Tevrat: Musa Aleyhisselam’a
Zebur: Davud Aleyhissealm’a
?ncil: ?sa Aleyhisselam’a
Kuran? Kerim: Reygamberimiz Muhammed (Sallallahu aleyhi vesellem) e indirilmi?tir. Bunlar d?rt b?y?k kitabt?r. Suhuf olanlar ise:
10 sahife Adem Aleyhisselam’a
50 sahife ?it Aleyhisselam’a
30 sahife ?dris Aleyhisselam’a
10 sahifede ?brahim Aleyhisselam’a g?nderilmi?tir.
Kuran? Kerim
Kuran? Kerim, 610 y?l?nda, Ramazan ay?nda, pazartesi gecesi, Hira da??ndaki, Hira isimli ma?arada nazil olmaya ba?lam??t?r.
?lk inen ayetler, Alak s?resinin ilk be? ayetidir. Kura’n?n en son inen ayeti ise Bakara s?resinin 281. Ayetidir.
Kur’an zulmet i?inde bo?ulan insanl??a birlik ve beraberli?i getirmi?, g?n?lleri huzura, vicdanlar? rahata kavu?turmu?tur. ?nsanlara ?eref kazan d?rm??, mutlu bir hayat ya?amay? ??retmi?tir.
H?k?mleri her as?rda ge?erlidir. Onun bir har fini bile hi? kimsenin de?i?tirmeye g?c? yetmeyecektir. O ?yle muazzam bir kitabt?r ki kendinden ?nceki kitablar? i?ine al?p insanl??a saadet yollar?n? a?m??t?r.
Kuran? Kerimin, de?i?meyecek tek kitab olmas?, k?yamete kadar ge?erli olan son kitab olma s?, b?t?n alemlere g?nderilmi? olmas? onun ba?l? ca ?zelliklerindendir.
Kuran par?a par?a indirilmi? ve o ?ekil ezber lenmi?tir. Peygamberimizin vefat?ndan sonra halife olan Hazreti Ebu Bekir’in emriyle Zeyd bin Sabit onu bir araya getirmi?tir.
Kuran ?ok ?erefli bir kitabd?r. O’na h?rmet etmek, sevgi ve sayg? g?stermek her m?sl?mana bor?tur. O kendisine h?rmet edene, emirlerini tutana yar?n ahirette ?efaat?i olacakt?r.
Peygamberlere iman
Peygamberler, Allah taraf?ndan se?ilen temiz, d?r?st, asil ve zeki insanlard?r.
Onlar, Allah’tan ald?klar? emirleri hi? ?ekinmeden, usanmadan insanlara bildirirler.
Peygamberler olmasa insanlar nas?l ibadet edeceklerini bilemezler. Bu y?zden Allah onlara kendi i?lerinde peygamber g?ndermi? ve onlar? mucizelerle kuvvetlendirmi?tir.
?lk Peygamber, ilk insan olan Adem Aleyhisselam’d?r. Son Peygamberde Muhammed (Sallallahu aleyhi vesellem) dir.
G?nderilen peygamberlerin say?s? belli de?ildir fakat Kuran’da 28 peygamber zikr edilmi?tir. Bunlar ?unlard?r:
Adem Aleyhisselam, ?dris Aleyhisselam, Nuh Aleyhisselam, Hud Aleyhisselam, Salih Aleyhisselam, Lut Aleyhisselam, ?brahim Aleyhisselam, ?smail Aleyhisselam, ?shak Aleyhisselam, Yakup Aleyhisselam, Yusuf Aleyhisselam, ?uayb Aleyhis selam, Musa Aleyhisselam, Harun Aleyhisselam, Davud Aleyhisselam, S?leyman Aleyhisselam, ?lyas Aleyhisselam, Elyesa Aleyhisselam, Zekeriy ya Aleyhisselam, Yahya Aleyhisselam, ?sa Aleyhis selam, Muhammed Sallallahu aleyhi vesellem.
Di?er ?? isim ki bunlar ?zeyr, Lokman, Z?lkarneyn’dir. Fakat bunlar?n peygambermi velimi olduklar? belli de?ildir.
Peygamberler bizim gibi insanlard?r. Onlarda her be?er gibi yer, i?er, uyur, ac?k?r, susar.
Peygamberler g?zel ahlak sahibi olan, temiz kalbli, k?t?l?k d???nmeyen ki?ilerdir. Onlar son derece temiz ve asil bir soydan gelirler.
Allah g?nderdi?i peygamberlerine birde muci ze vermi?tir ki bu m?cizeler o Peygamberin peygamber oldu?unun isbat? i?indir.
Veli kullar?nda g?sterdikleri ola?an?st? ?eylerede keramet denir.
Peygamberimizin m?cizelerinden en b?y??? Kur’an? Kerim’dir. Devamla; Mira? (g??e y?kselme) m?cizesi, ay? eli ile ikiye yarma olay? ve ge?mi?ten ve gelecekten verdi?i her haber. Bunlar peygamberimizin m?cizelerinden bir ka??d?r.
Bizim Peygamberimizin di?er peygamberlerden ?zelli?i:
Peygamberimizin ?nsanlara ve cinlere g?nderilmesi, yery?z?n?n kendisine mescid k?l?nmas?, sava?ta d??man taraf?ndan b?rak?lan ganimet ad? verilen mal?n peygamberimize helal olmas?, g?nderilen peygamberlerin en sonuncusu olmas?, a?a?lar?n ve ya?lar?n kendisine selam vermesi ve daha nice ?eyler onun ?zel olmas?d?r.
Ahiret g?n?ne ?man
Ahiret g?n?; bu d?nya hayat?n?n bitip her can l?n?n yapt?klar?ndan hesab vermek i?in tekrar diriltilece?i g?nd?r. O g?nde ameller tart?lacak, s?rat k?pr?s? kurulacak, amel defterleri verilecek, iyilik yapan m?kafatland?r?lacak, k?t?l?k ya panda cezas?n? bulacakt?r. Bu durumda iyiler cennette, k?t?ler cehenneme girecektir.
Ahiret g?n?n? inkar eden iman ?artlar?ndan birini inkar etti?i i?in kafir olur.
Kaza ve Kadere ?man
Allah’?n ezelden ebede kadar, olmu? ve olacak olan ?eylerin hepsini takdir etmesine kader denir.
Kaza ise, Allah taraf?ndan ezelde bilinen ve takdir edilen ?eylerin zaman? gelince ezeldekine uygun olarak ger?ekle?mesine denir.
?man?n ?artlar? ?ment? ibaresinde toplanm??t?r.
Ament? ?udur.
Manas?:
Ben Allahu Te?la’ya, Meleklerine, Kitablar?-na, Peygamberlerine, Ahiret g?n?ne, Kadere; yani iyilik ve k?t?l???n, Allah?n yaratmas? ile oldu ?unu inand?m.
?ld?kten sonra dirilmek hakt?r ben ?ahidlik ederim ki Allah’tan ba?ka ilah yoktur ve yine ?ahitlik ederimki Hazreti Muhammed onun kulu ve Peygamberidir.
?badet nedir?
?badet, Allah’?n emirlerini yerine getimek ve yasaklar?ndan ka??nmakt?r.
?badet beden ile yap?l?rki bunlar, namaz k?lmak, oru? tutmakt?r. Mal ile yap?lan ibadetler ise zekat vermek ve kurban kesmektir. Hem mal hemde beden ile yap?lan ibadetler vard?r. Hac’da b?yle bir ibadettir.
Yap?lan ibadetler yaln?z Allah i?indir. Allah r?zas? g?zetilmeyen bir ibadetten hi? bir sevab ha s?l olmaz. ?badetler ruhumuzun g?das?d?r.
?SLAM
?slam, itaat ve teslimiyet demektir. Muhammed (Sallallahu Aleyhi vesellem) in Allah’?n emriy le insanlara bildirdi?i dine ?slam dini denir. Bu dinin mensubunada M?sl?man denir.
?slam dininin be? ?art? vard?r.
Kelime-i ?ehadet getirmek.
Namaz k?lmak.
Oru? tutmak.
Zekat vermek.
Hacca gitmek.
Diniyle m?kellef olan insan?n ?ncelikle ak?ll? olmas?, m?sl?man olmas? ve bali? olmas? gerekir.
M?kellefle ilgili h?k?mler
Farz
Dinimizce yap?lmas? gereken ve kesinlikle emr edilen ?eye Farz denir. Farz?n i?lenmesine sevap, terkinde ise azab vard?r. Farz? inkar eden dinden ??kar. Farz ikiye ayr?l?r.
Her m?kellefin kendi yapmas? gereken farz demektir. 5 vakit namaz gibi.
Farz? kifaye: baz? m?kelleflerin yapmas? ile, di?erlerinden d??en, yapmak mecburiyeti kalkan farzlard?r. Cenaze namaz? k?lmak gibi.
Vacib
Farz kadar kesin olmay?p, kuvvetli bir delil ile yap?lmas? emr edilen ?eye vacib denir. Vacibi yapan sevab kazan?r. ?nkar eden ise g?nahkar olur.
S?nnet
Farz ve vacibden ba?ka, Peygamberimiz’in yapt??? ?eye s?nnet denir.
M?stehab
?evilmi? ?ey demektir. Peygamberimiz’in bazen yap?p bazen terk etti?i ?eye denir.
Mubah
Yapmak ve yapmamakta serbest olunan ?eye denir.
Haram
Dinimizde yap?lmas? kesin olarak yasaklanan ?eye denir. Haram? i?leyen azaba u?rar, inkar eden dinden ??kar, haram? terk eden sevab kazan?r.
Mekruh
Yap?lmas? ?irkin g?r?lm?? ?eylerdir.
M?fsid
Ba?lanm?? olan ibadeti bozan ?eye denir. Namazda g?lmek ve oru?lu iken yemek ve i?mek gi bi.
TAHARET
L?gatta temizlik manalar?na gelir.
?eriatta ise; Hadesden ve pislikten bedeni temizlemektir. ?slam dini temizli?e ?ok ?nem ve rir. Her ibadete ?nce temizlikten ba?lan?r.
Temizlik yani taharet iki ?e?ittir
H?kmi taharet: Abdestsizli?i ve c?n?bl??? gidermektir. Buna hadesten taharet denir. Abdest, gus?l, teyemm?m gibi.
Hakiki taharet: Kirli ve pis ?eyleri y?kay?p gidermek. Buna da necasetten taharet denir.
Abdest: Temizlik, pakl?k demektir.
?eriatta ise: y?z?, kollarla beraber iki eli ve topuklarla birlikte iki ayaklar? y?kamak, ba?? mesh etmektir.
Abdestin farzlar? d?rtt?r.
Y?z? bir kere y?kamak.
Kollar?, dirseklerle beraber bir kere y?kamak.
Ba??n d?rtte birini mesh etmek.
Ayaklar?, topuklarla beraber bir kere y?ka mak.
Bu farzlardan birisi eksik olursa, abdest sahih de?ildir.
Abdest al?rken niyet etmek, e?z? ile ba?lamak, elleri bileklere kadar y?kamak, a??za ve bur na ?? kere su vermek abdestin s?nnetlerindendir.
K?bleye y?nelerek y?ksek bir yerde abdest almak, ba?kas?ndan yard?m istememek, d?nya kela m? konu?mamak, her azas?n? y?karken Bismillah demek, abdestin edeblerindendir.
Abdestin mekruhlar? ise:
Abdest suyunu israf etmek, suyu y?z?ne ?arp mak, konu?mak, ihtiyac? olmad??? halde ba?ka s?ndan yard?m istemektir.
V?cudun her hangi bir yerinden kan, irin ve su ??kmas?, a??z dolusu kusmak, yellenmek, bu gibi durumlarda abdest bozulur.
Abdesti olmayanlar, namaz k?lamazlar, kurana el s?remezler, tilavet secdesi yapamazlar.
GUS?L
Bedenin tamam?n? y?kamak demektir. Gusl?n farz? ??t?r.
Mazmaza: A??za bolca su verip ?alkalamak.
?stin?ak: Burna su verip genize kadar ?ekmek.
B?t?n bedeni i?ne tepesi kadar kuru yer b?rak maks?z?n y?kamak.
Niyet etmek, elleri y?kamaya ba?larken besmele ?ekmek, k?bleye y?nelmek, uzuvlar? ovalamak, kimsenin g?rmeyece?i yerde y?kamak, konu?mamak gusl?n s?nnetlerindendir.
C?n?bl?k hali (cima etmek gibi), ihtilam olmak, hay?z halinin bitmesi, nifas halinin sona ermesi bu durumlarda gus?l gereklidir. Bu halde olanlar gus?l yapmad?k?a, namaz k?lamazlar, ku ran okuyamazlar el dahi s?remezler, kabe’yi tavaf edemezler.
TEYEMM?M
Niyet ederek, temiz toprak ve toprak cinsin den olan bir ?eye, ellerini vurup y?z??n ve kolla r?n? mesh etmeye denir.
Gus?l almas? gereken ki?i su bulamad???nda teyemm?m etmesi de gus?l yerine ge?er.
Teyemm?m?n farz? ikidir.
Niyet etmek, elleri temiz bir topra?a veya toprak cinsinden bir ?eye iki defa vurup birinci vuru?ta y?z?, ikinci vuru?ta kollar? mesh etmektir.
Besmele ?ekmek, s?ray? g?zetlemek, topra?a vurunca elleri evvela ileri s?rmek ve sonra geri ?ekmek, parmaklar? a??k bulundurmak teyemm? m?n s?nnetlerindendir.
Teyemm?m ??yle yap?l?r:
Kollar s?van?r ve ne i?in teyemm?m edilecek se ona niyet edilir. Parmaklar a??k olarak eller te miz bir topra?a yada toprak cinsinden olan herhangi bir ?eye bir kere vurulur. Eller tozlanm?? is yan yana getirilerek birbirine yava?ca vurulup tozlar silkelenir.
Eller tekrar topra?a vurulup sol elin i?i ile dir sekle beraber sa? kol, sa? elin i?iylede dirsekle beraber sol kol s??an?r.
Ancak teyemm?m abdest veya gus?l alacak kadar temiz su bulunmazsa, su oldu?u halde kullan?lmas? m?mk?n de?ilse, yara olan bedene su kullanmak zararl? ise bu durumlarda yap?l?r.
NAMAZ
Namaz islam dininin be? temelinden ve en g?zdelerindendir. ?slam dini namaz ?zerine bina edilmi?tir. O y?zden ki?inin namaz? sakat olursa dinide o derece sakat olur.
Namaz? Allahu Teala Mirac gecesi Peygamberimize (Aleyhisselam) teselli olarak lutf etmi?tir. Peygamberimiz (Aleyhisselam) namaz k?ld???nda o huzuru bulmu? ve onun i?inde Namaz ‘M?minin Mirac?’d?r’ buyurmu?tur.
Namaz m?minin alametidir. Namaz ancak Allah r?zas? i?in, verdi?i say?s?z r?z?klara ??k?r i?in k?l?n?r.
Namazlar ?? ?e?ittir:
Farz namazlar: Be? vakit farz namaz? ile, cuma ve cenaze namaz?d?r.
Vacib namazlar: Vitir namaz?, Ramazan bay ram? namaz?, Kurban bayram? namaz?.
Nafile namazlar:
Farz ve vacib den ba?ka k?l?nan namazlara nafile namaz denir.
Namaz?n farz? on ikidir:
Bunlar?n alt?s? namaz?n d???ndan alt?s?da namaz?n i?indendir. Namaz?n sahih olabilmesi i?in ?u ?artlar?n olmas? gerekir. D???ndakiler yani namaza ba?lamadan ?nceki ?artlar:
Hadesten taharet:
Manevi kiri gidermek i?in, abdest almak, gerekli hallerde, gus?l yapmakt?r.
Necasetten taharet:
Bedende veye elbisede veya namaz k?laca?? mekanda olan pislikleri gidermektir.
Setri avret:
Vuc?dunda ?rtmesi gereken yerleri ?rtmesi-dir. Bu ?rt?lmesi gereken yerler, erkeklerin g?bek ile diz kapa?? aras?n?n (diz kapa?? da dahil) ?rtmesidir. Kad?nlar?n ise b?t?n vucudunu ?rt-mesi gerekir.
?stikbali k?ble:
K?ble’ye y?nelme. Namaz k?lacak ki?inin kabe’ye do?ru y?nelmesidir.
Vakit:
Namazlar? vakti girince k?lmakt?r. Aksi takdirde sahih olmaz.
Niyet:
Hangi namaz? k?laca??n? bilmek ve ona niyet etmek.
Namaz?n i?indekiler:
?ftitah tekbiri:
Namaza ba?larken Allahu Ekber demek.
K?yam:
Namazda ayakta durmak.
K?raat:
Namazda, ayakta iken, biraz kuran okumak demektir.
Ruk?:
Namazda, ellerin diz kapa??na eri?ecek kadar e?ilmesi demektir.
S?cud:
Ayaklar, dizler ve ellerle beraber aln? ve burnu yere koymak demektir.
Kade-i ahire:
Ettehiyy?t? okuyacak kadar namaz?n sonunda oturmak.
T?m bu sayd?klar?m?z namaz?n farzlar?d?r.
Namaz?n vacibleri
Allahu Ekber diyerek ba?lamak, fatihay? tama m?yla okumak, farz namazlar?n iki rekat?n da fatihadan sonra bir k???k sure veya ?? k?sa yada bir uzun ayet okumak, fatihay? sureden ?nce okumak, secdede burnunu aln? ile beraber yere koymak, iki secdeyi birbiri ard?nca yapmak, k?yamda iken dosdo?ru durmak, r?kuda iken d?md?z durmak, r?kudan kalk?nca beli iyice do?rultmak ve ‘S?bhanellah’ diyecek kadar ?yle ce durmak, secdeden kalkt???nda iki secde aras?n da ‘S?bhanellah’ diyecek kadar oturmak, ?? ve d?rt rekatl? namazlarda ikinci rekattan sonra oturmak, ikinci rekattan sonra veya selam verece?i vakit oturdu?unda Ettehiyyat?’y? okumak imama uyan kimsenin susmas?, vitir namaz?nda kunut dualar?n? okumak, namaz?n sonunda selam vermek, namazda yan?l?rsa sehiv secdesi yap mak, namazda secde ayeti okursa secde etmek.
Namaz?n s?nnetleri:
Namaza ba?larken al?nan tekbirde el kald?rmak.
?mama uyan kimsenin iftitah tekbiri, imam?n iftitah tekbirinden sonraya kalmas? ve imam?n tekbirine yak?n olmas?.
?ftitah tekbiri al?r almaz el ba?lamak.
S?bhaneke okumak.
(Tek k?lan) ilk rekatta s?bhaneke okuduktan sonra E?z? Besmele ?ekmek.
(Tek k?lan) di?er rekatlarda Fatihadan evvel yaln?z besmele ?ekmek.
S?bhaneke ve E?z? Besmeleyi i?inden okumak.
Fatiha’n?n sonunda, okuyan ve i?iten i?inden Amin demek.
R?k?ya e?ilirken Allahu Ekber demek.
R?k?da ?? kere S?bhane Rabbiyel Azim demek.
R?kudan kalkarken Semiallahu limen hamideh demek.
K?yamda iken iki ayak aras? a??k olmak.
R?kuda elleriyle dizlerini tutmak.
Secdeye var?rken evvela dizlerini, sonra elleri ni, daha sonra y?z?n? yere koymak.
Namaz? ?u ?eyler bozar:
Konu?mak, bir ?ey yemek veya i?mek, kendi i?itece?i sesle g?lmek, selam vermek ve almak, bir ?eye ?flemek, cevap maksad?yla ayet oku -mak, d?nya kelam? (ah, of, vah, ?f) s?ylemek, teyemm?ml? olan ki?inin suyu g?rmesi t?m bun lar olursa, namaz bozulur.
Namazda, bedeni ve elbisesiyle oynamak, parmaklar? ??tlatmak, esnemek, gerinmek, ba?ka s?n?n yan?na ??k?lmayacak elbiseyle namaza durmak, secdeye var?rken elbisesini kald?rmak, okumay? r?kuda tamamlamak, bile bile ayet atlamak, g?zlerini yummak, secdede ?z?rs?z oldu?u halde burnunu yere koymamak, ?n saf bo?ken arka safta durmak, k?ble taraf?nda canl? resmi bulunmak, namazda etraf? g?zetlemek, yanan ate?e kar?? durmak, herhangi bir ?eye dayanarak namaz k?lmak, insan y?z?ne kar?? namaza durmak, bu sayd?klar?m?z namaz?n mekruhlar?ndand?r.
Sabah namaz?n?n k?l?n?? ?ekli
Niyet ettim Allah r?zas? i?in sabah namaz?n?n s?nnetini k?lmaya diyerek kalbten niyet edilir.
Allahu Ekber diyerek tekbir al?n?r. S?bhaneke okunur, E?z? Besmele ?ekilir ard?nda fatiha ve bir miktar kuran okunur.
Rukuya var?l?r. ?? kere s?bhane Rabbiyel Azim denir, do?rulur. Bu do?rulu?ta Semiallahu limen hamideh denir. Sonra Allahu ekber diyerek secdeye inilir, ?? kere S?bhane Rabbiel ?l? diyerek oturur bu hareket iki kez tekrarlan?r.
?kinci rekata kalk?l?r bu rekatta aynen ilki gibi k?l?n?r. Yaln?z son oturu?ta Ettehiyyetu ve salli barik dualar? okunur, ?nce sa?a sonra sola selam verilir.
Farzlar?n iki rekat olanlar?da b?yle k?l?n?r. D?rt rekatl? olan razlarda ilk oturu?ta sadece ettehiyyat? okunarak tekbir al?n?r ve aya?a kalk? l?r. Bu ???nc? rekatta besmele ile fatiha okunur ve ayn? ?ekilde ruku ve secdeler yap?ld?ktan sonra tekbir al?narak d?rd?nc? rekata kalk?l?r. Ayn? hal ?zere bu rekatta tamamland?ktan sonra oturulur ve ettehiyyat?, salli barik dualar? okunarak se lam verilir.
ORU?
?slam?n be? temelinden biride Ramazan ay?nda oru? tutmakt?r.
Oru?: Niyetlenip tan yeri a?armaya ba?lad??? zamandan, ta g?ne? bat?ncaya kadar yememek, i?memek, cinsi m?nasebette bulunmamak demektir.
Oru?, m?sl?mana, ak?l bali? olana farzd?r.
Alt? ?e?it oru? vard?r.
Farz olan oru?; Ramazan ay?nda tutulan oru?.
Vacib olan: Adak oru?lar? ve bozulan nafile oru?lar?n? kaza etmek.
S?nnet olan oru?lar: Muharrem ay?n?n dokuz ve onuncu veya on ile on birinci g?nleri oru? tutmak.
M?stehab olan oru?: Pazartesi per?embe g?nleri ile, ?evval ay?n?n ilk alt? g?n? oru? tutmak m?stehabt?r.
Mekruh oru?lar: Yaln?z cuma ile cumartesi g?n? ile muharremin onuncu g?n? tutulan oru?.
Haram olan oru?lar: Ramazan bayram?n?n birinci g?n? ile kurban bayram?n?n d?rt g?n? oru? tutmak haramd?r.
Oru?lu oldu?unu bilerke yemek yemek, cinsi ili?kide bulunmak, sigara i?mek oru?u bozar ve keffaret gerektirir.
Keffaret: bozulan bir g?nl?k Ramazan orucu yerine altm?? g?n oru? tutmak.
Kaza: bozulan oru?un yerine g?n?ne g?n oru? tutmak.
Unutarak yemek yemek, a??zdan gelen balgam? yutmak, bo?az?na toz girmek, di?leri aras?nda sahurdan kalan nohut tanesinden k???k olan ?eyi yutmak, kendi elinde olmadan kusmak, kan ald?r mak, s?rme ?ekmek bunlar oru?u bozmaz.
Orucu bozan ve kaza gerektiren ?eyler:
?i? olsa bile pirin? yemek, yemek yemesi adet olmayan bir ?eyi yutmak, ?ok fazla tuz yemek, ta?, demir, toprak yutmak, burnuna ila? ?ek mek, kula??n i?ine su damlatmak, unutarak yedikten sonra orucu bozuldu san?p yemek, bunlar veya buna benzer ?eyler oru?u bozar ve kaza gerektirir.
ZEKAT
Zekat, s?zl?kte temizlik ve bereket manalar?na gelir.
?eriatta ise: Nisab miktar? mala ve paraya sa hib olan m?sl?man?n mal?n?n k?rkta birini muhta?lara vermesi demektir.
Zekat vermek zengin m?sl?manlara farzd?r.
Zekat?, m?sl?man olan, h?r olan, ak?ll? olan, ergenlik ?a??na gelmi? olan, zengin olan ki?iler, m?sl?man fakirlere, i??ilere, yolda kalm?? yolculara, memleketinden uzak gurbette paras?z kalan ki?ilere verir.
Zekat, anaya, babaya, b?y?k ana ve b?y?k babalara, o?luna, o?lunun ?o?uklar?na, k?z?na ve k?z?n?n ?ocuklar?na, zenginlere, m?sl?man olmayanlara verilmez.
HAC
Hacc?n l?gattaki tarifi ziyaret etmek demektir.
?eriatta ki tarifi ise; Kabe’yi ve di?er mukaddes mekanlar? belirli bir zaman i?inde ziyeret etmektir. Hac, hem mal hem de beden y?n?nden g??? olan ve zengin olan ki?iye ?mr?nde bir defa olarak farzd?r.
Hacc?n ?? farz? vard?r bunlar:
?hram:
Helal olan ?eyi kendine haram etmek. Niyet ederek telbiye okur, iki rekat namaz k?lar. Bundan sonra hac?lara mahsus olan diki?siz elbiseye, sar?ld?klar? iki havluya da ?hram denir.
Arafatta vakfe:
Arafat Mekke yak?n?nda bulunan da??n ad?d?r. Hac zaman? bu da?da arefe g?n? zeval vaktinden bayram?n birinci g?n? fecrin do?u?una ka dar olan zaman i?inde bir an durmak farzd?r.
Kabe’yi tavaf:
Kabe’yi ziyeret etmek farzd?r. Kabenin etraf?nda yedi kere d?nmekle bir tavaf yap?lm?? olur.
Farz, vacib, nafile olmak ?zere ?? ?e?it hac vard?r.
Farz olan; m?kellef olanlar?n ?mr?nde bir ke re hacca gitmeleri.
Vacib olan; Adanan veya ba?lam??ken bozulan hacc?n yerine getirilmesi.
Nafile olan; Hac ise, tekrar olarak yap?lan hacd?r.
Safa ile Merve aras?nda say etmek, m?zdelifede durmak, ?eytan ta?lamak, sa?lar? t?ra? etmek veya k?saltmak, veda tavaf? yapmak, hacc?n vaciblerindendir.
AHLAK
Ahlak insanda olmas? gereken bir tak?m g?zel huylard?r.
Ahlak terbiye yoluyla, islam e?itimi ile kazan?l?r.
G?ler y?zl? olmak, temiz olmak, merhametli olmak, tevazulu olmak, affetmek, susmak, do?ru konu?mak, sabr etmek, g?zel ahlaktan baz?lar?d?r.
Ahlaki vazifelerimizin ilki Allah’a kar?? olan? d?r. Allah’?n ismini h?rmetle anmak, onun sevgisini kalbe yerle?tirmek, ona isteyerek ibadet etmek ahlaki vazifelerimizdendir.
Sonra Peygamberimize kar?? olan ahlak vazifemizdir. 0 h?rmete en lay?k oland?r. Onun getirdiklerini kabul etmek, ona h?rmet etmek, ad? an?ld??? vakit (Sallallahu aleyhi vesellem) demek, o ne s?ylemi?se teredd?ts?z kabul etmek ahlaki vazifelerimizdendir.
Sonra kitab?m?z olan Kur’an? Kerime kar?? h?rmet etmek, o okununca sessizce dinlemek, onda emr edileni yap?p nehy edilenden uzakla?mak ahlaki vazifelerimizdendir.
Bedenin ve ruhun terbiyesi
?slamda beden terbiyesinin yeri ?ok ?nemlidir. ?nsan?n d?nya ve ahiret i?lerini tam olarak yapabilmesi i?in ?nce sa?l???na ve s?hhatine dikkat etmesi gerekir.
Yemesine i?mesine, uykusuna, d?? g?r?n?m? ne, temizli?ine, hastalan?nca tedavisine dikkat et mek her insan?n g?revidir.
RUH TERB?YES?
Ruh Allah’tan gelmi?tir ve yine Allah’a d?ne cektir. ?nsan? meleklerden daha ?st?n yapan hayvanlardan daha a?a?? k?lan, insan? iyi ya da k?t? yapan hep ruhtur. Bunun i?in ruhun sa?l??? ve terbiyesi ?ok ?nemlidir.
Ruhun sa?l??? kuvvetli imanla, ibadetle beslenmesiyle, k?t? huylardan ar?nmas?yla, takva yolunda y?r?mesiyle ger?ekle?ir.
Ruh hastal?klar?n en felaketi k?t? huylar ve d?nya sevgisidir. ?nsan?n k?t? ahlaklardan korun mas?, d?nya sevgisinden ar?nmas?, zikirle me?gul olmas?, ruhi hastal?klar? def eder.
Aile Vazifeleri
Aile her insan?n mensup oldu?u ufak topluluktur. Aile’yi kar?, koca, ana, baba, ?ocuklar ve akrabalar te?kil eder.
B?t?n g?zelliklerin kayna?? ailedir. ?nsan b?y?klerini saymay?, k???klerini sevmeyi, b?t?n insanlarla iyi ge?inmeyi, Allah’?na ve peygamberine kar?? olan vazifesini ailesinden ??renir. O bak?mdan ailede verilen terbiyenin tesiri ?ok b?y?kt?r.
?ocuklar?n ana babalar?na kar?? vazifeleri
Anas?na, babas?na s?z? ile, mal? ile iyilikte bulunmak, anaya, babaya ?f bile dememek, onla ra kar?? kaba ve sert s?z kullanmamak, ?a??rd?klar? vakit hemen gelmek, yanlar?nda y?ksek sesle konu?mamak, ?ocuklar?n ana babalar?na kar?? vazifeleridir.
Kar? kocan?n birbirlerine kar?? g?revleri
Her ?eyden ?nce aralar?nda samimi bir sevgi ve sayg? olmal?d?r.
Evlenmi? olan bir erkek evine kar?? olan vazi felerini bilmeli, yuvas?n?n sa?lamla?t?rmak i?in ?al??mal?d?r.
Erkek evin d?? i?lerini d???nmeli ve her t?rl? ihtiya?lar? kar??lamal?d?r.
Erke?in kar?s?na din konusunda bir eksi?i var sa ??retmesidir.
Koca, kar?s?na kar?? daima nazik ve yumu?ak muamelede bulunmal?d?r.
Kad?n, kocas?na sevgi ve sayg?yla ba?lanmal?, ev idaresine ve ?ocuklar?n terbiyesine dikkat etmelidir.
Kad?n kocas?n?n kazand?klar?n? israf etmemelidir. Kocas?na itaat eden m?sl?man kad?n?n gide ce?i yer cennettir.
Kocas?n?n istemedi?i ki?ileri eve almamal?d?r.
?zinsiz ve l?zumsuz ?ekilde evden d??ar? ??kmamal?d?r.
Akraba haklar?
Akrabalar ailemizini bir par?as?d?r. Onlara kar?? yap?l?cak g?revlerimiz ?unlard?r:
Onlara sevgi ve sayg? g?ndermek, yard?ma muhta? olanlara yard?m etmek, onlar? unutmamak, hallerini ve hat?rlar?n? sormak vazifemizdir.
Kom?u Hakk?
Kom?ular akrabalardan sonra bize en yak?n olan ki?ilerdir. Dinimiz bize kom?ular?m?zla iyi ge?inmeyi, gerek elimizle gerekse dilimizle onlar? incitmemeyi emr etmi?tir. Kom?usunu inci -tenler, onlar?n dertleriyle ilgilenmeyenler, hasta olduklar?nda aray?p sormayanlar ger?ek m?min say?lmazlar.
?slam Ahlak?yla ahlaklanm?? bir m?sl?man?n s?fatlar?
1- Allah’?n birli?ine, onun meleklerine, peygamberlerine ve onlara vermi? oldu?u kitablara, ahiret g?n?ne, ?ld?kten sonra dirilmeye, kaza ve kadere inanmak dil ile ikrar kalbi ile tasdik etmek.
2- Hazreti Muhammed’in (Sallallahu aleyhi ve sellem) g?sterdi?i ?ekilde namaz k?lmak, oru? tutmak, hacca gitmek, zekat vermek, yetimlere ve fakirlere yard?m etmek.
3- Herh?lukerda Allah’a g?venmek, ve ondan asla ?midi kesmemek.
4- Anaya babaya itaat etmek.
5- Emanete hiyanetlik etmemek
6- Verdi?i s?zde durmak.
7- Temiz olmak.
8- Dinen yasak olan ?eylerden ka??nmak.
9- Yalan s?ylememek, yalan yere yemin etme mek.
10- Kibrilenmemek, kimeye kar?? b?y?klenmemek.
11- Allah i?in sevmek ve Allah i?in bu?z etmek.
12- En b?y?k gayesi hakiki bir m?sl?man olmaya ?al??mak ve insanlara g?zel ?rnek olmak
D?N NEYE DEN?R?
Din, Allahu Teala taraf?ndan konulmu? ilahi bir kanun olup, ak?l sahiblerini kendi istekleri ile her iki cihanda huzura kavu?turan ilahi bir nizam d?r.
Dinler ?? k?sma ayr?l?r
Hak din, muharref din ve bat?l din. Bu dinlerin i?inde hak dinden ba?ka hi? biri ge?erli de?ildir. ??nk? hak din di?erleri gibi uydurma ve de?i?tirilme de?ildir. ?slam dini hak dindir.
?slam dinin ?zelli?i d?nyada huzur ahirette ise eminliktir. Bu din Adem Aleyhisselam’dan Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselam’a kadar olan b?t?n peygamberlerin dinidir.
B?t?n peygamber g?nderildikleri kabilelerini ?slam dininin temel inanc?nda oldu?u gibi bir olan Allah’a ibadet etmeyi tebli? etmi?lerdir.
?slam dini kendinden ?nceki dinlerin h?km?n? kald?rm?? ve k?yamete kadar ge?erli olan dindir. Bu Allah kat?nda da b?yledir.
?slam dinin di?er dinlerden olan ?zelli?i, onun son din olmas?, b?t?n insanl??a g?nderilmi? olmas?d?r.
Dinimiz her ak?ll? insan?n uyaca?? ve rahatl?k la kurallar?n? uygulayaca?? bir dindir.
Bu dinde zorluk va a??r?c?l?k yoktur. ?slam dininde yolculara, hasta olanlara, g?c? yetmeyen ya?l?lara kolayl?k tan?nm??t?r.
?slam dini sevgi, huzur ve bar?? yanl?s? olan bir dindir.
Dinimiz; ?man, Amel, ve Ahlak olmak ?zere ?? k?s?md?r.
?man; Allah’tan Peygamberimize gelen her ?eyi tasdik etmektir.
Amel: ?nan?lanla amel etmektir.
Ahlak: ?nsan?n tabiat?na yerle?en huylard?r. Bu huylar?n en g?zel olan? en makbul olan?d?r.
?slam’da ?er’i h?k?mlerin d?rt ana kayna?? vard?r ki bunlar ?unlard?r:
Kitap: Allah taraf?ndan peygamberimiz Mu-hammed (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)e vahiy yoluyla 23 se nede indirilen ve g?n?m?ze kadar bir harfi bile bozulmadan gelen Kuran? Kerim’dir. ?slam dinininde b?t?n h?k?mler ona dayan?larak verilir.
S?nnet: Peygamber Efendimizin m?barek s?zleri i?lemi? oldu?u ?eylerdir.
?cma: Peygamberimizden sonra Ashab? Kiram’?n ve sonra gelen as?rlarda yeti?en islam m?c tehidlerin birle?ti?i meselelerdir.
K?yas: ?llet benzerli?i sebebiyle sabit olan bir h?km? ayet ve hadisle sabit olmayan, ba?ka bir h?k?mle k?yaslamakt?r.
?MAN
?man: S?zl?kte inanmak ve tasdik etmek manalar?na gelir.
?eriatta ise; Peygamberimizin (Sallallahu aley hi ve sellem) Allah’tan getirdi?i b?t?n meselelere kalb ile tasdik dil ile ikrar etmektir.
?nan? y?n?n?den insanlar, M?’min, Kafir, M?naf?k olamak ?zere ?? k?sma ayr?l?rlar.
M?min: Allah’?n varl??? ve birli?i ba?ta olmak ?zere, Peygamberimiz’e ve onun getirdi?i her ?eye inanan ve inand???n? ikrar eden kimseye denir.
Kafir: ?nanmayan ve inanmad???n? s?yleyen ki?iye denir.
M?naf?k: Kalbi ile inanmayan fakat dili ile inand???n? s?yleyen ki?iye denir.
?man?n sahih ve kabul olmas? i?in bir tak?m ?artlar gereklidir bunlar:
??phe halinde olmamak, dini h?k?mlerle alay edip hafife almamak, dalga ge?memek, inkar s?zleri ve davran??larda bulunmamakt?r.
?man?n olmas? i?in ilk s?ylenecek s?z Kelime-i ?e hadettir.
Bu s?z?:
E?hed? en l? il?he illell?h ve e?hed? enne Muhammeden abd?h? ve ras?l?h
(Ben ?ahitlik ederim ki, Allah’tan ba?ka ilah yoktur; yine ?ahitlik ederim ki Hz. Muhammed Allah’?n kulu ve rasul?d?r)
demeyen m?sl?m olmaz.
?man?n ?artlar? 6’d?r.
- Allah’a inanmak
- Allah’?n meleklerine inanmak
- Allah’?n kitaplar?na inanmak
- Allah’?n peygamberlerine inanmak
- Ahiret g?n?ne inanmak
- Kadere; iyilik ve k?t?l???n Allah’?n yaratmas? ile oldu?una inanmak
?nsan i?in evvela kendi varl???ndan ba?layarak kainat?n tamam?n?, g?klerde ve yerde var olan ?eyleri ibretle b?y?k bir dikkatle d???n?p incelemesi, bunlar? yaratan b?y?k bir g?c?n oldu ?unu idrak etmesi i?in yeter.
Her?eyin yarat?l???nda b?y?k bir incelik harukulade bir dengelik vard?r. Kulluk g?revimizin gere?i yaradan?m?z?n varl??? bilmek, s?fatlar?n? ve isimlerini tan?mak ve o ?ekilde inanmakt?r.
Allah birdir. Ba?lang?c? ve sonu yoktur. Allah yaratt?klar?nda hi? birine benzemez. Allah’a bu ?ekil inanan ger?ek iman?n de?erini kazan?r.
Allah’?n s?fatlar? 14 tanedir.
V?cud:
Var olmak demektir. Allahu Teala vard?r ve s?fatlar?yla muttas?ft?r. ?u kainat?n yarat?c?s? vacib-?l v?cuddur. Onun var olmas? zatidir, ezeli dir, ebedidir.
Vacib?l v?c?d olan bir Allah olmasayd?, hi? bir ?ey olmazd?. Ve Allah i?in yokluk d???n?lemez.
K?dem:
Ezeli olmak. Evveli bulunmamak. Her i?in ba?lang?c? her ?eyin evveli vard?r. Fakat bu durum Allah i?in ge?erli de?ildir. ??nk? onun varl? ?? vacibdir ve kendindendir.
Beka:
Allah’u Te?la bakidir. Her var olan ?eyin sonu vard?r, yaln?z Allah’?n varl???n?n sonu yoktur. K?dem’i sabit olan her ?eyin bekas? vacibdir. Varl???n?n ba?lang?c? olmad??? gibi nihayeti de yoktur.
Vahdaniyyet:
Allah’?n bir olmas? demektir. Tektir e?i ve benzeri yoktur. Allah bir dir do?mam?? ve do?urulmam??t?r. E?i, orta??, benzeri yoktur. Ak?l ile d???nen insan bunu bilir ve anlar.
Allah’?n birli?iyle beraber r?z?k verenin o oldu?una, ?ld?renin ve dirilteninde o oldu?una inanmak laz?md?r. Ondan ba?kas?na tap?nmak, ilah tutup boyun e?mek k?f?rd?r.
Muhalefet?n lil havadis:
Allah’u Te?la g?rd?klerimizden, hat?r?m?za gelecek ?eylerden ne zat? nede s?fatlar? bak?m?ndan hi? birine benzemez.
O, her?eyden ba?kad?r. Bizim hat?r?m?za gelecek olan ?eyler m?mk?nd?r, sonradan yarat?lm?? t?r yok olmaya mahkumdur. Bundan dolay? zat? ve s?fatlar? bak?m?ndan hi? bir ?eye benzememek Allah’?n zati s?fatlar?ndand?r.
K?yam bi nefsihi:
Allah’?n varl??? kendindendir. Varl??? i?in ba? ka bir ?eye muhta? de?ildir. Zamandan, mekandan, y?nden beridir. Ne zamana ne de bir yard?m c?ya muhta? de?ildir bilakis alemde ki her ?ey ona muhta?t?r.
Hayat:
Diri olmak. Allah ebedi bir hayat ile diridir. O Yegane ?lmeyen diridir.
?lim:
Allah her ?eyi bilir. O, olmu?u, olan?, olaca?? her ?eyiyle bilir. Onun i?in hi? bir ?ey gizli kalmaz. Onun ilmi b?t?n alemi ku?atm??t?r.
Semi:
??itmek. Allah her ?eyi i?itir. Ona uzakl?k engel de?ildir. O uzak bir yerde y?r?yen kar?nca n?n ayak sesini, bitkilerin zikrini dahi i?itir.
Basar:
G?rmek. Allah her?eyi g?r?r. Karanl?k ona tesir etmez.
?rade:
Dilemek. Allah diler, diledi?ini yapar ona kimse kar??amaz niye b?yle yapm?? neden b?yle yaratm?? diye soramaz. D?nyada olan her?ey onun dilemesi ile olmu?tur. O dilemese bir yaprak bile k?p?rdamaz.
Kudret:
G?c? yetmek. G?? Allah’?nd?r. Onun sonsuz g?c? her?eye yeter. Onun g?c?n?n en b?y?k ?rne?i, yerleri, g?kleri, da?lar?, ta?lar? yoktan var etmesidir.
Kelam:
S?ylemek. Onun s?z? Kur’an? Kerimdir.
Tekvin:
Yaratmak demektir. Onun ol demesiyle her ?ey olur. Kainatta her ?eyi yaratan odur.
Tekvin s?fat?n?n kollar?:
?hya:
Diriltmek. Allah dile?ini an?nda diriltir.
?mate:
?ld?rmek. Allah diledi?i an diledi?ini ?ld?r?r?r.
Tahlik:
Yaratmak. Allah?n ol demesi ile her ?ey an?n oluverir.
Terz?k:
R?z?kland?rmak. R?zk? veren ancak Allah’d?r.
Meleklere ?man
Melekler nurani varl?klar olup tamamen Allah’?n emri ?zere harekat ederler. Onlar yemezler, i?mezler, evlenmezler, g?nah i?lemezler.
Melekler var olup g?r?nmeyen varl?klard?r. ?nsan akl?n?, ruhunu, havay?, r?zgar? g?remedi?i gibi melekleri de g?remez.
Her mele?in kendine ait i?i vard?r. Baz?s? daima Allah’? zikr ederler. Baz?lar? insanlar? tehlike lerden korur, dar zamanlar?nda m?minlere yard?m ederler.
Meleklerin b?y?kleri denilen d?rt b?y?k melek vard?r bunlar g?revleriyle birlikte ?unlard?r.
Cebrail: Meleklerin en b?y???d?r. G?revi ise Allah ile Peygamberleri aras?nda el?ilik yapmakt?r. Kur’an? Kerimi Peygamberimize o getirmi?tir.
Mikail: Tabiatla ilgilenir. Ya?murlar?n ya?mas?, r?zgar?n esmesi, ekinlerin bitmesi ile g?revlidir.
?srafil: Sura ?f?rmekle vazifelidir. ?f?rd??? an d?nya hayat? bitecek ahiret hayat? ba?layacakt?r.
Azrail: ?mr? sona erenlerin can?n? almakla vazifelidir.
Bu meleklerden ba?ka birde Kiramen Katibin dedi?imiz iki melek daha vard?r ki bunlardan biri sa? yan?m?zda bir di?eri ise sol yan?m?zda bulunur ve sa? taraftaki i?ledi?imiz iyi amelleri sol taraftaki de i?ledi?imiz k?t? i?leri yazar. Bu yaz?lan deftere amel defteri ad? verilir.
M?nker ve Nekir ad?nda iki melek daha vard?r ki bunlar kabirde insanlara soru sormakla g?revlidir.
Kitablara ?man
Kitablar Peygamberlere vahiy yoluyla gelir.
Vahiy: S?zl?kte kelam, ilham, bir ?eyi harf harf bildirmek manalar?na gelir.
?eriatta ise; Allah, diledi?i h?k?mleri Peygamberine vahiy, r?ya, ilham veya melek vas?tas?yla bildirmesidir.
Kitablar ilahi emirleri, yasaklar? bildirir. ?nsanlara Cennet yolunu g?sterir ve onlar? k?t?l?kten men eder. Adem Aleyhisselam’dan Peygambe rimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)e kadar gelen b?t?n peygamberlere g?nderilen kitablara inanmak iman etmenin ?artlar?ndand?r. Bu kitablar?n d?rd? b?y?k kitab y?z? ise suhuftur. Toplam 104 tanedir.
Tevrat: Musa Aleyhisselam’a
Zebur: Davud Aleyhissealm’a
?ncil: ?sa Aleyhisselam’a
Kuran? Kerim: Reygamberimiz Muhammed (Sallallahu aleyhi vesellem) e indirilmi?tir. Bunlar d?rt b?y?k kitabt?r. Suhuf olanlar ise:
10 sahife Adem Aleyhisselam’a
50 sahife ?it Aleyhisselam’a
30 sahife ?dris Aleyhisselam’a
10 sahifede ?brahim Aleyhisselam’a g?nderilmi?tir.
Kuran? Kerim
Kuran? Kerim, 610 y?l?nda, Ramazan ay?nda, pazartesi gecesi, Hira da??ndaki, Hira isimli ma?arada nazil olmaya ba?lam??t?r.
?lk inen ayetler, Alak s?resinin ilk be? ayetidir. Kura’n?n en son inen ayeti ise Bakara s?resinin 281. Ayetidir.
Kur’an zulmet i?inde bo?ulan insanl??a birlik ve beraberli?i getirmi?, g?n?lleri huzura, vicdanlar? rahata kavu?turmu?tur. ?nsanlara ?eref kazan d?rm??, mutlu bir hayat ya?amay? ??retmi?tir.
H?k?mleri her as?rda ge?erlidir. Onun bir har fini bile hi? kimsenin de?i?tirmeye g?c? yetmeyecektir. O ?yle muazzam bir kitabt?r ki kendinden ?nceki kitablar? i?ine al?p insanl??a saadet yollar?n? a?m??t?r.
Kuran? Kerimin, de?i?meyecek tek kitab olmas?, k?yamete kadar ge?erli olan son kitab olma s?, b?t?n alemlere g?nderilmi? olmas? onun ba?l? ca ?zelliklerindendir.
Kuran par?a par?a indirilmi? ve o ?ekil ezber lenmi?tir. Peygamberimizin vefat?ndan sonra halife olan Hazreti Ebu Bekir’in emriyle Zeyd bin Sabit onu bir araya getirmi?tir.
Kuran ?ok ?erefli bir kitabd?r. O’na h?rmet etmek, sevgi ve sayg? g?stermek her m?sl?mana bor?tur. O kendisine h?rmet edene, emirlerini tutana yar?n ahirette ?efaat?i olacakt?r.
Peygamberlere iman
Peygamberler, Allah taraf?ndan se?ilen temiz, d?r?st, asil ve zeki insanlard?r.
Onlar, Allah’tan ald?klar? emirleri hi? ?ekinmeden, usanmadan insanlara bildirirler.
Peygamberler olmasa insanlar nas?l ibadet edeceklerini bilemezler. Bu y?zden Allah onlara kendi i?lerinde peygamber g?ndermi? ve onlar? mucizelerle kuvvetlendirmi?tir.
?lk Peygamber, ilk insan olan Adem Aleyhisselam’d?r. Son Peygamberde Muhammed (Sallallahu aleyhi vesellem) dir.
G?nderilen peygamberlerin say?s? belli de?ildir fakat Kuran’da 28 peygamber zikr edilmi?tir. Bunlar ?unlard?r:
Adem Aleyhisselam, ?dris Aleyhisselam, Nuh Aleyhisselam, Hud Aleyhisselam, Salih Aleyhisselam, Lut Aleyhisselam, ?brahim Aleyhisselam, ?smail Aleyhisselam, ?shak Aleyhisselam, Yakup Aleyhisselam, Yusuf Aleyhisselam, ?uayb Aleyhis selam, Musa Aleyhisselam, Harun Aleyhisselam, Davud Aleyhisselam, S?leyman Aleyhisselam, ?lyas Aleyhisselam, Elyesa Aleyhisselam, Zekeriy ya Aleyhisselam, Yahya Aleyhisselam, ?sa Aleyhis selam, Muhammed Sallallahu aleyhi vesellem.
Di?er ?? isim ki bunlar ?zeyr, Lokman, Z?lkarneyn’dir. Fakat bunlar?n peygambermi velimi olduklar? belli de?ildir.
Peygamberler bizim gibi insanlard?r. Onlarda her be?er gibi yer, i?er, uyur, ac?k?r, susar.
Peygamberler g?zel ahlak sahibi olan, temiz kalbli, k?t?l?k d???nmeyen ki?ilerdir. Onlar son derece temiz ve asil bir soydan gelirler.
Allah g?nderdi?i peygamberlerine birde muci ze vermi?tir ki bu m?cizeler o Peygamberin peygamber oldu?unun isbat? i?indir.
Veli kullar?nda g?sterdikleri ola?an?st? ?eylerede keramet denir.
Peygamberimizin m?cizelerinden en b?y??? Kur’an? Kerim’dir. Devamla; Mira? (g??e y?kselme) m?cizesi, ay? eli ile ikiye yarma olay? ve ge?mi?ten ve gelecekten verdi?i her haber. Bunlar peygamberimizin m?cizelerinden bir ka??d?r.
Bizim Peygamberimizin di?er peygamberlerden ?zelli?i:
Peygamberimizin ?nsanlara ve cinlere g?nderilmesi, yery?z?n?n kendisine mescid k?l?nmas?, sava?ta d??man taraf?ndan b?rak?lan ganimet ad? verilen mal?n peygamberimize helal olmas?, g?nderilen peygamberlerin en sonuncusu olmas?, a?a?lar?n ve ya?lar?n kendisine selam vermesi ve daha nice ?eyler onun ?zel olmas?d?r.
Ahiret g?n?ne ?man
Ahiret g?n?; bu d?nya hayat?n?n bitip her can l?n?n yapt?klar?ndan hesab vermek i?in tekrar diriltilece?i g?nd?r. O g?nde ameller tart?lacak, s?rat k?pr?s? kurulacak, amel defterleri verilecek, iyilik yapan m?kafatland?r?lacak, k?t?l?k ya panda cezas?n? bulacakt?r. Bu durumda iyiler cennette, k?t?ler cehenneme girecektir.
Ahiret g?n?n? inkar eden iman ?artlar?ndan birini inkar etti?i i?in kafir olur.
Kaza ve Kadere ?man
Allah’?n ezelden ebede kadar, olmu? ve olacak olan ?eylerin hepsini takdir etmesine kader denir.
Kaza ise, Allah taraf?ndan ezelde bilinen ve takdir edilen ?eylerin zaman? gelince ezeldekine uygun olarak ger?ekle?mesine denir.
?man?n ?artlar? ?ment? ibaresinde toplanm??t?r.
Ament? ?udur.
Manas?:
Ben Allahu Te?la’ya, Meleklerine, Kitablar?-na, Peygamberlerine, Ahiret g?n?ne, Kadere; yani iyilik ve k?t?l???n, Allah?n yaratmas? ile oldu ?unu inand?m.
?ld?kten sonra dirilmek hakt?r ben ?ahidlik ederim ki Allah’tan ba?ka ilah yoktur ve yine ?ahitlik ederimki Hazreti Muhammed onun kulu ve Peygamberidir.
?badet nedir?
?badet, Allah’?n emirlerini yerine getimek ve yasaklar?ndan ka??nmakt?r.
?badet beden ile yap?l?rki bunlar, namaz k?lmak, oru? tutmakt?r. Mal ile yap?lan ibadetler ise zekat vermek ve kurban kesmektir. Hem mal hemde beden ile yap?lan ibadetler vard?r. Hac’da b?yle bir ibadettir.
Yap?lan ibadetler yaln?z Allah i?indir. Allah r?zas? g?zetilmeyen bir ibadetten hi? bir sevab ha s?l olmaz. ?badetler ruhumuzun g?das?d?r.
?SLAM
?slam, itaat ve teslimiyet demektir. Muhammed (Sallallahu Aleyhi vesellem) in Allah’?n emriy le insanlara bildirdi?i dine ?slam dini denir. Bu dinin mensubunada M?sl?man denir.
?slam dininin be? ?art? vard?r.
Kelime-i ?ehadet getirmek.
Namaz k?lmak.
Oru? tutmak.
Zekat vermek.
Hacca gitmek.
Diniyle m?kellef olan insan?n ?ncelikle ak?ll? olmas?, m?sl?man olmas? ve bali? olmas? gerekir.
M?kellefle ilgili h?k?mler
Farz
Dinimizce yap?lmas? gereken ve kesinlikle emr edilen ?eye Farz denir. Farz?n i?lenmesine sevap, terkinde ise azab vard?r. Farz? inkar eden dinden ??kar. Farz ikiye ayr?l?r.
Her m?kellefin kendi yapmas? gereken farz demektir. 5 vakit namaz gibi.
Farz? kifaye: baz? m?kelleflerin yapmas? ile, di?erlerinden d??en, yapmak mecburiyeti kalkan farzlard?r. Cenaze namaz? k?lmak gibi.
Vacib
Farz kadar kesin olmay?p, kuvvetli bir delil ile yap?lmas? emr edilen ?eye vacib denir. Vacibi yapan sevab kazan?r. ?nkar eden ise g?nahkar olur.
S?nnet
Farz ve vacibden ba?ka, Peygamberimiz’in yapt??? ?eye s?nnet denir.
M?stehab
?evilmi? ?ey demektir. Peygamberimiz’in bazen yap?p bazen terk etti?i ?eye denir.
Mubah
Yapmak ve yapmamakta serbest olunan ?eye denir.
Haram
Dinimizde yap?lmas? kesin olarak yasaklanan ?eye denir. Haram? i?leyen azaba u?rar, inkar eden dinden ??kar, haram? terk eden sevab kazan?r.
Mekruh
Yap?lmas? ?irkin g?r?lm?? ?eylerdir.
M?fsid
Ba?lanm?? olan ibadeti bozan ?eye denir. Namazda g?lmek ve oru?lu iken yemek ve i?mek gi bi.
TAHARET
L?gatta temizlik manalar?na gelir.
?eriatta ise; Hadesden ve pislikten bedeni temizlemektir. ?slam dini temizli?e ?ok ?nem ve rir. Her ibadete ?nce temizlikten ba?lan?r.
Temizlik yani taharet iki ?e?ittir
H?kmi taharet: Abdestsizli?i ve c?n?bl??? gidermektir. Buna hadesten taharet denir. Abdest, gus?l, teyemm?m gibi.
Hakiki taharet: Kirli ve pis ?eyleri y?kay?p gidermek. Buna da necasetten taharet denir.
Abdest: Temizlik, pakl?k demektir.
?eriatta ise: y?z?, kollarla beraber iki eli ve topuklarla birlikte iki ayaklar? y?kamak, ba?? mesh etmektir.
Abdestin farzlar? d?rtt?r.
Y?z? bir kere y?kamak.
Kollar?, dirseklerle beraber bir kere y?kamak.
Ba??n d?rtte birini mesh etmek.
Ayaklar?, topuklarla beraber bir kere y?ka mak.
Bu farzlardan birisi eksik olursa, abdest sahih de?ildir.
Abdest al?rken niyet etmek, e?z? ile ba?lamak, elleri bileklere kadar y?kamak, a??za ve bur na ?? kere su vermek abdestin s?nnetlerindendir.
K?bleye y?nelerek y?ksek bir yerde abdest almak, ba?kas?ndan yard?m istememek, d?nya kela m? konu?mamak, her azas?n? y?karken Bismillah demek, abdestin edeblerindendir.
Abdestin mekruhlar? ise:
Abdest suyunu israf etmek, suyu y?z?ne ?arp mak, konu?mak, ihtiyac? olmad??? halde ba?ka s?ndan yard?m istemektir.
V?cudun her hangi bir yerinden kan, irin ve su ??kmas?, a??z dolusu kusmak, yellenmek, bu gibi durumlarda abdest bozulur.
Abdesti olmayanlar, namaz k?lamazlar, kurana el s?remezler, tilavet secdesi yapamazlar.
GUS?L
Bedenin tamam?n? y?kamak demektir. Gusl?n farz? ??t?r.
Mazmaza: A??za bolca su verip ?alkalamak.
?stin?ak: Burna su verip genize kadar ?ekmek.
B?t?n bedeni i?ne tepesi kadar kuru yer b?rak maks?z?n y?kamak.
Niyet etmek, elleri y?kamaya ba?larken besmele ?ekmek, k?bleye y?nelmek, uzuvlar? ovalamak, kimsenin g?rmeyece?i yerde y?kamak, konu?mamak gusl?n s?nnetlerindendir.
C?n?bl?k hali (cima etmek gibi), ihtilam olmak, hay?z halinin bitmesi, nifas halinin sona ermesi bu durumlarda gus?l gereklidir. Bu halde olanlar gus?l yapmad?k?a, namaz k?lamazlar, ku ran okuyamazlar el dahi s?remezler, kabe’yi tavaf edemezler.
TEYEMM?M
Niyet ederek, temiz toprak ve toprak cinsin den olan bir ?eye, ellerini vurup y?z??n ve kolla r?n? mesh etmeye denir.
Gus?l almas? gereken ki?i su bulamad???nda teyemm?m etmesi de gus?l yerine ge?er.
Teyemm?m?n farz? ikidir.
Niyet etmek, elleri temiz bir topra?a veya toprak cinsinden bir ?eye iki defa vurup birinci vuru?ta y?z?, ikinci vuru?ta kollar? mesh etmektir.
Besmele ?ekmek, s?ray? g?zetlemek, topra?a vurunca elleri evvela ileri s?rmek ve sonra geri ?ekmek, parmaklar? a??k bulundurmak teyemm? m?n s?nnetlerindendir.
Teyemm?m ??yle yap?l?r:
Kollar s?van?r ve ne i?in teyemm?m edilecek se ona niyet edilir. Parmaklar a??k olarak eller te miz bir topra?a yada toprak cinsinden olan herhangi bir ?eye bir kere vurulur. Eller tozlanm?? is yan yana getirilerek birbirine yava?ca vurulup tozlar silkelenir.
Eller tekrar topra?a vurulup sol elin i?i ile dir sekle beraber sa? kol, sa? elin i?iylede dirsekle beraber sol kol s??an?r.
Ancak teyemm?m abdest veya gus?l alacak kadar temiz su bulunmazsa, su oldu?u halde kullan?lmas? m?mk?n de?ilse, yara olan bedene su kullanmak zararl? ise bu durumlarda yap?l?r.
NAMAZ
Namaz islam dininin be? temelinden ve en g?zdelerindendir. ?slam dini namaz ?zerine bina edilmi?tir. O y?zden ki?inin namaz? sakat olursa dinide o derece sakat olur.
Namaz? Allahu Teala Mirac gecesi Peygamberimize (Aleyhisselam) teselli olarak lutf etmi?tir. Peygamberimiz (Aleyhisselam) namaz k?ld???nda o huzuru bulmu? ve onun i?inde Namaz ‘M?minin Mirac?’d?r’ buyurmu?tur.
Namaz m?minin alametidir. Namaz ancak Allah r?zas? i?in, verdi?i say?s?z r?z?klara ??k?r i?in k?l?n?r.
Namazlar ?? ?e?ittir:
Farz namazlar: Be? vakit farz namaz? ile, cuma ve cenaze namaz?d?r.
Vacib namazlar: Vitir namaz?, Ramazan bay ram? namaz?, Kurban bayram? namaz?.
Nafile namazlar:
Farz ve vacib den ba?ka k?l?nan namazlara nafile namaz denir.
Namaz?n farz? on ikidir:
Bunlar?n alt?s? namaz?n d???ndan alt?s?da namaz?n i?indendir. Namaz?n sahih olabilmesi i?in ?u ?artlar?n olmas? gerekir. D???ndakiler yani namaza ba?lamadan ?nceki ?artlar:
Hadesten taharet:
Manevi kiri gidermek i?in, abdest almak, gerekli hallerde, gus?l yapmakt?r.
Necasetten taharet:
Bedende veye elbisede veya namaz k?laca?? mekanda olan pislikleri gidermektir.
Setri avret:
Vuc?dunda ?rtmesi gereken yerleri ?rtmesi-dir. Bu ?rt?lmesi gereken yerler, erkeklerin g?bek ile diz kapa?? aras?n?n (diz kapa?? da dahil) ?rtmesidir. Kad?nlar?n ise b?t?n vucudunu ?rt-mesi gerekir.
?stikbali k?ble:
K?ble’ye y?nelme. Namaz k?lacak ki?inin kabe’ye do?ru y?nelmesidir.
Vakit:
Namazlar? vakti girince k?lmakt?r. Aksi takdirde sahih olmaz.
Niyet:
Hangi namaz? k?laca??n? bilmek ve ona niyet etmek.
Namaz?n i?indekiler:
?ftitah tekbiri:
Namaza ba?larken Allahu Ekber demek.
K?yam:
Namazda ayakta durmak.
K?raat:
Namazda, ayakta iken, biraz kuran okumak demektir.
Ruk?:
Namazda, ellerin diz kapa??na eri?ecek kadar e?ilmesi demektir.
S?cud:
Ayaklar, dizler ve ellerle beraber aln? ve burnu yere koymak demektir.
Kade-i ahire:
Ettehiyy?t? okuyacak kadar namaz?n sonunda oturmak.
T?m bu sayd?klar?m?z namaz?n farzlar?d?r.
Namaz?n vacibleri
Allahu Ekber diyerek ba?lamak, fatihay? tama m?yla okumak, farz namazlar?n iki rekat?n da fatihadan sonra bir k???k sure veya ?? k?sa yada bir uzun ayet okumak, fatihay? sureden ?nce okumak, secdede burnunu aln? ile beraber yere koymak, iki secdeyi birbiri ard?nca yapmak, k?yamda iken dosdo?ru durmak, r?kuda iken d?md?z durmak, r?kudan kalk?nca beli iyice do?rultmak ve ‘S?bhanellah’ diyecek kadar ?yle ce durmak, secdeden kalkt???nda iki secde aras?n da ‘S?bhanellah’ diyecek kadar oturmak, ?? ve d?rt rekatl? namazlarda ikinci rekattan sonra oturmak, ikinci rekattan sonra veya selam verece?i vakit oturdu?unda Ettehiyyat?’y? okumak imama uyan kimsenin susmas?, vitir namaz?nda kunut dualar?n? okumak, namaz?n sonunda selam vermek, namazda yan?l?rsa sehiv secdesi yap mak, namazda secde ayeti okursa secde etmek.
Namaz?n s?nnetleri:
Namaza ba?larken al?nan tekbirde el kald?rmak.
?mama uyan kimsenin iftitah tekbiri, imam?n iftitah tekbirinden sonraya kalmas? ve imam?n tekbirine yak?n olmas?.
?ftitah tekbiri al?r almaz el ba?lamak.
S?bhaneke okumak.
(Tek k?lan) ilk rekatta s?bhaneke okuduktan sonra E?z? Besmele ?ekmek.
(Tek k?lan) di?er rekatlarda Fatihadan evvel yaln?z besmele ?ekmek.
S?bhaneke ve E?z? Besmeleyi i?inden okumak.
Fatiha’n?n sonunda, okuyan ve i?iten i?inden Amin demek.
R?k?ya e?ilirken Allahu Ekber demek.
R?k?da ?? kere S?bhane Rabbiyel Azim demek.
R?kudan kalkarken Semiallahu limen hamideh demek.
K?yamda iken iki ayak aras? a??k olmak.
R?kuda elleriyle dizlerini tutmak.
Secdeye var?rken evvela dizlerini, sonra elleri ni, daha sonra y?z?n? yere koymak.
Namaz? ?u ?eyler bozar:
Konu?mak, bir ?ey yemek veya i?mek, kendi i?itece?i sesle g?lmek, selam vermek ve almak, bir ?eye ?flemek, cevap maksad?yla ayet oku -mak, d?nya kelam? (ah, of, vah, ?f) s?ylemek, teyemm?ml? olan ki?inin suyu g?rmesi t?m bun lar olursa, namaz bozulur.
Namazda, bedeni ve elbisesiyle oynamak, parmaklar? ??tlatmak, esnemek, gerinmek, ba?ka s?n?n yan?na ??k?lmayacak elbiseyle namaza durmak, secdeye var?rken elbisesini kald?rmak, okumay? r?kuda tamamlamak, bile bile ayet atlamak, g?zlerini yummak, secdede ?z?rs?z oldu?u halde burnunu yere koymamak, ?n saf bo?ken arka safta durmak, k?ble taraf?nda canl? resmi bulunmak, namazda etraf? g?zetlemek, yanan ate?e kar?? durmak, herhangi bir ?eye dayanarak namaz k?lmak, insan y?z?ne kar?? namaza durmak, bu sayd?klar?m?z namaz?n mekruhlar?ndand?r.
Sabah namaz?n?n k?l?n?? ?ekli
Niyet ettim Allah r?zas? i?in sabah namaz?n?n s?nnetini k?lmaya diyerek kalbten niyet edilir.
Allahu Ekber diyerek tekbir al?n?r. S?bhaneke okunur, E?z? Besmele ?ekilir ard?nda fatiha ve bir miktar kuran okunur.
Rukuya var?l?r. ?? kere s?bhane Rabbiyel Azim denir, do?rulur. Bu do?rulu?ta Semiallahu limen hamideh denir. Sonra Allahu ekber diyerek secdeye inilir, ?? kere S?bhane Rabbiel ?l? diyerek oturur bu hareket iki kez tekrarlan?r.
?kinci rekata kalk?l?r bu rekatta aynen ilki gibi k?l?n?r. Yaln?z son oturu?ta Ettehiyyetu ve salli barik dualar? okunur, ?nce sa?a sonra sola selam verilir.
Farzlar?n iki rekat olanlar?da b?yle k?l?n?r. D?rt rekatl? olan razlarda ilk oturu?ta sadece ettehiyyat? okunarak tekbir al?n?r ve aya?a kalk? l?r. Bu ???nc? rekatta besmele ile fatiha okunur ve ayn? ?ekilde ruku ve secdeler yap?ld?ktan sonra tekbir al?narak d?rd?nc? rekata kalk?l?r. Ayn? hal ?zere bu rekatta tamamland?ktan sonra oturulur ve ettehiyyat?, salli barik dualar? okunarak se lam verilir.
ORU?
?slam?n be? temelinden biride Ramazan ay?nda oru? tutmakt?r.
Oru?: Niyetlenip tan yeri a?armaya ba?lad??? zamandan, ta g?ne? bat?ncaya kadar yememek, i?memek, cinsi m?nasebette bulunmamak demektir.
Oru?, m?sl?mana, ak?l bali? olana farzd?r.
Alt? ?e?it oru? vard?r.
Farz olan oru?; Ramazan ay?nda tutulan oru?.
Vacib olan: Adak oru?lar? ve bozulan nafile oru?lar?n? kaza etmek.
S?nnet olan oru?lar: Muharrem ay?n?n dokuz ve onuncu veya on ile on birinci g?nleri oru? tutmak.
M?stehab olan oru?: Pazartesi per?embe g?nleri ile, ?evval ay?n?n ilk alt? g?n? oru? tutmak m?stehabt?r.
Mekruh oru?lar: Yaln?z cuma ile cumartesi g?n? ile muharremin onuncu g?n? tutulan oru?.
Haram olan oru?lar: Ramazan bayram?n?n birinci g?n? ile kurban bayram?n?n d?rt g?n? oru? tutmak haramd?r.
Oru?lu oldu?unu bilerke yemek yemek, cinsi ili?kide bulunmak, sigara i?mek oru?u bozar ve keffaret gerektirir.
Keffaret: bozulan bir g?nl?k Ramazan orucu yerine altm?? g?n oru? tutmak.
Kaza: bozulan oru?un yerine g?n?ne g?n oru? tutmak.
Unutarak yemek yemek, a??zdan gelen balgam? yutmak, bo?az?na toz girmek, di?leri aras?nda sahurdan kalan nohut tanesinden k???k olan ?eyi yutmak, kendi elinde olmadan kusmak, kan ald?r mak, s?rme ?ekmek bunlar oru?u bozmaz.
Orucu bozan ve kaza gerektiren ?eyler:
?i? olsa bile pirin? yemek, yemek yemesi adet olmayan bir ?eyi yutmak, ?ok fazla tuz yemek, ta?, demir, toprak yutmak, burnuna ila? ?ek mek, kula??n i?ine su damlatmak, unutarak yedikten sonra orucu bozuldu san?p yemek, bunlar veya buna benzer ?eyler oru?u bozar ve kaza gerektirir.
ZEKAT
Zekat, s?zl?kte temizlik ve bereket manalar?na gelir.
?eriatta ise: Nisab miktar? mala ve paraya sa hib olan m?sl?man?n mal?n?n k?rkta birini muhta?lara vermesi demektir.
Zekat vermek zengin m?sl?manlara farzd?r.
Zekat?, m?sl?man olan, h?r olan, ak?ll? olan, ergenlik ?a??na gelmi? olan, zengin olan ki?iler, m?sl?man fakirlere, i??ilere, yolda kalm?? yolculara, memleketinden uzak gurbette paras?z kalan ki?ilere verir.
Zekat, anaya, babaya, b?y?k ana ve b?y?k babalara, o?luna, o?lunun ?o?uklar?na, k?z?na ve k?z?n?n ?ocuklar?na, zenginlere, m?sl?man olmayanlara verilmez.
HAC
Hacc?n l?gattaki tarifi ziyaret etmek demektir.
?eriatta ki tarifi ise; Kabe’yi ve di?er mukaddes mekanlar? belirli bir zaman i?inde ziyeret etmektir. Hac, hem mal hem de beden y?n?nden g??? olan ve zengin olan ki?iye ?mr?nde bir defa olarak farzd?r.
Hacc?n ?? farz? vard?r bunlar:
?hram:
Helal olan ?eyi kendine haram etmek. Niyet ederek telbiye okur, iki rekat namaz k?lar. Bundan sonra hac?lara mahsus olan diki?siz elbiseye, sar?ld?klar? iki havluya da ?hram denir.
Arafatta vakfe:
Arafat Mekke yak?n?nda bulunan da??n ad?d?r. Hac zaman? bu da?da arefe g?n? zeval vaktinden bayram?n birinci g?n? fecrin do?u?una ka dar olan zaman i?inde bir an durmak farzd?r.
Kabe’yi tavaf:
Kabe’yi ziyeret etmek farzd?r. Kabenin etraf?nda yedi kere d?nmekle bir tavaf yap?lm?? olur.
Farz, vacib, nafile olmak ?zere ?? ?e?it hac vard?r.
Farz olan; m?kellef olanlar?n ?mr?nde bir ke re hacca gitmeleri.
Vacib olan; Adanan veya ba?lam??ken bozulan hacc?n yerine getirilmesi.
Nafile olan; Hac ise, tekrar olarak yap?lan hacd?r.
Safa ile Merve aras?nda say etmek, m?zdelifede durmak, ?eytan ta?lamak, sa?lar? t?ra? etmek veya k?saltmak, veda tavaf? yapmak, hacc?n vaciblerindendir.
AHLAK
Ahlak insanda olmas? gereken bir tak?m g?zel huylard?r.
Ahlak terbiye yoluyla, islam e?itimi ile kazan?l?r.
G?ler y?zl? olmak, temiz olmak, merhametli olmak, tevazulu olmak, affetmek, susmak, do?ru konu?mak, sabr etmek, g?zel ahlaktan baz?lar?d?r.
Ahlaki vazifelerimizin ilki Allah’a kar?? olan? d?r. Allah’?n ismini h?rmetle anmak, onun sevgisini kalbe yerle?tirmek, ona isteyerek ibadet etmek ahlaki vazifelerimizdendir.
Sonra Peygamberimize kar?? olan ahlak vazifemizdir. 0 h?rmete en lay?k oland?r. Onun getirdiklerini kabul etmek, ona h?rmet etmek, ad? an?ld??? vakit (Sallallahu aleyhi vesellem) demek, o ne s?ylemi?se teredd?ts?z kabul etmek ahlaki vazifelerimizdendir.
Sonra kitab?m?z olan Kur’an? Kerime kar?? h?rmet etmek, o okununca sessizce dinlemek, onda emr edileni yap?p nehy edilenden uzakla?mak ahlaki vazifelerimizdendir.
Bedenin ve ruhun terbiyesi
?slamda beden terbiyesinin yeri ?ok ?nemlidir. ?nsan?n d?nya ve ahiret i?lerini tam olarak yapabilmesi i?in ?nce sa?l???na ve s?hhatine dikkat etmesi gerekir.
Yemesine i?mesine, uykusuna, d?? g?r?n?m? ne, temizli?ine, hastalan?nca tedavisine dikkat et mek her insan?n g?revidir.
RUH TERB?YES?
Ruh Allah’tan gelmi?tir ve yine Allah’a d?ne cektir. ?nsan? meleklerden daha ?st?n yapan hayvanlardan daha a?a?? k?lan, insan? iyi ya da k?t? yapan hep ruhtur. Bunun i?in ruhun sa?l??? ve terbiyesi ?ok ?nemlidir.
Ruhun sa?l??? kuvvetli imanla, ibadetle beslenmesiyle, k?t? huylardan ar?nmas?yla, takva yolunda y?r?mesiyle ger?ekle?ir.
Ruh hastal?klar?n en felaketi k?t? huylar ve d?nya sevgisidir. ?nsan?n k?t? ahlaklardan korun mas?, d?nya sevgisinden ar?nmas?, zikirle me?gul olmas?, ruhi hastal?klar? def eder.
Aile Vazifeleri
Aile her insan?n mensup oldu?u ufak topluluktur. Aile’yi kar?, koca, ana, baba, ?ocuklar ve akrabalar te?kil eder.
B?t?n g?zelliklerin kayna?? ailedir. ?nsan b?y?klerini saymay?, k???klerini sevmeyi, b?t?n insanlarla iyi ge?inmeyi, Allah’?na ve peygamberine kar?? olan vazifesini ailesinden ??renir. O bak?mdan ailede verilen terbiyenin tesiri ?ok b?y?kt?r.
?ocuklar?n ana babalar?na kar?? vazifeleri
Anas?na, babas?na s?z? ile, mal? ile iyilikte bulunmak, anaya, babaya ?f bile dememek, onla ra kar?? kaba ve sert s?z kullanmamak, ?a??rd?klar? vakit hemen gelmek, yanlar?nda y?ksek sesle konu?mamak, ?ocuklar?n ana babalar?na kar?? vazifeleridir.
Kar? kocan?n birbirlerine kar?? g?revleri
Her ?eyden ?nce aralar?nda samimi bir sevgi ve sayg? olmal?d?r.
Evlenmi? olan bir erkek evine kar?? olan vazi felerini bilmeli, yuvas?n?n sa?lamla?t?rmak i?in ?al??mal?d?r.
Erkek evin d?? i?lerini d???nmeli ve her t?rl? ihtiya?lar? kar??lamal?d?r.
Erke?in kar?s?na din konusunda bir eksi?i var sa ??retmesidir.
Koca, kar?s?na kar?? daima nazik ve yumu?ak muamelede bulunmal?d?r.
Kad?n, kocas?na sevgi ve sayg?yla ba?lanmal?, ev idaresine ve ?ocuklar?n terbiyesine dikkat etmelidir.
Kad?n kocas?n?n kazand?klar?n? israf etmemelidir. Kocas?na itaat eden m?sl?man kad?n?n gide ce?i yer cennettir.
Kocas?n?n istemedi?i ki?ileri eve almamal?d?r.
?zinsiz ve l?zumsuz ?ekilde evden d??ar? ??kmamal?d?r.
Akraba haklar?
Akrabalar ailemizini bir par?as?d?r. Onlara kar?? yap?l?cak g?revlerimiz ?unlard?r:
Onlara sevgi ve sayg? g?ndermek, yard?ma muhta? olanlara yard?m etmek, onlar? unutmamak, hallerini ve hat?rlar?n? sormak vazifemizdir.
Kom?u Hakk?
Kom?ular akrabalardan sonra bize en yak?n olan ki?ilerdir. Dinimiz bize kom?ular?m?zla iyi ge?inmeyi, gerek elimizle gerekse dilimizle onlar? incitmemeyi emr etmi?tir. Kom?usunu inci -tenler, onlar?n dertleriyle ilgilenmeyenler, hasta olduklar?nda aray?p sormayanlar ger?ek m?min say?lmazlar.
?slam Ahlak?yla ahlaklanm?? bir m?sl?man?n s?fatlar?
1- Allah’?n birli?ine, onun meleklerine, peygamberlerine ve onlara vermi? oldu?u kitablara, ahiret g?n?ne, ?ld?kten sonra dirilmeye, kaza ve kadere inanmak dil ile ikrar kalbi ile tasdik etmek.
2- Hazreti Muhammed’in (Sallallahu aleyhi ve sellem) g?sterdi?i ?ekilde namaz k?lmak, oru? tutmak, hacca gitmek, zekat vermek, yetimlere ve fakirlere yard?m etmek.
3- Herh?lukerda Allah’a g?venmek, ve ondan asla ?midi kesmemek.
4- Anaya babaya itaat etmek.
5- Emanete hiyanetlik etmemek
6- Verdi?i s?zde durmak.
7- Temiz olmak.
8- Dinen yasak olan ?eylerden ka??nmak.
9- Yalan s?ylememek, yalan yere yemin etme mek.
10- Kibrilenmemek, kimeye kar?? b?y?klenmemek.
11- Allah i?in sevmek ve Allah i?in bu?z etmek.
12- En b?y?k gayesi hakiki bir m?sl?man olmaya ?al??mak ve insanlara g?zel ?rnek olmak