|
MARD?N ( GiTmesen ya?am?yosundur )
|
|
Yeni Üye
Çevrimdışı
BU SAYFADA BULUNDU?UNUZ S?RE:
    MARD?N
[b]Ta??n ve ?nanc?n ?iiri Medeniyetlerin be?i?i K?lt?rlerin Mozai?i Mardin... [/b]                                    [ses]http://www.mardin.gov.tr/muzik/hinne.mp3[/ses]
Yeni Üye
Çevrimdışı
 MARD?N'?N TAR?H?Mardin,Mimari,Etnografik,Arkeolojik,Tarihi ve g?rsel de?erleri ?le zaman?n durdu?u izlenimini veren G?neydo?unun ?iirsel kentlerinden biridir. B?lgede yap?lan kaz?larda M?.4500'den ba?layarak klasik anlamda yerle?im g?ren Mardin; Subari, Hurri, S?mer, Akad, Mitani,Hitit,Asur,?skit,Babil,Pers,Makkedonya,Abgar,Roma,Bizans,Arap,Sel?uk lu, Artuklu ve Osmanl? d?nemine ili?kin bir ?ok yap?y? b?nyesinde harmanlayabilmi? ?nemli bir a??k hava m?zesidir. ?ehirde bilimsel kaz? yap?lacak pek ?ok ?nemli alan? vard?r. Bunun sonucunda ?ehrin tarihinin daha iyi ortaya konulmas? imkan? yaratacakt?r Mardin'in ne zaman ve kimler taraf?ndan kuruldu?u kesin olarak bilinmiyorsa da kurulu?u eski yak?n do?u tarihine g?re Subariler zaman?na kadar dayanmaktad?r. Alman Arkeologu Baron Marva Oppenheim'in 1911-1929 y?llar? aras?nda yapt??? kaz?lardan elde edilen sonu?lara g?re: Subariler'in Mezopotamya da (M?.4500- 3500) ya?ad?klar?n? bu tespite sebep olarak da S?mer ve Babil katlar? aras?nda bulduklar? kiremitleri g?stermi?tir. G?rnavaz ?renyerinde 1932 y?l?nda ba?lay?p 1991 yilina kadar s?rd?r?len Arkeolojik kaz? ve ara?t?rmalar sonucunda G?rnavaz'?n M?.4000'den M.? 7. y?zy?la kadar s?rekli olarak yerle?me alan? oldu?u anla??lmaktad?r.M?.4000 sonlar?na tarihlenen Ge? Uruk Devri, G?rnavaz kal?nt?lar?n?n en alt k?lt?r tabakas?n? olu?turmaktad?r.Bu K?lt?r tabakas?n?n ?zerinde yer alan Er Hanedanlar Devri Mimari tabakalar? daha ?ok ?l? g?mme adetleri a??s?ndan ara?t?r?lm?? ve de?erlendirilmi?tir. Tespit edilen mezarlara g?re ?l?ler bu devirde eski Mezopotamya geleneklerine g?re a??lan ?ukurlara dizler kar?nlar?na ?ekik olarak yat?r?lmakta daha sonra yak?lan hafif ate?le manevi temizlik sa?lanarak d?nyevi ili?kiler kesilip ?ukurlar kapat?lmaktad?r.Mezar i?inde ?ahsi e?ya olarak metal silahlar, Metal s?s e?yalar? ve m?h?rler k?lt ve seramik kap ?rnekleri ?ok say?da tespit edilmi?tir. S?mer Kral? Lugarzergiz M?.2850 y?l?nda Akdeniz'e kadar uzand??? seferinde Mardin'i h?km? alt?na alm??t?r. ?ehircilik,sulama ve tar?m alan?nda ileri bir seviyeye ula?an S?merler, geni? fetihler sonucu g??lerini kaybedince 30 y?l sonra Mardin'i Akadlar'a b?rakm??lard?r (M?.2820). Akadlar,M?.2500 y?llar?nda S?merler'le anla?arak Akad-S?mer Devletini kurmu?lard?r. Prof..Dr Ekrem Memi?'in "Eski ?a? T?rkiye Tarihi" adl? kitab?nda: "Mezopotamya'da b?y?k imparatorluk v?cuda getiren Sami K?kenli Akadlar'?n vesikalar?ndan anla??ld???na g?re,M?.3000 sonlar?nda Mardin Merkez olmak ?zere G?neydo?u Anadolu b?lgesi ile Kuzey Mezopotamya'daki Musul ve Kerk?k dolaylar?nda Hurriler ad? ile an?lan bir kavim oturuyordu" diye yazar. Mardin,M?.2230'lu y?llarda Elam ?ehri oldu. Amuri ailesinin alt?nc? ferdi olan Hamurabi, S?mer topraklar?n?? Babil'in idaresi alt?na al?nca bu kez de Babil Devleti'ni kurmu?, ard?ndan Yukar? Mezopotamya'ya sald?r?nca Mardin'i istila ederek topraklar?na katm??t?r.(M?.2200-1925). M?. 1925 y?llar?nda Mardin'i i?gal eden Hititler bir v?l sonra ?ehri terketmi?lerdir. ?ran dolaylar?ndan gelen Ari Irk?ndan Midiller, Mardin ve ?evresini ele ge?irmi?tir. 500 y?l h?k?m s?ren Midiller bilinmeyen bir sebepten M?s?r'l?lara vergiye ba?lanm??lar ve bir Midil prensesini de M?s?r Firavunu ?le evlendirmi?lerdir. M?. 1367 y?l?nda Midiller aras?nda i? sava? ??km??, bunu f?rsat bilen Asur Kral? Asuri Balit Mardin ve ?evresini topraklar?na katm??t?r. M?. 1190'da Anadolu'dan gelen baz? Ari ?rk kavimleri Mardin'i alm??lard?r. 60 y?l sonra I.T?plalpalas?r, Sincar, Nusaybin ve Mardin'den ge?erek 20 bin Ma?iki kuvvetinin Korudu?u Kemecin'e' sald?r?p onlar? yendikten sonra Mardin ve ?evresini tekrar ele ge?irmi?tir. M?.1060'da I.Asurnas?rbal zaman?nda Hititler birle?erek G?lganu? yak?nlar?nda Asurlular'? yenmi?lerdir.Asurlular?n tekrardan kuvvetlenmeleri ?zerine, Mardin Asur hakimiyetine girmi?tir.M?.800 y?l?na kadar Asurlular?n elinde kalan Mardin daha sonra Urartu Krall??? egemenli?ine ge?mi?tir.Urartu Kral? Mimes zaman?nda Mardin 50 y?l Urartu idaresinde kalm??t?r. M?.612 y?l?na kadar Sityaniler,M?.618 y?l?nda ise ?ran'dan gelen Midiler buralar? ele ge?irmi?tir. M?.335 y?llarmda B?y?k ?skender M?s?r'? ald?ktan sonra Mezopotamya'ya gelerek ?ran'a gitmek i?in Mardin'den ge?er. Buralar? da istila eden ?skender'in M?.323 y?l?n?n 28 May?s'?nda Babil'de ?l?m?nden sonra komutanlar? aras?nda devlet pay edilir ve Mardin do?u b?l?m?nde kald??? i?in Nikan?r denilen General Slevkos'un pay?na d??er. (M?.311) M?. 131'de Mardin ve ?evresi Urfa Krall??? (Abgarlar) topraklar?na kat?ld?. MS.249'da Roma H?k?mdar? Filibos saltanat?n?n 5.y?l?nda bir isyan ba?lat?p IX. Abgar'? memleketten kovmu?tur. ?ehrin Valili?ine de Hapsio?lu Uralyonos tayin edilmi?tir..Bu arada Mardin'de Urfa'ya ba?l? oldu?u i?in Roma egemenli?ine girmi?tir. MS.250 y?l?nda Dakiyos, Pers ?lkesini zaptetmi?tir.Bu s?rada tahribat g?ren Nusaybin'i onarm??t?r. 330 y?l?nda ate?e ve g?ne?e tapan ?ad Buhari isminde bir kral Mardin Kalesinde rahats?zl??? nedeniyle kal?r. Kalede kald??? s?re i?erisinde iyi olunca kendisine kas?r yapt?r?p 12 y?l boyunca burada ya?ar. Daha sonra Kral, memleketi Pers'ten bir?ok asker ve sivil getirip onlar? Mardin'e yerle?tirir.442 y?l?na kadar getirilen insanlar vas?tas?yla ?ehirde bir?ok geli?me olur. 442 y?l?nda halk? kas?p kavuran amans?z bir veba salg?n? ?ehri ya?anmaz hale getirir. Yakla??k 100 sene sonra Ursiyanos adl? Romal? bir; kumandan b?y?k bir ekiple Mardin'i 47 y?lda in?a etmeyi ba?ar?r ve halk?n tekrar buraya gelmesini sa?lar. Bu s?re i?inde Persler'in ?nl? merkezleri olan Dara yeniden in?a edilmi?tir. Mardin'e Bizanslar 640 y?l?nda Hz-?mer'in kumandanlar?ndan ?lyas Bin Ganem'in i?galine kadar varl?klar?n? devam ettirmi?lerdir. Mardin ve ?evresi, 692'de Emeviler'in, 824'te Halife Memnun zaman?nda Abbasilerin hakimiyetine girmi?tir.Bu d?nemde islamiyet h?zla yay?lm??t?r. 885-978 y?llar? aras?nda buralarda h?k?m s?ren Hamdaniler'in kaleyi kesin olarak za?ptedi?leri 895 y?l?na rastlar. Do?al olan kalenin baz? yerlerine surlar yapt?rarak baz? yerlerini de onararak g?n?m?ze kadar dimdik kalmas?n? sa?lad?lar. 990 y?l?nda ancak Musul'da tutunabilen Hamdaniler'in topraklar?n? birer birer ele ge?iren Mervaniler, Mardin'i zapt ederler. Mardin ve ?evresinde ?ar??lar, camiler yaparak onar?mlarla ipek yolu ?zerinde bulunan bu ?nemli ?ehri ticari a??dan canland?r?rlar.. Alparslan'?n Malazgirt zaferinden sonra T?rkler'in Anadolu'ya ula?an ak?nlar? neticesinde gittik?e zay?flayan? Mervaniler Devleti Nusaybin'de 1089'da Sel?uklular'a yenilerek onlar?n hakimiyeti alt?na girer. Artuklular'dan ?l Gazi Bey Mardin'i l105'te ele ge?irerek devletin ba?kenti yapar.Halep'i ald??? gibi Ha?l?lara kar?? giri?ti?i m?cadeleler dolay?s?yla ?l Gazi Bey b?y?k ?n kazan?r. Antakya Ha?l? Prensi Roger'i yenerek Silvan'? ele ge?irir, ?l Gazi' nin ?l?m?nden sonra o?ullar? ve ye?enleri devletin bas?na ge?erek Diyarbak?r, Harput Kalesi ve civar?na hakim olup, Ha?l?lar?, Franklar?, Urfa Kontu'nu, Bilecik Ha?l? Seny?r'?n? ve Kud?s Kral? Bodven'i yenerek b?y?k ba?ar? kazan?rlar. B?ylece Artuklular b?lgede b?y?k devlet kurarlar. Bu devletin 304 y?ll?k egemenli?i s?recinde ?ok say?da tarihi camii, Medrese, hamam ve kervansaray yap?lm??, bir?ok cami, medrese ve manast?r onar?lm??t?r. Timur, Artuklular d?neminde 1393'te Mardin Kalesini ku?at?p i?gal etmeye ?al??sa da ba?ar?l? olamaz. Timur 1395 y?l?n?n Ramazan ay?nda Mardin'i almak i?in yeni bir ku?atma haz?rl?klar?na K?z?ltepe'de ota?? kurarak ba?lar. Mardin halk? kaleye s???narak Timur'un ?iddetli h?cumlar?na kar?? koymak suretiyle o zaman?n en b?y?k ordusu ve h?k?mdarlar?n? ba?ar?s?zl??a u?ratm??t?r. Artuklular halk?n bu ba?ar?s?ndan dolay? Mardin'i onarma faaliyetine giri?irler.15.y?zy?lda g??lenen Karakoyunlular'?n bu devleti ortadan kald?rmak i?in Mardin'i 2 ikili ku?atmas? bu giri?imleri aksat?r. 1409'da halk bu ku?atmaya daha fazla dayanamayarak yap?lan anla?ma gere?i ?ehrin kalesini Karakoyunlulara teslim eder. Mardin Karakoyunlular'?n egemenli?inde 61 y?l kal?r. Bu s?re? i?erisinde a?iretler ayaklanarak Karakoyunlular?n rejimine kar?? koyarlar ve devleti zaman zaman ele ge?irirler. Karakoyunlular? 1462 y?l?nda yenen Akkoyunlular kalenin egemenli?ini de ele ge?irirler. Bu d?nemde Mardin'e Pa?a olarak gelen Kas?m Bey, Timur'un yak?p y?kt??? ?ehri ve kaleyi onarmaya giri?ir. Bu ?al??mas?n?n ve ba?ar?s?n? ta?land?ran bu g?ne kadar ihti?amla ayakta durmay? ba?aran ve tarihe meydan okuyan Kas?n Pa?a Medresesini yapt?r?r. 16.y?zy?l?n ba??nda Akkovunlular'? egemenli?ine alan ?ah? ?smail g??l? bir ?ii devleti kurmay? ba?ar?r. Bu d?nemde Anadolu'ya girip ?iili?i kabul etmeyenleri zalimce ?ld?rmekten geri kalmaz. Bu durumu g?ren Mardin hakimi, ?ehri zulme ve ya?maya kar??, halk? korumak i?in kalenin anahtar?n? kan d?kmeden ?ah ?smail'e teslim eder. . Mardin'in kesin olarak Osmanl?lar'?n eline ge?mesi M?s?r seferini d?zenleyen Yavuz Sultan Selim d?neminde ger?ekle?mi?tir. Diyarbak?r (Amid) Valisi B?y?kl? Mehmet Pa?a ve K?rt Bilgini ?dris-i Bitlisi, Yavuz Sultan Selim'in emriyle 1516'da Mardin ve kalesini dokuz aydan fazla ku?atm??, ?e?itli illerden g?nderilen Osmanl? takviye kuvvetleri, Do?u Anadolu'dan gelen K?rt Beylerinin kuvvetleriyle birle?erek kaleye defalarca sald?r?lar d?zenlemi?tir. Ancak halk?n kahramanca kar?? koymas? iki taraf?nda zor g?nler ge?irmesine neden olmu?tur. Kartal Yuvas?na yard?m beklentisi bo?a ??k?nca B?y?kl? Mehmet Pa?a ve ?dris-i Bitlisi 7 Nisan l5l7"de M?s?r'da bulunan Yavuz Sultan Selim'e kaleye girmi? olduklar?n?n m?jdesini vererek Osmanl? Devletinin ilk halifesini ?ok sevindirmi?lerdir. 1517 y?l?nda Mardin ve y?resi Osmanl? topraklar?na kat?lm??, bir sancak durumunda Diyarbak?r Beylerbeyli?ine ba?lanm??t?r. 1518''de Mardin Sanca??: Yeni Üye
Çevrimdışı
MARD?N?N EN G?ZEL ?ARKISI REYHAN? ?ND?RMEK ???N TIKLAYIN D?NLEMEN?Z? TAVS?YE EDER?M ?OK G?ZEL B?R EZG?...
KL?P.. K?LT?R BAKANLI?ININ D?ZENLED??? KKL?P BURDAN ?ND?R ?ZLE
KL?P G?N?M?ZDEN BU G?NE MARD?NBURDAN ?ND?R ?ZLE TIKLAYIN
D??ER T?RK?LER MARD?NE ?ZG? A?A?IDAK? L?NKLER? TIKLAYIN
1: SABUHA BURDAN TIKLA HEMEN D?NLE
2: ESMARAN? BURDAN TIKLA
3: HINNE BURDAN ?ND?R
4: ?EVKO BURDAN TIKLA ?ND?R
5: YOLA ?IKTIM MARD?NE BURDAN ?ND?R
6: ZEKO BURDAN ?ND?R TIKLA
7: DELAL BURDAN TIKLA ?ND?R
Devlet Meteoroloji ??leri Genel M?d?rl??? MARDIN i?in HAVA DURUM ve TAHM?N B?LG?LER?
 Yeni Üye
Çevrimdışı
Bunlar? biliyor muydunuz..
- Mardinin Venedikten sonra yap? dokusu bozulmam?? 2. ?ehir konumunda oldu?unu; - 1600 y?ll?k mabet oldu?unu, - Mardin halk?n?n eski zamanlarda mangal ate?i etraf?nda K?rs? denilen d?zenekle ?s?nd?klar?, - Eski zamanlarda mutfak e?yalar?n?n temizli?i i?in k?l, kil ve toprak kullan?ld???, - Ba??ms?zl?klar?n? sava?arak de?ilde k?vrak zekalar? ile kazand?klar?n?, - ?lk ?niversite e?itiminin Kas?m Padi?ah Medresesinde ger?ekle?ti?ini, - Mardin M?zesinin ilk zamanlarda Patrikhane olarak kullan?ld???n?, se?im binas?, kooparatif binas?, sa?l?k oca??, ?ar?? karakolu a?amalar?ndan sonra m?zeye d?n??t?r?ld???n?, - G?m?? i??ili?inin T?rkiye merkezi oldu?unu ve bu i??ili?e Telkari ad? verildi?ini, - Yemek k?lt?r?n?n Frans?z mutfa??ndan esintiler ald???n?, - Sasani kumandanlar?ndan Mardiusun kendi imar etti?ini, - Mardinin gecelerinde gerdanl??? and?rd???n?, Yeni Üye
Çevrimdışı
saol paylaşım için..çeşitli yerlerde gördüm görüntülerini mardinin..gerçekten çok gusel ve tarihi bi şehir
Yeni Üye
Çevrimdışı
Ben tşk ederim.. sevgiler..
Mardini yaşamak gerek... içinde o ucu bucağı olmuyan Taş merdivenlerinde sokak sokak yürüyüp tarihi o anı içine çekmek gerek.. Yeni Üye
Çevrimdışı
paylasım ıcın emegın ıcın saol..
gıttım gordum harıka bı yer....
12-19-2006, Saat: 06:03 PM <
Yeni Üye
Çevrimdışı
valla süper kardeşim mardini harika tanıtmışsın tebrik ederim ve teşekkür ederim
|
|
« Önceki Konu | Sonraki Konu »
|