Özellikle Dünya’da son zamanlarda adından sık sık söz ettiren uyuşturu kelime olarak İngilizce’de ki ” X T C ” harflerinin yanyana okunmasına dayanır.
Avrupa ve Dünya’da belli çevrelerin kullandığı bu kelime toplu olarak Amfetamin türevlerinden olan MDAMDEMDMA ve buna benzer başka maddeleri kapsar.
Daha önceleri sadece MDMA maddesinin esanlamlisi olarak kullanilan ” XTC ” artik günümüzde yetersiz kalmakta. Nitekim günümüzde “XTC” tabiri o uyusturucu türünün özel kullanim biçimini tanimlamakta. Kisacasi Amfetamin türevi olan her türlü hapa o çevrelerce “XTC” denilmekte.
Uygulamada gözlemlenen ve bilimsel olan ve olmayan yayinlarda Ecstasy konusunda tartışılan en büyük sorun bileşiminin kolay anlaşılamaması.
Amfetamin:
-Kimyasal bir madde
-Tam sentetik
-Suni bir uyusturucu olup;
-Kimyasal bir türev.
Kimyasal açidan bakildiginda bir çok degisikligin uyusturucu imalatçilari tarafindan yapilmasi mümkün ancak bu arada Amfetaminin temel yapisi ayni kalmakta. Günümüzde genel olarak kullanilan Amfetamin türevleri; MDMA MDA MDE DOB ve MBDB olup Amfetamin; uyusturucu pazari için özellikle yasadisi laboratuarlarda kimyasal ana maddelerden suni olarak elde edilir. Kimyasal yapisi itibariyle insanda bulunan uyaricilardan Adrenalin ve Dopamine benzer.
Uyusturucu imal edenlerin amaci; bilinen uyusturucu maddelerde kimyasal degisiklikler yaparak kanunla belirlenmis denetim ve kontrol önlemlerini asmaktir. Ancak bu arada art niyetli amaçlari için ürettikleri haplarin bagimlilik yapan etkisini kaybettirmemeye hatta güçlendirmeye çalisirlar.
Amfetamin(Baz Amfetamin) kötü kokan kolay ayrisan renksiz bir sivi olpu daha iyi dayanmasi ve kolay kullanimi için genelde tuz birlesimli (Amfetamin+ Sülfat+ Hidroklorür) olarak hazirlanir. En yaygin olarak beyaz ve pembe renkteki kristalize toz biçiminde yakalanmistir. Son zamanlarda Amfetaminsülfat bilesiminden olusan haplar ve kapsülleri imal etme egilimi yogunluk kazanmistir.
Amfetaminin uyarici etkileri bulunur ve müteakip ruhsal ve fiziksel tepkiler yapar;
-geçici güç artisi
-enerjinin arttiginin hissedilmesi
-abartili keyif hali
-istahsizlik
-uyku ihtiyacinin azalmasi
-optik ve akustik haüsinasyonlar görme
-huzursuzluk
-gerginlik
-kan basincinda ve vücut isisinda yükselme
-kalp atisinda yavaslama
-tek düze davranislar da bulunma
MDA(34-METILENDIOKSIAMFETAMIN)
Ilaç bilimi açisindan bakildiginda MDA maddesi hem Amfetamine hem de LSD’ye yakindir. MDA maddesinin etkisi alinan doza bagli olup düsük dozlar genelde canlanma etkileri yaparken yüksek dozdaki alimi halüsinasyonlara ve bozuk algilamalara yol açar. Kullananlarda madde alindiktan sonra artan bir iletisim kurma ihtiyacindan bahsedilir.
MDA da yanlis doz kullaniminda ölümcül olaylar görülür 300 mg.’da uzun süreli bitkinlik halleri görülmekte olup 500 mg.’da ise ölüm gerçeklesir. 1960’li yillarda A.B.D.’de MDA tüketimine dogrudan baglanan ölüm olaylari kayda geçti.
MDMA(34 METILENDIOKSI-N-METAMFETAMIN)
MDMA yapisi itibariyle Metamfetaminin bir türevi olpu etkileri olarak bilinç artimi artan algilama yetisi keyfin degismesi ve hareketlilik kazanma gösterilir. Kullanilmasi neticesinde;
-mide bulantisi
-saskinlik
-konsantrasyon bozuklugu
-düsünme ve konusma da zorlanma görülür.
MDMA yüksek bir ruhsal bagimlilik potansiyeline sahiptir.
MDE(METILENDIOKSI-N-ETILAMFETAMIN)
MDE ye MDEA da denilmekte zayiflatilmis yogunlukta MDMA da ortaya çikan etkilerin benzerini göstermekte olup kullanicilarda; abartili olarak görülen keyif hali çok kisa sürede depresyona dönüsebilir. MDE nin kullanilmasi orta halli bir ruhsal bagimliliga yol açar.
MBDB (N-METIL-1-(13-BENZODIOKSOL-5-YL)-2-BUTANAMIN)
MBDB maddesi MDMBA olarak da tanimlanir. MBDB diger Amfetaminlerin tersine çok sonralari 1986 yilinda imal edilip asli olarak Amfetaminlerin etki mekanizmalarini anlamak için kullanilmis. Oldukça yeni bir madde oldugundan etkisini tarif edecek çok az kaynak elde bulunmakta. Hayvanlar üzerinde yapilan deneylerde sinir yollarini tahrip ettigi gözlenmis.
DOB (25-DIMETHOXY-4-BROMAMFETAMIN)
DOB maddesi MDA’da olusan benzer halüsinasyon etkilerini ortaya çikarmakta fakat bu etkiler 100 kat daha kuvvetli bir yogunluk ile kendini göstermekte olup etkileme sekli; LSD ve Meskalin maddelerinkine benzer. Etkisi yavas ortaya çikmakta ve etkisi süresinde kullanici hayali resimler görür. 30 ila 35 mg. arasi doz kayitlara göre ölümcül sayilir.
ECSTASY “XTC”
Vücut islevlerini yogun olarak etkileyen psikoaktif maddeler olan Amfetamin ve türevlerinin asil tehlikesi vücudun bilinçaltindaki koruma mekanizmalarini etkisiz hale getirmesindeki özelliginde yatar. Böylelikle Amfetamin ve türevleri sadece yorgunluk hissini degil açlik ve susuzluk hislerini de bastirir ve koruma mekanizmalarinda arizalar olusturur örnegin; olmasi muhtemel kas agrisini bloke ederek insanin vücut sistemini yaniltir.
Ecstasy hapinin kullanildigi özel çevrelerin beraberinde getirdigi ortam bu maddelerin tehlikesini katlayarak artirip nitekim bu uyusturucunun kullanimi ile birlikte vücuda yapilan sürekli yüklemeler (dans ve seks gibi) asil tehlikeyi olusturturur. Gelisen sartlara göre vücut mevcut isisini kendi sisteminde düzenler. Vücut isisi uzun süreli ve yogun hayatin etkisiyle normalden daha da yükselir. (42 ’ kadar çikabilir) Vücut su içmekle dahi tekrar düzelemeyecek kadar büyük ölçüde su kaybina ugrar. Bunun sonucunda kalp ve yüksek tansiyon sorunlari yüksek ates ve sok etkileri görülür. Bunun yani sira; kalp ritminde bozukluklarin ve merkezi kramplarin görüldügü olaylar gerçeklesir.
Kullanicilarin normal diye aldigi bir takim dozlarin hayvanlara verilmesiyle birlikte yapilan deneyler neticesinde hayvanlarda;
-Asiri stres
-Saldirganlik
-Netice de ölüm gerçeklesmistir!
Ecstasy hapini uzun süre kullanan bagimlilarda;
-Sinir hücrelerinde tekrar düzelmeyen hasarlar
-Kas yapilarinda arizalar
-Vücudun dogal salgilari kana daha çok karismakta buna bagli olarak karaciger ve böbrekleri tikayarak bu organlari islemez hale getirdigi
-Beyinde merkezi rahatsizliklar
-Yüksek tansiyonla beyin kanamasi
-Düsük tansiyonla bayilmalar hatta ölümler görülür!
Bir diger tehlikede; Ecstasy kullananlarda önceden bilinemeyecek sonuçlarin olma ihtimali olup bu maddeyi kullanan kisinin maddenin etkisini göstermesi ile birlikte o anki hisleri yogunlasir. Bu yogunlasma kisinin gün içinde ki yasantisi ile dogrudan alakalidir. Bagimlida öldürücü depresyonlar ortaya çikabilir. Bu gibi durumlar bulunulan ortamdaki; yüksek sesli müzik lazerli isiklar v.b. ile baglantili olarak birden de gerçeklesebilir!
Avrupa ve Dünya’da belli çevrelerin kullandığı bu kelime toplu olarak Amfetamin türevlerinden olan MDAMDEMDMA ve buna benzer başka maddeleri kapsar.
Daha önceleri sadece MDMA maddesinin esanlamlisi olarak kullanilan ” XTC ” artik günümüzde yetersiz kalmakta. Nitekim günümüzde “XTC” tabiri o uyusturucu türünün özel kullanim biçimini tanimlamakta. Kisacasi Amfetamin türevi olan her türlü hapa o çevrelerce “XTC” denilmekte.
Uygulamada gözlemlenen ve bilimsel olan ve olmayan yayinlarda Ecstasy konusunda tartışılan en büyük sorun bileşiminin kolay anlaşılamaması.
Amfetamin:
-Kimyasal bir madde
-Tam sentetik
-Suni bir uyusturucu olup;
-Kimyasal bir türev.
Kimyasal açidan bakildiginda bir çok degisikligin uyusturucu imalatçilari tarafindan yapilmasi mümkün ancak bu arada Amfetaminin temel yapisi ayni kalmakta. Günümüzde genel olarak kullanilan Amfetamin türevleri; MDMA MDA MDE DOB ve MBDB olup Amfetamin; uyusturucu pazari için özellikle yasadisi laboratuarlarda kimyasal ana maddelerden suni olarak elde edilir. Kimyasal yapisi itibariyle insanda bulunan uyaricilardan Adrenalin ve Dopamine benzer.
Uyusturucu imal edenlerin amaci; bilinen uyusturucu maddelerde kimyasal degisiklikler yaparak kanunla belirlenmis denetim ve kontrol önlemlerini asmaktir. Ancak bu arada art niyetli amaçlari için ürettikleri haplarin bagimlilik yapan etkisini kaybettirmemeye hatta güçlendirmeye çalisirlar.
Amfetamin(Baz Amfetamin) kötü kokan kolay ayrisan renksiz bir sivi olpu daha iyi dayanmasi ve kolay kullanimi için genelde tuz birlesimli (Amfetamin+ Sülfat+ Hidroklorür) olarak hazirlanir. En yaygin olarak beyaz ve pembe renkteki kristalize toz biçiminde yakalanmistir. Son zamanlarda Amfetaminsülfat bilesiminden olusan haplar ve kapsülleri imal etme egilimi yogunluk kazanmistir.
Amfetaminin uyarici etkileri bulunur ve müteakip ruhsal ve fiziksel tepkiler yapar;
-geçici güç artisi
-enerjinin arttiginin hissedilmesi
-abartili keyif hali
-istahsizlik
-uyku ihtiyacinin azalmasi
-optik ve akustik haüsinasyonlar görme
-huzursuzluk
-gerginlik
-kan basincinda ve vücut isisinda yükselme
-kalp atisinda yavaslama
-tek düze davranislar da bulunma
MDA(34-METILENDIOKSIAMFETAMIN)
Ilaç bilimi açisindan bakildiginda MDA maddesi hem Amfetamine hem de LSD’ye yakindir. MDA maddesinin etkisi alinan doza bagli olup düsük dozlar genelde canlanma etkileri yaparken yüksek dozdaki alimi halüsinasyonlara ve bozuk algilamalara yol açar. Kullananlarda madde alindiktan sonra artan bir iletisim kurma ihtiyacindan bahsedilir.
MDA da yanlis doz kullaniminda ölümcül olaylar görülür 300 mg.’da uzun süreli bitkinlik halleri görülmekte olup 500 mg.’da ise ölüm gerçeklesir. 1960’li yillarda A.B.D.’de MDA tüketimine dogrudan baglanan ölüm olaylari kayda geçti.
MDMA(34 METILENDIOKSI-N-METAMFETAMIN)
MDMA yapisi itibariyle Metamfetaminin bir türevi olpu etkileri olarak bilinç artimi artan algilama yetisi keyfin degismesi ve hareketlilik kazanma gösterilir. Kullanilmasi neticesinde;
-mide bulantisi
-saskinlik
-konsantrasyon bozuklugu
-düsünme ve konusma da zorlanma görülür.
MDMA yüksek bir ruhsal bagimlilik potansiyeline sahiptir.
MDE(METILENDIOKSI-N-ETILAMFETAMIN)
MDE ye MDEA da denilmekte zayiflatilmis yogunlukta MDMA da ortaya çikan etkilerin benzerini göstermekte olup kullanicilarda; abartili olarak görülen keyif hali çok kisa sürede depresyona dönüsebilir. MDE nin kullanilmasi orta halli bir ruhsal bagimliliga yol açar.
MBDB (N-METIL-1-(13-BENZODIOKSOL-5-YL)-2-BUTANAMIN)
MBDB maddesi MDMBA olarak da tanimlanir. MBDB diger Amfetaminlerin tersine çok sonralari 1986 yilinda imal edilip asli olarak Amfetaminlerin etki mekanizmalarini anlamak için kullanilmis. Oldukça yeni bir madde oldugundan etkisini tarif edecek çok az kaynak elde bulunmakta. Hayvanlar üzerinde yapilan deneylerde sinir yollarini tahrip ettigi gözlenmis.
DOB (25-DIMETHOXY-4-BROMAMFETAMIN)
DOB maddesi MDA’da olusan benzer halüsinasyon etkilerini ortaya çikarmakta fakat bu etkiler 100 kat daha kuvvetli bir yogunluk ile kendini göstermekte olup etkileme sekli; LSD ve Meskalin maddelerinkine benzer. Etkisi yavas ortaya çikmakta ve etkisi süresinde kullanici hayali resimler görür. 30 ila 35 mg. arasi doz kayitlara göre ölümcül sayilir.
ECSTASY “XTC”
Vücut islevlerini yogun olarak etkileyen psikoaktif maddeler olan Amfetamin ve türevlerinin asil tehlikesi vücudun bilinçaltindaki koruma mekanizmalarini etkisiz hale getirmesindeki özelliginde yatar. Böylelikle Amfetamin ve türevleri sadece yorgunluk hissini degil açlik ve susuzluk hislerini de bastirir ve koruma mekanizmalarinda arizalar olusturur örnegin; olmasi muhtemel kas agrisini bloke ederek insanin vücut sistemini yaniltir.
Ecstasy hapinin kullanildigi özel çevrelerin beraberinde getirdigi ortam bu maddelerin tehlikesini katlayarak artirip nitekim bu uyusturucunun kullanimi ile birlikte vücuda yapilan sürekli yüklemeler (dans ve seks gibi) asil tehlikeyi olusturturur. Gelisen sartlara göre vücut mevcut isisini kendi sisteminde düzenler. Vücut isisi uzun süreli ve yogun hayatin etkisiyle normalden daha da yükselir. (42 ’ kadar çikabilir) Vücut su içmekle dahi tekrar düzelemeyecek kadar büyük ölçüde su kaybina ugrar. Bunun sonucunda kalp ve yüksek tansiyon sorunlari yüksek ates ve sok etkileri görülür. Bunun yani sira; kalp ritminde bozukluklarin ve merkezi kramplarin görüldügü olaylar gerçeklesir.
Kullanicilarin normal diye aldigi bir takim dozlarin hayvanlara verilmesiyle birlikte yapilan deneyler neticesinde hayvanlarda;
-Asiri stres
-Saldirganlik
-Netice de ölüm gerçeklesmistir!
Ecstasy hapini uzun süre kullanan bagimlilarda;
-Sinir hücrelerinde tekrar düzelmeyen hasarlar
-Kas yapilarinda arizalar
-Vücudun dogal salgilari kana daha çok karismakta buna bagli olarak karaciger ve böbrekleri tikayarak bu organlari islemez hale getirdigi
-Beyinde merkezi rahatsizliklar
-Yüksek tansiyonla beyin kanamasi
-Düsük tansiyonla bayilmalar hatta ölümler görülür!
Bir diger tehlikede; Ecstasy kullananlarda önceden bilinemeyecek sonuçlarin olma ihtimali olup bu maddeyi kullanan kisinin maddenin etkisini göstermesi ile birlikte o anki hisleri yogunlasir. Bu yogunlasma kisinin gün içinde ki yasantisi ile dogrudan alakalidir. Bagimlida öldürücü depresyonlar ortaya çikabilir. Bu gibi durumlar bulunulan ortamdaki; yüksek sesli müzik lazerli isiklar v.b. ile baglantili olarak birden de gerçeklesebilir!