Tekbir getirince kurbanlık koç gibi âlemden çıkarsın Ey ulu tekbirin manası şudur :
“Yarabbi huzurunda kurbanız!…”Hani koyun keserken ”Allahu Ekber-Allahu Ekber” dersin ya!…O ölesice nefsini keserken de bu söz söylenirAllahu Ekber de de; vehmî benliğinin başını kes ki can mahvolmaktan kurtulsun Ten; İsmail’e Can; Halil’e benzer Can yaptırdığı bu senin bedeninde tekbir getirdiğinde; ten kesilir yani beden kaydından çıkar şehvetlerden hırslardan kurtulur besmeleyle kesilmiş temiz bir kurban haline gelirKıyamette olduğu gibi Hak huzurunda saf tutulur Hesaba rabbi ile konuşup görüşmeye geçilir ALLAH huzurunda gözyaşı dökerek ayakta durmak kıyamet gününde kabirden kalkıp mahşer yerinde dikilmeye benzerHak :- Sana bunca zamandır mühlet verdim bana ne getirdin?… Ömrünü ne ile geçirdin verdiğim gıdayı ihsan ettiğim kuvveti ne uğurunda harcadın? Gözünü kulağını aklını arşa ait bütün cevherleri harcadın… bunlara karşılık ne getirdin?… Sana kazma ve bel gibi el ve ayaklar verdim bağışladığım bunca şeye karşılık ne var elinde neler getirdin bana?…derKıyamda iken kula gelen bu haberlerden kul utanır iki büklüm olur Rükûa varır Utanmaktan ayakta duramaya kudreti kalmaz rükûda ALLAH’ı tesbih ederALLAH’tan:- Başını kaldır rükûdan kıyama dön de sorulara birer birer cevap ver fermanı gelirO utanan kul rükûdan başını kaldırırfakat olgun bir iş yapmamış olduğundan yüzüstü yere düşerYine emir gelir:- Başını kaldır Secdeden kalk da yaptıklarından haber ver!…Tekrar utana utana başını kaldırır ama yine yılan gibi yüz üstü düşüverirHak tekrar sorar:- Başını kaldır da söyle kıldan kıla bütün yaptıklarını araştırmak istiyorum!…Artık ayakta durmaya kudreti kalmadığından Hakk’ın heybetli hitabı da canına tesir etmiş olduğundan o ağır yükün altında ezilir yere çöker otururHak:- Söyle bana ; sana nimet verdim nasıl şükrettin?… Sermaye verdim haydi göster kazandığını?… derKul sağ yanına dönüp peygamberlere o ululara selam verip :- Padişahlar bu kötü kişiye şefaat edin derPeygamberler:- Çareye baş vuracak gün geçti O orada yapılacak bir şeydi Elde alet oradaydı orada kalda A bahtsız kişi git oradan! Sen vakitsiz öten bir horozsun Bırak bizi kanımıza bulaşma derlerBunun üzerine sol tarafa başını çevirir Hısımından akrabasından yardım isterOnlar da:- Sus!… ALLAH’a kendin cevap ver Biz kim oluyoruz ki? Elini çek yakamızdan derlerNe bu yandan bir çare olur ne o yandan O biçarenin canı da yüz parça olur Herkesten ümidini keser de ellerini açar duaya başlar :- Yarabbi!… Herkesten ümidim kesildi Evvel de sensin âhir de Senden başka önü sonu olmayan yok!…Namazdaki bu hoş işaretleri gör de bunun eninde sonunda böyle olacağını bil Namaz yumurtasından civcivi çıkarmaya bak!… Yoksa; tane toplayan yolsuz yordamsız kuş gibi yere başvurup durma!…
Mesnevi
“Yarabbi huzurunda kurbanız!…”Hani koyun keserken ”Allahu Ekber-Allahu Ekber” dersin ya!…O ölesice nefsini keserken de bu söz söylenirAllahu Ekber de de; vehmî benliğinin başını kes ki can mahvolmaktan kurtulsun Ten; İsmail’e Can; Halil’e benzer Can yaptırdığı bu senin bedeninde tekbir getirdiğinde; ten kesilir yani beden kaydından çıkar şehvetlerden hırslardan kurtulur besmeleyle kesilmiş temiz bir kurban haline gelirKıyamette olduğu gibi Hak huzurunda saf tutulur Hesaba rabbi ile konuşup görüşmeye geçilir ALLAH huzurunda gözyaşı dökerek ayakta durmak kıyamet gününde kabirden kalkıp mahşer yerinde dikilmeye benzerHak :- Sana bunca zamandır mühlet verdim bana ne getirdin?… Ömrünü ne ile geçirdin verdiğim gıdayı ihsan ettiğim kuvveti ne uğurunda harcadın? Gözünü kulağını aklını arşa ait bütün cevherleri harcadın… bunlara karşılık ne getirdin?… Sana kazma ve bel gibi el ve ayaklar verdim bağışladığım bunca şeye karşılık ne var elinde neler getirdin bana?…derKıyamda iken kula gelen bu haberlerden kul utanır iki büklüm olur Rükûa varır Utanmaktan ayakta duramaya kudreti kalmaz rükûda ALLAH’ı tesbih ederALLAH’tan:- Başını kaldır rükûdan kıyama dön de sorulara birer birer cevap ver fermanı gelirO utanan kul rükûdan başını kaldırırfakat olgun bir iş yapmamış olduğundan yüzüstü yere düşerYine emir gelir:- Başını kaldır Secdeden kalk da yaptıklarından haber ver!…Tekrar utana utana başını kaldırır ama yine yılan gibi yüz üstü düşüverirHak tekrar sorar:- Başını kaldır da söyle kıldan kıla bütün yaptıklarını araştırmak istiyorum!…Artık ayakta durmaya kudreti kalmadığından Hakk’ın heybetli hitabı da canına tesir etmiş olduğundan o ağır yükün altında ezilir yere çöker otururHak:- Söyle bana ; sana nimet verdim nasıl şükrettin?… Sermaye verdim haydi göster kazandığını?… derKul sağ yanına dönüp peygamberlere o ululara selam verip :- Padişahlar bu kötü kişiye şefaat edin derPeygamberler:- Çareye baş vuracak gün geçti O orada yapılacak bir şeydi Elde alet oradaydı orada kalda A bahtsız kişi git oradan! Sen vakitsiz öten bir horozsun Bırak bizi kanımıza bulaşma derlerBunun üzerine sol tarafa başını çevirir Hısımından akrabasından yardım isterOnlar da:- Sus!… ALLAH’a kendin cevap ver Biz kim oluyoruz ki? Elini çek yakamızdan derlerNe bu yandan bir çare olur ne o yandan O biçarenin canı da yüz parça olur Herkesten ümidini keser de ellerini açar duaya başlar :- Yarabbi!… Herkesten ümidim kesildi Evvel de sensin âhir de Senden başka önü sonu olmayan yok!…Namazdaki bu hoş işaretleri gör de bunun eninde sonunda böyle olacağını bil Namaz yumurtasından civcivi çıkarmaya bak!… Yoksa; tane toplayan yolsuz yordamsız kuş gibi yere başvurup durma!…
Mesnevi