Sütünüz Yetiyor mu?
Bunu
anlamanın en doğru yöntemi, bebeğin kilo alışının takip edilmesidir.
Tüm bebekler doğduktan sonraki ilk 2-3 gün doğum kilosunun %10 nu
aşmayacak bir miktarda zayıflayabilirler. Bu vücutlarındaki hafif ödemin
(şişmenin) çözülmesi sonucunda oluşan bir kayıptır. İzleyen birkaç
günde geri alınır. Genellikle bebekler ilk bir haftanın sonunda doğum
kilolarına geri dönmüş olurlar. Kilo artışı bundan sonra başlar. Kilo
artışının nasıl olması gerektiği gibi detaylar başka bir yazı konusu
olacağı için gerektiği kadar olmalıdır diyerek bunu kapatıyorum. Bunu
aylık muayeneye gidilen doktor yeterli olup olmadığına karar verecektir.
Bunu evde izlemenin yollarını kısaca anlatayım.
Yeni doğmuş bir
bebek zamanın büyük bir bölümünü uyuyarak geçirir. Karnı acıkınca
uyanır, beslenir, altını kirletir, tekrar uyur. Bu ritim işin doğasıdır.
Doğumdan sonraki ilk günlerde 8 ila 15 kez beslenebilir. Beslenme
aralıkları 2-3 saati aşmamalıdır. Yeterli beslenen bir bebek ilk 15-20
gün içersinde gaz pek oluşmadığı için gaz sancısı nedeniyle ağlamaz. Ağlama
ilk günlerde sıklıkla doymamanın göstergesidir. Beslenme pozisyonu
hatalarıyla ve doğum olayının doğası gereği bazen yeni doğan kulak
iltihabı denilen bir durum da oluşabilir. Ağlamanın bazen de nedeni
olabilir. Bebekler gastro-kolik refleks denilen bir olay sonucunda her
beslenme esnasında veya kısa bir süre sonrasında bezini kirletebilir.
Her beslenmenin arkasından kakalı bez almak ishal olduğunu göstermez.
Yeni doğan bebek kakası ilk günlerde koyu ve renk olarak siyaha
yakındır. Bu koyu renkli yapışkan kaka ilk 4-5 gün içersinde bitmelidir.
Daha sonraları anne sütü kakası dediğimiz sarıdan turuncuya değişen
renklerde ve cıvık oluşur. Aralarda sadece çiş ile ıslatılmış bezler de
olabilir. Bebeğin az sayıda bez kirletmesi ve kirlenen bezlerin az miktarda çiş veya kaka içermesi
anne sütünün yetersiz olduğunun bir diğer göstergesidir. Yeni doğan
döneminde günde 7-8 bez değiştirmek normal kabul edilir. Sayı bundan
daha fazla olabilirse de daha az olması pek beklenmez. Burada bilinmesi
gereken başka bir konu da seyrek kaka yapmak da her zaman bir sorun
olmadığıdır. Bazı yeterli beslenen bebekler de az sayıda kakalı bez
kirletebilirler. Çişli bezler de sayılmalıdır. Hazır bezlerde bunu
anlamak zor olabilir. Bebeğin altındaki bezi kullanılmamış bir bezle
ağırlık yönünden kıyaslanması yararlıdır. Anne sütü ile beslenen bir
bebeğin çok sıcak havalar dışında ayrıca su almasına gereksinimi yoktur.
Anne sütünün büyük bir bölümünün su olduğu bilinmelidir. Çişli bezlerin
olması suyun da yeterli olduğunu gösterir. Ağzını temizlemek için veya
kustuğu durumlarda bir miktar sade su verilebilir. Şeker katılması arzu
edilmez zira şeker bebeğin iştahını kesebilir. Bebeğin emme esnasında
sütü yutma sesi duyulabilir. Sessiz bir odada emzirirken bebeğin sütü
emerken yuttuğunu dinleyebilirsiniz. Emzirdikten sonra anne memelerinin
gerginliğinin azalması, yumuşaması gerekir. Süt ile dolan memeler gergin
ve ağrılı olur. Bebek emerek bunları boşaltmalıdır. Bebeğin genel
olarak derisi dolgun ve gergin olmalıdır. Yeterli beslenen bebeğin karın
derisi elle tutulup bırakıldığında süratle eski haline döner. Yeterli
beslenemediğinde deri gerginliği azalır. Deri hamur kıvamına gelir.
Tutup bırakıldığında eski haline yavaş döner. Ayrıca kalınlığı dolgun
olmalıdır. Küçük ve zayıf doğmuş bebeklerde deri incedir. Beslendikçe bu
artar.
Anneler için dikkat edilerek, görüldüğünde doktorlarına iletmeleri uygun olan durumlar şunlardır.
- Bebeğin emzirme işleminin toplamda 8-10 dakikadan az sürmesi. Bebeğin kısa sürede emmeyi bırakması,
- Emzirdikten sonra memelerin boşaldığı hissinin alınmaması.
- Bebeğin genel olarak uyuklaması ve gevşek durması,
- Günde 6 dan daha az çiş veya kakalı bez kirletmesi,
- Günde an az bir kakalı bez olmaması veya doğumdan 5 gün geçmesine karşın anne sütü kakası görülmemesi,
- Derisinin elastikliğinin az olması,
- Emzirirken yutma seslerinin pek duyulmaması.
belirtilerin görülmesi anne sütünün yetersiz olduğunun işareti
olmayabilir. Fakat dikkat edilmesi ve doktor tarafından
değerlendirilmesi uygun olan durumlardır.