İlk 6 ay bebeğinizi anne sütüyle beslediniz veya anne sütü yeterli değildi ve devam maması ile desteklediniz. Doktorunuz “artık anne sütüyle birlikte ek gıdalara başlayabilirsiniz†dedi. Pek ek gıdaya nasıl başlamalı?
Öncelikle bebek için her yeni gıda, bebeğin sindirimini gözlemleyerek azar azar ve başka yeni gıdalarla karıştırmadan verilmelidir ki oluşabilecek olumsuz bir durumun hangi gıdadan olduğu gözlemlenebilsin.
Yoğurt başlanabilecek en doğru ilk ek gıdalardan; bir çay bardağına günlük taze mayalanmış yoğurt sindirimi kolay oluşu ve tatlımsı oluşu sebebiyle miniğinizin en favori besini olabilir.
Yumurta sarısı örnek protein olması ve demir bakımından zengin olması sebebiyle en önemli ek gıdalardandır. Ancak diğer ek besinlerde olduğu gibi verilecek miktarlar az az başlanarak (1/4 gibi) yavaş yavaş artırılmalıdır.
Elma suyu veya püresi başlanacak ilk meyve olmalıdır. Elma alerji yapma riski en düşük meyve olmak ile birlikte sindirimi kolay meyveler arasındadır. Daha sonra yavaş yavaş muz, armut, şeftali gibi sindirimi kolay diğer meyveler de sıraya konabilir.
Sebze çorbaları ve sebze püreleri de vitamin mineral bakımından zengin olmaları sebebiyle başlanması gereken bir ek gıda çeşidi. Posa bakımından zengin olan bu ek gıdalar ayrıca miniğinizin sindirim sistemini geliştirecektir.
Tüm bu besinler ayrı günlerde ve az miktarlarda başlanmalıdır. En ideal zaman ise Anne sütü veya devam maması ile başlanan bir günün kuşluk vakitleri saat 10-12 civarı olabilir. Bu saatler genellikle hem bebeğinizin en aktif ve de en keyifli olduğu saatlerdir. Yeni bir gıdaya başlarken onun keyifsiz olduğu zamanlara denk getirmeyin ki kolayca sevebileceği bir gıdayı uzun süre reddedip tepki geliştirmesin.
Bu süreçte amaç bebeği normal yetişkin bir birey gibi beslenme düzenine alıştırmak, katı besinlerle tanıştırarak, ileriki yaşamında besin tercihlerini zenginleştirmektir. Bu dönemde hassas davranılması gereken diğer bir konu ise bir besine alıştırılan bebeğin daha sonra o besini katı olarak da almasını sağlayabilmek. Örneğin; elma suyu denendikten sonra püresine ve sırasıyla elmanın kendisine geçilmelidir. 8-9. Ayıdan itibaren verin miniğinizin eline yarım elma hem öğrensin hem beslensin. Unutmayın ki çocukluk döneminde en çok karşılaşılan beslenme problemleri arasında çocukların katı gıda almak istememesidir. Bebek beslenmesinde annelerin vazgeçilmezi olan blender ve ezicilerin kısa bir dönem kullanılması gerektiği unutulmamalıdır. Bebek o besine alıştıktan sonra kesinlikle bırakılması gereken bir araçtır.
Bu dönemde bebeğinizin ilk damak tadı ile ilgili temelleri de attığınızı da unutmamak gerekir. Bu sebeple ileride onun sağlıklı alışkanlıklar edinmesi için miniğinizi olabildiğince tuz şeker ve baharat ile geç tanıştırmalısınız. Bu alışkanlıklar, 1 yaşından önce kesinlikle verilmemeli hatta olabildiğince geciktirilmelidir.
6.AY BESLENME PLANI
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): ¼ Yumurta sarısı
¼ dilim ekmek içi
1 çay kaşığı pekmez
¼ kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): Elma püresi
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): Sebze çorbası veya Sebze püresi
ARA (21:00): 1 Çay bardağı yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
7.AY BESLENME PLANI
Bu ay 6.ay beslenme programındaki miktarları artırarak biraz daha çeşitlendirilerek devam edilebilir. Çorbalara kıyma veya tavuk eklenebilir. Meyve püreleri birbirleriyle çeşitlendirilebilir; elma muz karışımı gibi. 6.ayda verilen besinler birlikte de verilebilir.
8-9.AY BESLENME PLANI
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): 1 Yumurta sarısı
1 dilim ekmek içi veya 3 adet bebe bisküvisi
1 tatlı kaşığı pekmez
1 kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): 3 yemek kaşığı kıymalı pilav + yoğurt
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): İri ezilmiş kıymalı sebze püresi + 1 ince dilim tuzsuz ekmek
ARA (21:00): Çatal ile hafif ezilmiş muz + 1,5 çay bardağı yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
10-12.AY BESLENME PLANI
Bu aylarda artık miniğiniz yetişkin birey gibi öğün içerikleri daha da artmış olmalı ve yetişkin birey gibi beslenme düzenine geçiş yapamaya hazırlanmalıdır. Dolayısıyla önceki aylara göre hem miktarca artış olmalı hem de öğün içeriklerini kendi öğünlerimize benzetmeye başlayabiliriz.
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): 1 Yumurta sarısı
1,5 dilim ekmek içi veya 3 adet bebe bisküvisi
1 tatlı kaşığı pekmez
1 kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): 3 yemek kaşığı pirinç pilavı
1-2 adet köfte
Yoğurt
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): İyi pişmiş kıymalı sebze yemeği
1,5 ince dilim tuzsuz ekmek
Yoğurt
ARA (21:00): Küçük küçük doğranmış armut
Yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
Diyetisyen Pınar AKBUDAK
Öncelikle bebek için her yeni gıda, bebeğin sindirimini gözlemleyerek azar azar ve başka yeni gıdalarla karıştırmadan verilmelidir ki oluşabilecek olumsuz bir durumun hangi gıdadan olduğu gözlemlenebilsin.
Yoğurt başlanabilecek en doğru ilk ek gıdalardan; bir çay bardağına günlük taze mayalanmış yoğurt sindirimi kolay oluşu ve tatlımsı oluşu sebebiyle miniğinizin en favori besini olabilir.
Yumurta sarısı örnek protein olması ve demir bakımından zengin olması sebebiyle en önemli ek gıdalardandır. Ancak diğer ek besinlerde olduğu gibi verilecek miktarlar az az başlanarak (1/4 gibi) yavaş yavaş artırılmalıdır.
Elma suyu veya püresi başlanacak ilk meyve olmalıdır. Elma alerji yapma riski en düşük meyve olmak ile birlikte sindirimi kolay meyveler arasındadır. Daha sonra yavaş yavaş muz, armut, şeftali gibi sindirimi kolay diğer meyveler de sıraya konabilir.
Sebze çorbaları ve sebze püreleri de vitamin mineral bakımından zengin olmaları sebebiyle başlanması gereken bir ek gıda çeşidi. Posa bakımından zengin olan bu ek gıdalar ayrıca miniğinizin sindirim sistemini geliştirecektir.
Tüm bu besinler ayrı günlerde ve az miktarlarda başlanmalıdır. En ideal zaman ise Anne sütü veya devam maması ile başlanan bir günün kuşluk vakitleri saat 10-12 civarı olabilir. Bu saatler genellikle hem bebeğinizin en aktif ve de en keyifli olduğu saatlerdir. Yeni bir gıdaya başlarken onun keyifsiz olduğu zamanlara denk getirmeyin ki kolayca sevebileceği bir gıdayı uzun süre reddedip tepki geliştirmesin.
Bu süreçte amaç bebeği normal yetişkin bir birey gibi beslenme düzenine alıştırmak, katı besinlerle tanıştırarak, ileriki yaşamında besin tercihlerini zenginleştirmektir. Bu dönemde hassas davranılması gereken diğer bir konu ise bir besine alıştırılan bebeğin daha sonra o besini katı olarak da almasını sağlayabilmek. Örneğin; elma suyu denendikten sonra püresine ve sırasıyla elmanın kendisine geçilmelidir. 8-9. Ayıdan itibaren verin miniğinizin eline yarım elma hem öğrensin hem beslensin. Unutmayın ki çocukluk döneminde en çok karşılaşılan beslenme problemleri arasında çocukların katı gıda almak istememesidir. Bebek beslenmesinde annelerin vazgeçilmezi olan blender ve ezicilerin kısa bir dönem kullanılması gerektiği unutulmamalıdır. Bebek o besine alıştıktan sonra kesinlikle bırakılması gereken bir araçtır.
Bu dönemde bebeğinizin ilk damak tadı ile ilgili temelleri de attığınızı da unutmamak gerekir. Bu sebeple ileride onun sağlıklı alışkanlıklar edinmesi için miniğinizi olabildiğince tuz şeker ve baharat ile geç tanıştırmalısınız. Bu alışkanlıklar, 1 yaşından önce kesinlikle verilmemeli hatta olabildiğince geciktirilmelidir.
6.AY BESLENME PLANI
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): ¼ Yumurta sarısı
¼ dilim ekmek içi
1 çay kaşığı pekmez
¼ kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): Elma püresi
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): Sebze çorbası veya Sebze püresi
ARA (21:00): 1 Çay bardağı yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
7.AY BESLENME PLANI
Bu ay 6.ay beslenme programındaki miktarları artırarak biraz daha çeşitlendirilerek devam edilebilir. Çorbalara kıyma veya tavuk eklenebilir. Meyve püreleri birbirleriyle çeşitlendirilebilir; elma muz karışımı gibi. 6.ayda verilen besinler birlikte de verilebilir.
8-9.AY BESLENME PLANI
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): 1 Yumurta sarısı
1 dilim ekmek içi veya 3 adet bebe bisküvisi
1 tatlı kaşığı pekmez
1 kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): 3 yemek kaşığı kıymalı pilav + yoğurt
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): İri ezilmiş kıymalı sebze püresi + 1 ince dilim tuzsuz ekmek
ARA (21:00): Çatal ile hafif ezilmiş muz + 1,5 çay bardağı yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
10-12.AY BESLENME PLANI
Bu aylarda artık miniğiniz yetişkin birey gibi öğün içerikleri daha da artmış olmalı ve yetişkin birey gibi beslenme düzenine geçiş yapamaya hazırlanmalıdır. Dolayısıyla önceki aylara göre hem miktarca artış olmalı hem de öğün içeriklerini kendi öğünlerimize benzetmeye başlayabiliriz.
SABAH (08:00): Anne sütü veya Devam maması
ARA (10:00): 1 Yumurta sarısı
1,5 dilim ekmek içi veya 3 adet bebe bisküvisi
1 tatlı kaşığı pekmez
1 kibrit kutusu tuzu alınmış pastörize beyaz peynir
ÖÄžLE (12:00): 3 yemek kaşığı pirinç pilavı
1-2 adet köfte
Yoğurt
ARA (15:00): Anne sütü veya Devam maması
AKŞAM (18:00): İyi pişmiş kıymalı sebze yemeği
1,5 ince dilim tuzsuz ekmek
Yoğurt
ARA (21:00): Küçük küçük doğranmış armut
Yoğurt
GECE: Anne sütü veya Devam maması
Diyetisyen Pınar AKBUDAK