ÖZEL ÖÄžRENME GÜÇLÜÄžÜ
Özel öğrenme güçlüğü,bir çocuğun zekası normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen,okuma yazma veya matematik becerilerin de yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesidir. Öğrenme güçlüğü gelişimsel bir sorundur. Yaşam boyu süren bir bozukluktur. Dil gelişimi, okuma, yazma, matematik becerilerini etkileyen bir sorun olduğu için bireyin eğitimini, mesleğini, sosyal ilişkilerini, günlük aktivitelerini, benlik saygısını etkiler. Çocuğun zihinsel yeteneği olmasına rağmen, akademik açıdan gerilik göstermesi öğrenme güçlüğünün en belirgin özelliğidir.
Özel öğrenme bozukluğu; beyindeki bazı farklılıklar nedeniyle öğrenme süreçlerinden bir yada birkaçında aksama olmasıyla ortaya çıkar. Görme ve işitme sorununa bağlı değildir. Zeka sorununa bağlı değildir.
Özel öğrenme güçlüğünün okul öncesi belirtileri:
Dil gelişiminde gecikme ve konuşma bozuklukları görülür. Konuşmayı öğrenme de güçlük,kelimeleri doğru telaffuz etmekte güçlük, kelime dağarcığının yaşıtlarına göre zayıf olması gibi belirtiler görülür.
Kavram gelişimi yavaştır.
Motor gelişiminde sorunlar görülür. Öz bakım becerilerini öğrenmekte güçlük, düğme iliklemeyi öğrenememe, sakarlık gibi yetersizlikler görülür.
Bellek ve dikkat problemleri görülür. Sayıları, alfabeyi, haftanın günlerini öğrenmekte güçlük yaşarlar.
Özel öğrenme güçlüğünün ilkokul döneminde görülen belirtileri:
Özel öğrenme güçlüğü,birçok çocuk okula başladıklarında ve akademik becerileri kazanmakta başarısız olduklarında saptanır.
Akademik beceriler: Okul başarısı yaşıtlarına ve zekasına oranla düşüktür.Okul başarısı değişkenlik gösterir,bazı derslerde başarısı normal ve normal üstü iken bazı derslerde düşüktür.
Okuma becerisi : Okuma hız ve nitelik açısından yaşıtlarından geridir,harf-ses uyumu gelişmemiştir,bazı harflerin seslerini öğrenemez,harfin şekli ile sesini birleştiremez,kelimeleri hecelerken ya da harflerine ayırırken zorlanır.
Yazma becerisi :Yaşıtlarına oranla el yazısı okunaksız ve dağınıktır, sınıf düzeyine göre yazı yazması yavaştır, tahtadaki yazıyı deftere geçirmekte zorlanır, yazarken bazı harf ve rakamları ters yazar, bazı harfleri, heceleri atlar ya da harf, hece ekler, yazarken kelimeler arasında boşluk bırakmaz yada kelimeyi parçalara ayırarak yazar.
Aritmetik beceriler : Aritmetikte zorlanır, dört işlemi yaparken yavaştır, yaşına uygun seviyedeki matematik problemlerini yaparken otomatik olarak tepki vermekte zorlanır, sayı kavramını anlamakta güçlük çeker, bazı aritmetik sembolleri öğrenmekte zorlanır, sınıf düzeyine göre çarpım tablosunu öğrenmekte geridir.
Çalışma alışkanlığı : Ev ödevlerini almaz ya da eksik alır, ödevlerini yaparken yavaştır, ödev yapmayı sevmez ve çalışırken yanında birinin yardımını arar.
Organize olma becerileri : Odası eşyaları dağınıktır, defter ve kitapları dağınıktır, yazarken sayfayı düzensiz kullanır, eşyalarını kaybeder, zamanı ayarlamakta zorlanır, yaptığı işi tamamlamakta zorlanır.
Oryantasyon becerileri : Sağ-sol karıştırır, yönünü bulmakta zorlanır, zamana ilişkin kavramlarını karıştırır, alt-üst gibi mekan belirten kavramları karıştırır, saati öğrenmekte zorlanır.
Sıraya koyma becerisi : Dinlediği, okuduğu bir öyküyü anlatırken öykünün sırasına uygun anlatmakta zorlanır, haftanın günleri, ayları sırasıyla aktaramaz, belirli sırayla yapılması gereken işlerin sırasını karıştırır.
Sözel ifade becerisi : Duygu ve düşüncelerini sözel olarak ifade etmekte zorlanır, serbest konuşurken düzgün cümleler kurmakta zorlanır, sınıfta sözel katılımı sınırlıdır.
Motor beceriler: İp atlama, top yakalama gibi becerilerde yaşıtlarından geridir, sakardır, ince-motor becerileri gerektiren işlerde başarısızdır, kalemi kullanmakta yaşıtlarına göre geridir, yazısı genellikle okunaksızdır.
Özel öğrenme güçlüğü olan bu çocukların yukarıda belirtilen özellikleri akademik başarısını sosyal ve kimlik gelişimini olumsuz yönde etkilemekte aile, okul ve arkadaş ilişkilerinde de sorunlar yaşamasına neden olmaktadır. Bu nedenle özel eğitim, bireysel danışmanlık ve aile danışmanlığı ve gerekli durumlarda tıbbi destek yardımı alınarak tedavi edilerek takip edilmesi gereken bir bozukluktur.
Özel öğrenme güçlüğü,bir çocuğun zekası normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen,okuma yazma veya matematik becerilerin de yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesidir. Öğrenme güçlüğü gelişimsel bir sorundur. Yaşam boyu süren bir bozukluktur. Dil gelişimi, okuma, yazma, matematik becerilerini etkileyen bir sorun olduğu için bireyin eğitimini, mesleğini, sosyal ilişkilerini, günlük aktivitelerini, benlik saygısını etkiler. Çocuğun zihinsel yeteneği olmasına rağmen, akademik açıdan gerilik göstermesi öğrenme güçlüğünün en belirgin özelliğidir.
Özel öğrenme bozukluğu; beyindeki bazı farklılıklar nedeniyle öğrenme süreçlerinden bir yada birkaçında aksama olmasıyla ortaya çıkar. Görme ve işitme sorununa bağlı değildir. Zeka sorununa bağlı değildir.
Özel öğrenme güçlüğünün okul öncesi belirtileri:
Dil gelişiminde gecikme ve konuşma bozuklukları görülür. Konuşmayı öğrenme de güçlük,kelimeleri doğru telaffuz etmekte güçlük, kelime dağarcığının yaşıtlarına göre zayıf olması gibi belirtiler görülür.
Kavram gelişimi yavaştır.
Motor gelişiminde sorunlar görülür. Öz bakım becerilerini öğrenmekte güçlük, düğme iliklemeyi öğrenememe, sakarlık gibi yetersizlikler görülür.
Bellek ve dikkat problemleri görülür. Sayıları, alfabeyi, haftanın günlerini öğrenmekte güçlük yaşarlar.
Özel öğrenme güçlüğünün ilkokul döneminde görülen belirtileri:
Özel öğrenme güçlüğü,birçok çocuk okula başladıklarında ve akademik becerileri kazanmakta başarısız olduklarında saptanır.
Akademik beceriler: Okul başarısı yaşıtlarına ve zekasına oranla düşüktür.Okul başarısı değişkenlik gösterir,bazı derslerde başarısı normal ve normal üstü iken bazı derslerde düşüktür.
Okuma becerisi : Okuma hız ve nitelik açısından yaşıtlarından geridir,harf-ses uyumu gelişmemiştir,bazı harflerin seslerini öğrenemez,harfin şekli ile sesini birleştiremez,kelimeleri hecelerken ya da harflerine ayırırken zorlanır.
Yazma becerisi :Yaşıtlarına oranla el yazısı okunaksız ve dağınıktır, sınıf düzeyine göre yazı yazması yavaştır, tahtadaki yazıyı deftere geçirmekte zorlanır, yazarken bazı harf ve rakamları ters yazar, bazı harfleri, heceleri atlar ya da harf, hece ekler, yazarken kelimeler arasında boşluk bırakmaz yada kelimeyi parçalara ayırarak yazar.
Aritmetik beceriler : Aritmetikte zorlanır, dört işlemi yaparken yavaştır, yaşına uygun seviyedeki matematik problemlerini yaparken otomatik olarak tepki vermekte zorlanır, sayı kavramını anlamakta güçlük çeker, bazı aritmetik sembolleri öğrenmekte zorlanır, sınıf düzeyine göre çarpım tablosunu öğrenmekte geridir.
Çalışma alışkanlığı : Ev ödevlerini almaz ya da eksik alır, ödevlerini yaparken yavaştır, ödev yapmayı sevmez ve çalışırken yanında birinin yardımını arar.
Organize olma becerileri : Odası eşyaları dağınıktır, defter ve kitapları dağınıktır, yazarken sayfayı düzensiz kullanır, eşyalarını kaybeder, zamanı ayarlamakta zorlanır, yaptığı işi tamamlamakta zorlanır.
Oryantasyon becerileri : Sağ-sol karıştırır, yönünü bulmakta zorlanır, zamana ilişkin kavramlarını karıştırır, alt-üst gibi mekan belirten kavramları karıştırır, saati öğrenmekte zorlanır.
Sıraya koyma becerisi : Dinlediği, okuduğu bir öyküyü anlatırken öykünün sırasına uygun anlatmakta zorlanır, haftanın günleri, ayları sırasıyla aktaramaz, belirli sırayla yapılması gereken işlerin sırasını karıştırır.
Sözel ifade becerisi : Duygu ve düşüncelerini sözel olarak ifade etmekte zorlanır, serbest konuşurken düzgün cümleler kurmakta zorlanır, sınıfta sözel katılımı sınırlıdır.
Motor beceriler: İp atlama, top yakalama gibi becerilerde yaşıtlarından geridir, sakardır, ince-motor becerileri gerektiren işlerde başarısızdır, kalemi kullanmakta yaşıtlarına göre geridir, yazısı genellikle okunaksızdır.
Özel öğrenme güçlüğü olan bu çocukların yukarıda belirtilen özellikleri akademik başarısını sosyal ve kimlik gelişimini olumsuz yönde etkilemekte aile, okul ve arkadaş ilişkilerinde de sorunlar yaşamasına neden olmaktadır. Bu nedenle özel eğitim, bireysel danışmanlık ve aile danışmanlığı ve gerekli durumlarda tıbbi destek yardımı alınarak tedavi edilerek takip edilmesi gereken bir bozukluktur.