VKV Amerikan Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi Şefi Dr. Sabri Derman; insanlar için en önemli 3 ihtiyaç olduğunu vurguluyor ve bunları şöyle sıralıyor:
“4-5 saatte yeterli geliyor”
Herkesin beyni 8 saat uykuya ihtiyaç duymayabiliyor. 4–5 saat de yeterli gelebiliyor ve kişi 3 saat yatakta anlamsız bir şekilde dönüp duruyor. Bir insanın uyuması için gerekli zaman; ‘ertesi gün kendisini dinlenmiş, dinç, keyifli ve mutlu hissettiği süre’ olarak tanımlanıyor. Bazen kişi saatlerce uyumak isteyebiliyor ya da günlerce… Birikmiş yorgunluğunu ödemeye çalıştığında böyle oluyor. Uykuyu kredi kartı hesabına benzetirsek; siz biyolojik ihtiyacınızdan daha az uyursanız uyku kredi kartı hesabınızdan para çekmiş oluyorsunuz. Bu kart sonunda size ekstrenizi gönderiyor. Sizin borcunuz var ve bu dekontu ödemek zorundasınız.
“Uyku kalitenizi test edelim”
Aşağıdaki sorular uyku alışkanlıklarınız ve sorunlarınız hakkında bir değerlendirme elde etmenize yardımcı olacaktır. Size uygun olduğunu düşündüğünüz şıkları not alıp toplayın ve sonra alttaki açıklamaları okuyun. Ancak unutmayın ki, bu test bir uyku rahatsızlığınız olup olmadığı konusunda size bir fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Gerçekten bir uyku rahatsızlığınızın olup olmadığına ancak hekiminiz karar verebilir.
1) İyi uyuduğunuzu düşünüyor musunuz?
a. Deliksiz uyuyorum
b. Uyuyamıyorum
c. Ara sıra uyanıyorum
d. Uzun süre uyanık kalıyorum
2) Sabah uyanmakta güçlük çekiyor musunuz?
a. Tam zamanında uyanıyorum ve hemen yataktan çıkıyorum
b. Uyanmakta güçlük çekiyorum
c. Biraz daha uyuma ihtiyacı duyuyorum, yataktan kolay çıkamıyorum
d. Zamanından önce uyanıyorum ve bu beni yorgun hissettiriyor
3) Gün içinde kendimi:
a. Zinde ve enerjik hissediyorum
b. Sıklıkla yorgun hissediyorum
c. Yemekten sonra bir ağırlık çöküyor, uyumak istiyorum
d. Zaman zaman kendimi uyuklar buluyorum
4) Uykudayken:
a. Çok sık rüya görüyorum
b. Horluyorum, nefesim daralıyor, hava alma ihtiyacı hissederek uyanıyorum
c. Zaman zaman bacak kasılması ve kramplar geçiriyorum
d. Gece aniden uyanıyorum, çığlık atma, yataktan sıçrama gibi sonradan hatırlamadığım şeyler yapıyorum
5) Normal bir gece uykusunda:
a. Hiç uyanmam
b. 1-2 kez uyanırım
c. 5-6 kez uyanırım, hiç uyuyamadığım da olur
d. Hiç uyuyamam
6) Uyandıktan sonra kendinizi ne zaman zinde hissediyorsunuz?
a. Hemen
b. 10 dakika sonra
c. Kahvaltıdan sonra
d. Öğlene doğru
7) Akşamları:
a. Düzenli olarak aynı saatte yatarım
b. Yorgun hissettiğimde yatarım
c. Çok geç saatlere kadar uyanığımdır
d. Sabah uykuya dalarım, gece ayaktayımdır
Değerlendirme:
1’den 7’ye kadar soruları cevaplayın. A’lar çoğunluktaysa uyku kalitenizin iyi olduğunu düşünebilirsiniz. B’ler çoğunluktaysa huzursuz bir uykunuz var; C’ler çoğunluktaysa tedavi gerektiren bir rahatsızlığınız olduğundan şüphelenebilirsiniz. D’ler çoğunluktaysa acilen tıbbi yardım almanız gerekiyor!
“4-5 saatte yeterli geliyor”
Herkesin beyni 8 saat uykuya ihtiyaç duymayabiliyor. 4–5 saat de yeterli gelebiliyor ve kişi 3 saat yatakta anlamsız bir şekilde dönüp duruyor. Bir insanın uyuması için gerekli zaman; ‘ertesi gün kendisini dinlenmiş, dinç, keyifli ve mutlu hissettiği süre’ olarak tanımlanıyor. Bazen kişi saatlerce uyumak isteyebiliyor ya da günlerce… Birikmiş yorgunluğunu ödemeye çalıştığında böyle oluyor. Uykuyu kredi kartı hesabına benzetirsek; siz biyolojik ihtiyacınızdan daha az uyursanız uyku kredi kartı hesabınızdan para çekmiş oluyorsunuz. Bu kart sonunda size ekstrenizi gönderiyor. Sizin borcunuz var ve bu dekontu ödemek zorundasınız.
“Uyku kalitenizi test edelim”
Aşağıdaki sorular uyku alışkanlıklarınız ve sorunlarınız hakkında bir değerlendirme elde etmenize yardımcı olacaktır. Size uygun olduğunu düşündüğünüz şıkları not alıp toplayın ve sonra alttaki açıklamaları okuyun. Ancak unutmayın ki, bu test bir uyku rahatsızlığınız olup olmadığı konusunda size bir fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Gerçekten bir uyku rahatsızlığınızın olup olmadığına ancak hekiminiz karar verebilir.
1) İyi uyuduğunuzu düşünüyor musunuz?
a. Deliksiz uyuyorum
b. Uyuyamıyorum
c. Ara sıra uyanıyorum
d. Uzun süre uyanık kalıyorum
2) Sabah uyanmakta güçlük çekiyor musunuz?
a. Tam zamanında uyanıyorum ve hemen yataktan çıkıyorum
b. Uyanmakta güçlük çekiyorum
c. Biraz daha uyuma ihtiyacı duyuyorum, yataktan kolay çıkamıyorum
d. Zamanından önce uyanıyorum ve bu beni yorgun hissettiriyor
3) Gün içinde kendimi:
a. Zinde ve enerjik hissediyorum
b. Sıklıkla yorgun hissediyorum
c. Yemekten sonra bir ağırlık çöküyor, uyumak istiyorum
d. Zaman zaman kendimi uyuklar buluyorum
4) Uykudayken:
a. Çok sık rüya görüyorum
b. Horluyorum, nefesim daralıyor, hava alma ihtiyacı hissederek uyanıyorum
c. Zaman zaman bacak kasılması ve kramplar geçiriyorum
d. Gece aniden uyanıyorum, çığlık atma, yataktan sıçrama gibi sonradan hatırlamadığım şeyler yapıyorum
5) Normal bir gece uykusunda:
a. Hiç uyanmam
b. 1-2 kez uyanırım
c. 5-6 kez uyanırım, hiç uyuyamadığım da olur
d. Hiç uyuyamam
6) Uyandıktan sonra kendinizi ne zaman zinde hissediyorsunuz?
a. Hemen
b. 10 dakika sonra
c. Kahvaltıdan sonra
d. Öğlene doğru
7) Akşamları:
a. Düzenli olarak aynı saatte yatarım
b. Yorgun hissettiğimde yatarım
c. Çok geç saatlere kadar uyanığımdır
d. Sabah uykuya dalarım, gece ayaktayımdır
Değerlendirme:
1’den 7’ye kadar soruları cevaplayın. A’lar çoğunluktaysa uyku kalitenizin iyi olduğunu düşünebilirsiniz. B’ler çoğunluktaysa huzursuz bir uykunuz var; C’ler çoğunluktaysa tedavi gerektiren bir rahatsızlığınız olduğundan şüphelenebilirsiniz. D’ler çoğunluktaysa acilen tıbbi yardım almanız gerekiyor!
