Oyun ve oyuncak çocuğun dünyayı yaşamı insanları ve kendisinin dünya içerisindeki konumunu güvenli bir ortamda keşfetmesini sağlar. Çocuğun fiziksel zihinsel sosyal ve duygusal gelişiminin en önemli kaynağı oyun ve oyuncaklardır. Çocukların işi oyun oynamaktır. Günümüzün bol seçenekli bol reklamlı dünyasında çocuğunuzun gelişim düzeyine ve yaşına uygun onu eğlendirirken geliştiren oyuncakları seçmekte zorlanıyorsanız işte size pratik bir rehber. Aşağıda belli yaşlardaki önemli gelişimler ive bu gelişimleri destekleyen çocuğun yeni becerilerini kullanması ve geliştirmesini sağlayan oyuncak önerilerini bulacaksınız.
0-6 aylık çocuklar
Gelişim özellikleri :Bebeğin bu dönem içerisinde sergileyeceği önemli gelişimlerden bazıları şunlardır:
Fiziksel :Gözlerini odaklama yani nesneleri gözleri ile takip etmeSeslerin kaynağını tespit etme ve başını sesin geldiği yöne çevirmeEl kontrolünün artması ve önce elleriyle nesnelere vurma daha sonra da nesnelere uzanıp tutmaAyaklarını keşfetme ve ayaklarını ağzına götürmeDestekli olarak oturmaya başlamaYuvarlanma sallanma sürünme dönme gibi büyük kas hareketleri
Zihinsel ünyayı gözleri ve kulakları ile keşfetme ve elleri ayakları ve ağzı ile keşfetmeye de başlamaOrtamda kendi hareketlerinden kaynaklanan etkiler yaratmaktan hoşlanma.Her zaman gördüğü kişileri nesneleri ve hatta olayları tanımaya ve hatta bunların olmasını beklemeye başlama.İnsanlar nesneler ve olaylar arasındaki farkları ve yabancıları ayırmaya başlama.Bazı kişi nesne ve olaylara yönelik belirgin tercihler geliştirmesi.Bazı hareketleri taklit edebilmesi
Sosyal :İnsan yüzü ve seslerine ilgi gösterme.Bazı yüzler sesler ve aynadaki aksine gülümseme.Yüzleri gördüğünde ve sesleri duyduğunda ağlamayı bırakma.Dikkat çekmek ve insanlarla ilişki kurmak için çaba göstermeye başlama.Tanıdık insanları yabancılardan ayırma ve bazı kişileri özellikle tercih etme.Sesler ve heceler çıkarma kahkaha atma ve ses oyunları.Sesleri dinleme ve taklit etmeye çalışma
Oyuncakların genel özellikleri
Bu yaşa yönelik oyuncaklar esas olarak bakma dinleme ağza alma ve dokunmaya yöneliktir.0-2 aylık bebekler ilginç şeyleri görmek ve duymaktan hoşlanır.2-6 aylık bebekler nesnelere dokunmak tutmak eliyle vurarak döndürmek sallamak tekmelemek ağza almak ve tadına bakmaktan hoşlanırlar.Bebekler parlak renkleri zıt renkleri basit çizimler ve net çizgileri insan yüzlerini ve özellikle de gözleri görmekten hoşlanır.Bebekler asılı hareket eden ve hafif yumuşak sesler çıkaran nesneleri veya dönenceleri izlemekten hoşlanır. Bebeğin izlemesi için asılan oyuncaklar bebeğin gözlerinden 15-20 cm. uzağa yerleştirilmelidir. İlk haftalarda bebekler çoğunlukla sağ yanlarına bakarlar. Bu nedenle ilk haftalarda oyuncaklar bebeğin sağ tarafına asılmalı ve bebek uzanmaya başladığında ise dokunamayacağı mesafeye çekilmelidir. Bebekler çeşitlilik ister ve kendi yaptığı bir hareket ile etkileyebileceği oyuncakları severler. Elinde tutacağı oyuncaklar hafif ve bebeğin eliyle tutmasına uygun oyuncaklar olmalıdır.Ağzına götürebileceği oyuncaklar keskin köşe veya kenarları olmamalı boğazına burnuna kulağına kaçabilecek küçük parçalar toksik malzemeler cam parçalar parmaklarının sıkışabileceği delikler ve uzun ipler içermemelidir.
Hangi oyuncaklar?
Yüzünüze değişik eğlenceli ifadeler vermek.Bebeğinizle konuşmak ve ona şarkılar söylemek.Çıngıraklar ve müzikli oyuncaklar.Yumuşak sıkınca ses çıkaran oyuncak ve toplar (topların çapı en az 44 mm. olmalıdır) .Kırılmaz aynalar.Dişlikler.Parlak resimler.Bebeğin kolayca tutabileceği küçük oyuncaklar.Kumaş kitaplar.Birbirine geçen plastik halkalar.
7-12 aylık çocuklar
Gelişim özellikleri :Bebeğin bu dönem içerisinde sergileyeceği önemli gelişimlerden bazıları şunlardır:
Fiziksel esteksiz oturmaEmeklemeTutunarak ayağa kalkma sıralama ve yürüme (10-16 ay).Hareket etmeye ilginin artması ve motor becerilerini sınama.Baş parmağı ve işaret parmağı arasında küçük nesneleri tutabilme.Nesneleri birbirine vurma birbirinin içine sokma sürükleme sıkma atma sallama ısırma düşürme açma/kapama itme/çekme doldurma/boşaltma.Suda oynamaktan hoşlanma
Zihinsel :İnsanların ve nesnelerin ortaya çıkması ve kaybolmasına ilgi duyma nesnelerin kalıcılığının kavranması (11 ay civarında gözüyle görmediği nesnelerin var olmaya devam ettiğini bilir ve bu nesneyi arar) .Çekmeceleri dolapları kutuları doldurup boşaltma nesneleri içeren şey ile içerdiği şey arasındaki ilişkiye ilgi gösterme .İlerleyen ve düşen nesnelere ilgi duyma nesneleri ipten çekerek sürükleme.Herşeyi keşfetme inceleme arzusu.Basit mekanizmaları çalıştırmak ve sonucunu görmekten hoşlanma.İnsanları nesneleri oyunları hatırlama oyuncaklarla yaptığı hareketlerin kalıcı olması (aynı oyuncakla her seferinde aynı şekilde oynaması) ve farklılıklara yönelik ilgi .Resimli kitaplara ilgi duymaya başlama
Sosyal :Yabancılardan korkma ve değişikliklere tepki göstermeBaşka insanları inceleme ve taklit etmeBaşkalarının kendisini onaylaması ve onaylamamasına karşı hassasiyet
Başkalarının ilgisini çekme ve onları etkilemeye ilgi duymaSaklambaç bay bay yapmak gibi basit sosyal oyunlara ilgiHeceler söyleme ve dil oyunları yapma bazı sesleri taklit etmeye çalışmaKendi adını tanıma adını bildiği nesneleri parmağıyla işaret etme basit komutları izleme
Oyuncakların genel özellikleri
7-9 aylık bebekler oyuncaklarla daha uzun süre ilgilenirler. Bu yaştaki bebekler oyuncakları birbirine vurmaktan birbirinin içine sokmaktan düşürmekten bükmekten sıkmaktan sallamaktan sürüklemekten ısırmaktan fırlatmaktan açıp kapamaktan doldurup boşaltmaktan hoşlanırlar.10-12 aylık bebekler nesneleri her yönüyle tanımaya çalışırlar ve herşeyi keşfetmek isterler. Bu yaştaki bebekler nesneleri istiflemekten birşeyin içine koyup dışına çıkarmaktan dökmekten içiçe geçirmekten açma ve kapamaktan tuşlara basmaktan döndürmekten ve araba ve topları itmekten hoşlanırlar.7-12 ay grubundaki bebekler genel olarak basit mekanizmaları çalıştırmaktan dolap çekmece kutu gibi eşya dolu şeylerden ve nesneler içeren şey ile içerdiği şey arasındaki ilişkiden ve gözüküp kaybolan nesnelerden hoşlanırlar.Her yaştan bebekler kendi eylemleri ile sonuç yaratmaktan hoşlanırlar. Bu yaş grubundaki bebeklerin oyuncakları ağza götürme açısından güvenli kırılmaz ağız kulak ve burna kaçabilecek küçük parçalar toksik malzeme ve sert kenar ve köşeler içermeyen parmak ve ellerinin sıkışmayacağı uzun bağları olmayan oyuncaklar olmalıdır.
Hangi oyuncaklar?
Çıngıraklar ve müzikli oyuncaklar Yumuşak sıkınca ses çıkaran oyuncak ve toplar (topların çapı en az 44 mm. olmalıdır).Kırılmaz aynalarDişlikler Karton bebek kitaplarıSert kumaş oyuncaklarKapağı açılınca içinden çeşitli nesneler fırlayan kutularDoldurup boşaltabileceği nesnelerle dolu kutularÜst üste istiflenebilen büyük ebatlı oyuncaklarBanyo oyuncaklarıBüyük tüylü oyuncaklar.İtme-çekme oyuncakları
0-6 aylık çocuklar
Gelişim özellikleri :Bebeğin bu dönem içerisinde sergileyeceği önemli gelişimlerden bazıları şunlardır:
Fiziksel :Gözlerini odaklama yani nesneleri gözleri ile takip etmeSeslerin kaynağını tespit etme ve başını sesin geldiği yöne çevirmeEl kontrolünün artması ve önce elleriyle nesnelere vurma daha sonra da nesnelere uzanıp tutmaAyaklarını keşfetme ve ayaklarını ağzına götürmeDestekli olarak oturmaya başlamaYuvarlanma sallanma sürünme dönme gibi büyük kas hareketleri
Zihinsel ünyayı gözleri ve kulakları ile keşfetme ve elleri ayakları ve ağzı ile keşfetmeye de başlamaOrtamda kendi hareketlerinden kaynaklanan etkiler yaratmaktan hoşlanma.Her zaman gördüğü kişileri nesneleri ve hatta olayları tanımaya ve hatta bunların olmasını beklemeye başlama.İnsanlar nesneler ve olaylar arasındaki farkları ve yabancıları ayırmaya başlama.Bazı kişi nesne ve olaylara yönelik belirgin tercihler geliştirmesi.Bazı hareketleri taklit edebilmesi
Sosyal :İnsan yüzü ve seslerine ilgi gösterme.Bazı yüzler sesler ve aynadaki aksine gülümseme.Yüzleri gördüğünde ve sesleri duyduğunda ağlamayı bırakma.Dikkat çekmek ve insanlarla ilişki kurmak için çaba göstermeye başlama.Tanıdık insanları yabancılardan ayırma ve bazı kişileri özellikle tercih etme.Sesler ve heceler çıkarma kahkaha atma ve ses oyunları.Sesleri dinleme ve taklit etmeye çalışma
Oyuncakların genel özellikleri
Bu yaşa yönelik oyuncaklar esas olarak bakma dinleme ağza alma ve dokunmaya yöneliktir.0-2 aylık bebekler ilginç şeyleri görmek ve duymaktan hoşlanır.2-6 aylık bebekler nesnelere dokunmak tutmak eliyle vurarak döndürmek sallamak tekmelemek ağza almak ve tadına bakmaktan hoşlanırlar.Bebekler parlak renkleri zıt renkleri basit çizimler ve net çizgileri insan yüzlerini ve özellikle de gözleri görmekten hoşlanır.Bebekler asılı hareket eden ve hafif yumuşak sesler çıkaran nesneleri veya dönenceleri izlemekten hoşlanır. Bebeğin izlemesi için asılan oyuncaklar bebeğin gözlerinden 15-20 cm. uzağa yerleştirilmelidir. İlk haftalarda bebekler çoğunlukla sağ yanlarına bakarlar. Bu nedenle ilk haftalarda oyuncaklar bebeğin sağ tarafına asılmalı ve bebek uzanmaya başladığında ise dokunamayacağı mesafeye çekilmelidir. Bebekler çeşitlilik ister ve kendi yaptığı bir hareket ile etkileyebileceği oyuncakları severler. Elinde tutacağı oyuncaklar hafif ve bebeğin eliyle tutmasına uygun oyuncaklar olmalıdır.Ağzına götürebileceği oyuncaklar keskin köşe veya kenarları olmamalı boğazına burnuna kulağına kaçabilecek küçük parçalar toksik malzemeler cam parçalar parmaklarının sıkışabileceği delikler ve uzun ipler içermemelidir.
Hangi oyuncaklar?
Yüzünüze değişik eğlenceli ifadeler vermek.Bebeğinizle konuşmak ve ona şarkılar söylemek.Çıngıraklar ve müzikli oyuncaklar.Yumuşak sıkınca ses çıkaran oyuncak ve toplar (topların çapı en az 44 mm. olmalıdır) .Kırılmaz aynalar.Dişlikler.Parlak resimler.Bebeğin kolayca tutabileceği küçük oyuncaklar.Kumaş kitaplar.Birbirine geçen plastik halkalar.
7-12 aylık çocuklar
Gelişim özellikleri :Bebeğin bu dönem içerisinde sergileyeceği önemli gelişimlerden bazıları şunlardır:
Fiziksel esteksiz oturmaEmeklemeTutunarak ayağa kalkma sıralama ve yürüme (10-16 ay).Hareket etmeye ilginin artması ve motor becerilerini sınama.Baş parmağı ve işaret parmağı arasında küçük nesneleri tutabilme.Nesneleri birbirine vurma birbirinin içine sokma sürükleme sıkma atma sallama ısırma düşürme açma/kapama itme/çekme doldurma/boşaltma.Suda oynamaktan hoşlanma
Zihinsel :İnsanların ve nesnelerin ortaya çıkması ve kaybolmasına ilgi duyma nesnelerin kalıcılığının kavranması (11 ay civarında gözüyle görmediği nesnelerin var olmaya devam ettiğini bilir ve bu nesneyi arar) .Çekmeceleri dolapları kutuları doldurup boşaltma nesneleri içeren şey ile içerdiği şey arasındaki ilişkiye ilgi gösterme .İlerleyen ve düşen nesnelere ilgi duyma nesneleri ipten çekerek sürükleme.Herşeyi keşfetme inceleme arzusu.Basit mekanizmaları çalıştırmak ve sonucunu görmekten hoşlanma.İnsanları nesneleri oyunları hatırlama oyuncaklarla yaptığı hareketlerin kalıcı olması (aynı oyuncakla her seferinde aynı şekilde oynaması) ve farklılıklara yönelik ilgi .Resimli kitaplara ilgi duymaya başlama
Sosyal :Yabancılardan korkma ve değişikliklere tepki göstermeBaşka insanları inceleme ve taklit etmeBaşkalarının kendisini onaylaması ve onaylamamasına karşı hassasiyet
Başkalarının ilgisini çekme ve onları etkilemeye ilgi duymaSaklambaç bay bay yapmak gibi basit sosyal oyunlara ilgiHeceler söyleme ve dil oyunları yapma bazı sesleri taklit etmeye çalışmaKendi adını tanıma adını bildiği nesneleri parmağıyla işaret etme basit komutları izleme
Oyuncakların genel özellikleri
7-9 aylık bebekler oyuncaklarla daha uzun süre ilgilenirler. Bu yaştaki bebekler oyuncakları birbirine vurmaktan birbirinin içine sokmaktan düşürmekten bükmekten sıkmaktan sallamaktan sürüklemekten ısırmaktan fırlatmaktan açıp kapamaktan doldurup boşaltmaktan hoşlanırlar.10-12 aylık bebekler nesneleri her yönüyle tanımaya çalışırlar ve herşeyi keşfetmek isterler. Bu yaştaki bebekler nesneleri istiflemekten birşeyin içine koyup dışına çıkarmaktan dökmekten içiçe geçirmekten açma ve kapamaktan tuşlara basmaktan döndürmekten ve araba ve topları itmekten hoşlanırlar.7-12 ay grubundaki bebekler genel olarak basit mekanizmaları çalıştırmaktan dolap çekmece kutu gibi eşya dolu şeylerden ve nesneler içeren şey ile içerdiği şey arasındaki ilişkiden ve gözüküp kaybolan nesnelerden hoşlanırlar.Her yaştan bebekler kendi eylemleri ile sonuç yaratmaktan hoşlanırlar. Bu yaş grubundaki bebeklerin oyuncakları ağza götürme açısından güvenli kırılmaz ağız kulak ve burna kaçabilecek küçük parçalar toksik malzeme ve sert kenar ve köşeler içermeyen parmak ve ellerinin sıkışmayacağı uzun bağları olmayan oyuncaklar olmalıdır.
Hangi oyuncaklar?
Çıngıraklar ve müzikli oyuncaklar Yumuşak sıkınca ses çıkaran oyuncak ve toplar (topların çapı en az 44 mm. olmalıdır).Kırılmaz aynalarDişlikler Karton bebek kitaplarıSert kumaş oyuncaklarKapağı açılınca içinden çeşitli nesneler fırlayan kutularDoldurup boşaltabileceği nesnelerle dolu kutularÜst üste istiflenebilen büyük ebatlı oyuncaklarBanyo oyuncaklarıBüyük tüylü oyuncaklar.İtme-çekme oyuncakları