[SIZE="3"][COLOR="Sienna"]Bunamanın belirleyici özelliği, kişinin zihinsel yetilerinin günden güne daha çok gerilemesidir. Kadınlarla erkekleri aynı oranda etkiler. Durum genellikle beyin hasarını ya da atrofisini de içerir ve ne yazık ki ikisi için de geri dönüş yoktur. Ancak bazı vakalarda bunamanın ilerlemesi yavaşlatılabilir.
Bunama türleri ve bunama nedenleri
Bunama türleri arasında en yaygın olanı, çok yaşlı insanlarda görülen ve â€yaşlılık bunaması†olarak sınıflandırılanıdır. Ancak beyin damarlarının daralmasına, beynin kan ve oksijenle beslenememesine yol açan bir hastalık olan â€damar sertliğiâ€ne bağlı bunama, daha erken yaşlarda görülebilmektedir.
Günümüzde çok yaygın olmamakla birlikte, kadınlara oranla erkeklerde üç kat daha sık görülen bir bunama türü de, frengi enfeksiyonu sonucu beyinde gelişen iltihaba bağlıdır. Bir başka neden ise, beyindeki urlardır. Ya urun kendisi bunamaya neden olur ya da büyüyen ur, beyni baskı yaparak etkiler.
Araba egzozlarındaki zehirli maddeler, alkol zehirlenmesi, metabolizma (bedenin yaşamı sürdüren süreçleri) aksaklıkları ve beslenme bozuklukları da bunamaya yol açabilir. Ancak burada hasar, bu etkilere çok uzun bir süre ve yoğun bir biçimde açık olma sonucu ortaya çıkar. Bunama travmaya da bağlı olabilir. Ancak her darbenin ya da bilinç yitiminin bunamaya yol açması söz konusu değildir.
Bunama belirtileri nelerdir ve bunama nasıl tedavi edilir?
Bunamanın ilk belirtilerinden biri, bellek zayıflamasıdır. Başlangıçta yakın geçmişteki olayların anımsanması aksar. Yargılama ve akıl yürütme güçleşir; kişi olup bitenleri kolaylıkla kavrayamaz, konum ve koşullara uygun davranamaz. Duygusal dengesizlik söz konusudur.
Bu tür hastalar havagazını ve suyu amaçsızca açmak gibi anlamsız işler yapabilirler. Sabuklama görülebilir, kendilerine ilgilerini ve kendi bilincinde olmayı yitirirler. Bu yüzden çok ilerlemiş vakalarda, hastaların, hem kendilerine hem de çevrelerine zarar vermemeleri için â€kollanmaları†gerekir.
Beyin hasarı ya da atrofisi söz konusu olduğunda, iyileşme umudu yok gibidir. Yapılabilecek en iyi şey, gerilemeye başlamamış yetileri uyarma yoluyla hastanın durumunun iyice bozulmasını geciktirmektir.
Kötü beslenme ya da zehirlenmeye bağlı metabolizma bozukluklarının yol açtığı bunamalarda ise, nedenin saptanmasıyla birlikte ilerleme durdurulabilir.[/COLOR][/SIZE]
Bunama türleri ve bunama nedenleri
Bunama türleri arasında en yaygın olanı, çok yaşlı insanlarda görülen ve â€yaşlılık bunaması†olarak sınıflandırılanıdır. Ancak beyin damarlarının daralmasına, beynin kan ve oksijenle beslenememesine yol açan bir hastalık olan â€damar sertliğiâ€ne bağlı bunama, daha erken yaşlarda görülebilmektedir.
Günümüzde çok yaygın olmamakla birlikte, kadınlara oranla erkeklerde üç kat daha sık görülen bir bunama türü de, frengi enfeksiyonu sonucu beyinde gelişen iltihaba bağlıdır. Bir başka neden ise, beyindeki urlardır. Ya urun kendisi bunamaya neden olur ya da büyüyen ur, beyni baskı yaparak etkiler.
Araba egzozlarındaki zehirli maddeler, alkol zehirlenmesi, metabolizma (bedenin yaşamı sürdüren süreçleri) aksaklıkları ve beslenme bozuklukları da bunamaya yol açabilir. Ancak burada hasar, bu etkilere çok uzun bir süre ve yoğun bir biçimde açık olma sonucu ortaya çıkar. Bunama travmaya da bağlı olabilir. Ancak her darbenin ya da bilinç yitiminin bunamaya yol açması söz konusu değildir.
Bunama belirtileri nelerdir ve bunama nasıl tedavi edilir?
Bunamanın ilk belirtilerinden biri, bellek zayıflamasıdır. Başlangıçta yakın geçmişteki olayların anımsanması aksar. Yargılama ve akıl yürütme güçleşir; kişi olup bitenleri kolaylıkla kavrayamaz, konum ve koşullara uygun davranamaz. Duygusal dengesizlik söz konusudur.
Bu tür hastalar havagazını ve suyu amaçsızca açmak gibi anlamsız işler yapabilirler. Sabuklama görülebilir, kendilerine ilgilerini ve kendi bilincinde olmayı yitirirler. Bu yüzden çok ilerlemiş vakalarda, hastaların, hem kendilerine hem de çevrelerine zarar vermemeleri için â€kollanmaları†gerekir.
Beyin hasarı ya da atrofisi söz konusu olduğunda, iyileşme umudu yok gibidir. Yapılabilecek en iyi şey, gerilemeye başlamamış yetileri uyarma yoluyla hastanın durumunun iyice bozulmasını geciktirmektir.
Kötü beslenme ya da zehirlenmeye bağlı metabolizma bozukluklarının yol açtığı bunamalarda ise, nedenin saptanmasıyla birlikte ilerleme durdurulabilir.[/COLOR][/SIZE]
