Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Süreyya Paksoy çocukların uyku süresinin her gece en az 9 saat olması gerektiğini söyledi. Paksoy'un verdiği bilgilere göre yetersiz uyku süresi dikkat eksikliği konsantrasyon yetersizliği okulda başarısızlık sosyal gelişme geriliği ve bazı fiziksel yeteneklerde gerilik gibi sorunlara yol açabilir.

Okul çağındaki çocukların yeterince dinlenebilmeleri ve tam kapasite ile öğrenmeye hazır hale gelebilmeleri için gece 9 saat uyumaları gerekiyor. Paksoy giderek artan ev ödevleri sosyal ve sportif aktiviteler bilgisayar ve internet imkanlarının çocukların uyku sürelerini kısaltabildiğine dikkat çekti.
Çocuk için düzenli bir yatağa girme saati belirlenmesi gerektiğini ifade eden Paksoy şu tavsiyelerde bulundu: "Çocukların uykudan önceki 6 saatte (aslında genelde her zaman) kafeinli besin veya içecekler (çay kahve kola çikolata) almamasını sağlayın. Uyumadan önce biraz süt içmek müzik dinlemek veya masal kitabı okumak tuvalete gitmek diş fırçalamak vb. işleri hep aynı sıra ve şekilde yapması gibi bir uyku ritüeli geliştirmesine yardımcı olun. Gece geç saatlere kadar uyanık kalmasına izin vermeyin. Yatak odasının yeterince karanlık sessiz ve uygun ısıda olduğundan emin olun. TV karşısında uyuyakalmasına izin vermeyin. Yatağının yeterince rahat olmasını sağlayın. Uyku apnesi (solunum duraklaması) veya uykuya dalamama sorunları varsa doktora götürün."

Havaların soğumasıyla birlikte hava kirliliğinin artması toplu taşıma araçlarında uzun geçen zaman ve okulların açılması birçok mikrobik hastalığın daha sık görülmesine sebep oluyor. Göztepe Medical Park Hastanesi iç hastalıkları uzmanı Dr. Yavuz Furuncuoğlu kış hastalıklarıyla ilgili şu bilgileri verdi:

Soğuk algınlığı-nezle: Çocuklarda sık görülür. Bebekler bağışıklık sistemi bozuk olanlar ve yaşlılarda ölümcül seyredebilir. Belirtileri kuru ve kaşıntılı boğaz ağrısı burunda akıntı ve tıkanma hapşırma boğazda yanma ve öksürüktür. Yüksek ateş çıkabilir. Korunmak için kapalı yerlerden mümkün olduğunca uzaklaşın ve sık sık ellerinizi yıkayın.
Farenjit-tonsilit: Başta boğaz ağrısı ve gıcık vardır. Burun tıkanıklığı akıntı öksürük ve ateş de eşlik edebilir. Üç-dört gün sonra rahatlama olur 1 hafta içinde geçer. Sadece bademciklerin iltihabına tonsilit denir. Grip virüsüne bağlı olarak gelişen farenjitte kas ağrıları öksürük baş ağrısı ve ateş de vardır.
Beta mikrobu: 5-15 yaş arasında sık görülür. Boğaz ağrısı ve ateş ani başlar. Bademcikler üzerinde kızarıklık vardır. Küçük dil kızarık ve şiştir. Damakta ufak kanamalar vardır. Bazen kızıl şeklinde döküntü ve ağrılı lenf bezi şişmesi de eşlik edebilir.
Larenjit trakeobronşit-krup: En sık çocuklarda görülür. Nefes darlığı solunum güçlüğü ses kalınlaşması veya kısılması köpek havlaması tarzında öksürük olur. Bakteriyel enfeksiyon sonradan üzerine binebilir. Ateş eşlik edebilir. Nefes darlığı ciddi boyuta ulaşırsa kan oksijeni düşebilir ve hastaneye yatırmak gerekebilir.
Sinüzit-otitis media: Ortakulak iltihabına otitis media yüzdeki kemiklerde bulunan hava boşluklarının iltihabına sinüzit denir. Burun tıkanıklığı baş ağrısı ve basınç hissi koyu burun akıntısı diş ağrısı ateş öksürük şikâyetleri oluşur. Tedavi edilmezse beyin absesi ve ölüme kadar varabilir.
Bronşit ve zatürre: Akciğere giden hava borularının iltihabına bronşit akciğer iltihabına ise zatürre denir. Akut bronşit kısa süre önce gelişmiştir. Öksürük ile ortaya çıkar. Balgam ateş olaya eşlik eder. Kronik bronşit veya KOAH ise genellikle kış aylarında azar.

Çocukların başka çocuklarla başarı ve davranış biçimi bakımından kıyaslanmasının kıyaslanan çocuğa zarar verdiği belirtildi.


EDİRNE - Trakya Üniversitesi (TÜ) Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Işık Görker ebeveynlerin çocuklarını başka çocuklarla başarı ve davranış biçiminden kıyaslanmasının yanlış olduğunu belirtti.
Anne ve babaların çocuklarını kapasitelerine göre değerlendirmesi gerektiğini anlatan Görker şöyle konuştu:
''Anne ve babaların çocuklarını başka çocuklarla kıyaslaması çocuğun akademik başarısını etkilediği gibi öz güvenini de etkiler. O yüzden çocuğun kapasitesi nasılsa ona göre davranılmalı. Çocuğu başkalarıyla kıyaslamak yerine ona destek vermek onun yanında olduğunu bildirmek hem çocuğun anne ve babası arasındaki ilişkiyi üst düzeye taşıyacak hem de çocuğun öz güveni artacaktır.''

[b]ÖDÜL VE CEZAYA DİKKAT[/b]

Görker kıyaslamanın yanı sıra çocuğa verilecek ödül ve cezanında çok önemli olduğunu ailelerin buna da çok özen göstermesi gerektiğini bildirdi. Ödülün çocukla ailesi arasında ''menfaat ilişkisi'' boyutuna
getirmeyeceği türden olması gerektiğini vurgulayan Görker şunları kaydetti:
''Çocuğa belli ödülleri tabii ki vereceksiniz ama bu ödüller çocuğun performansını engelleyecek şekilde olmamalı. Örneğin bazı aileler çocuğun yaptığı olumlu bir şeyde çocuğa bir oyuncak alır para verir. Bu menfaat ilişkisine döner ve çocuk bunu böyle kavrarsa ebeveyniyle ilişkisini bu şekilde sürdürür. Ruhsal bir doyum ilişkisi olmalıdır. Sen derslerini çalışırsan hep birlikte pikniğe gideriz bisiklete bineriz gibi güzel bir şeyler sunulduğu zaman ruhsal bir doyum sağlanır. Ödül sosyal doyumu sağlayacak nitelikte olmalıdır. Ödül yalnız eşya niteliğinde olursa çocuk mutluluğu bulamayacaktır bu yüzden aileler ödüllendirirken ödülün çocuğun ruhunu da doyuracak nitelikte olmasına dikkat etmesi gerekir.''
Cezalarında istismar edici olmaması gerektiğini bildiren Görker ''Cezalandırmada kesinlikler fiziksel istismarlar ceza olarak uygulanmamalı. Çocuğun anladığı iletişim yolu seçilerek doğru davranış biçimi anlatılmalı eğer ki bunda başarı sağlanamıyorsa mutlaka uzmandan yardım alınmalı'' diye konuştu.

SAMSUN (İHA) - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Pediatrik Genetik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Feride Duru kansızlık (Anemi) problemi bulunan çocuklara çay içirilmemesi gerektiğini söyledi.

OMÜ Şehir Polikliniği'nde hasta eğitim programları çerçevesinde düzenlenen seminerine konuşmacı olarak katılan Prof. Dr. Feride Duru kansızlık ve önleme yöntemleri konusunda vatandaşları bilgilendirdi. Aneminin alyuvarların normalden düşük olması ve vücudun dokularına yeterli oksijen taşıyamaması sonucu meydana geldiğini kaydeden Prof. Dr. Duru kansızlığın hemoglobinin erişkinlerde 12g/dl çocuklarda ise 11g/dl'nin altına düşmesiyle anlaşıldığını ifade etti. Orta şiddetteki anemilerin zayıflık çabuk yorulma ciltte diş etlerinde ve tırnaklarda solukluk ağır anemilerin ise kalbin hızlı çarpması göğüs ağrısı nefes darlığı baygınlık geçirme ani hareketlerde baş dönmesi beyin fonksiyonlarında ve öğrenmede güçlük bebeklerde zeka gelişiminde gerilik gibi belirtileri olduğuna işaret eden Duru aneminin en sık görülen çeşidinin ise demir eksikliği anemisi olduğuna dikkat çekti. Bunun B12 vitamini ve folik asit eksikliğine bağlı olarak ortaya çıktığını dile getiren Prof. Dr. Feride Duru beslenmeye dikkat edilmesi uyarısında bulundu.

İlk 2 yaşta demir eksikliği anemisinin zeka gelişimini bozabileceğini ve oluşabilecek zeka geriliğinin tedaviyle düzeltilemeyeceğini aktaran Prof. Dr. Duru şöyle devam etti:

"Bu sebepten süt çocuklarında demir eksikliği anemisinin önlenmesi gerekiyor. Bunu önlemek için ilk 6 ay bebeğin yalnız anne sütüyle beslenmesi gerekir. İlk 2-3 aydan sonra doktor kontrolünde demir içeren ek yiyecekler verilmeli. Kırmızı et yumurta balık kuru yiyecekler (kuru kayısı incir ceviz fındık) kuru fasulye ve mercimekli gıdalar tercih edilmeli. Çay demirin emilimini azalttığı için çocuklara çok fazla çay içirilmemeli. Çay yerine taze meyve suyu verilmesinde daha yarar var."

Ordu Üniversitesi (ODÜ) Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zekai Tarakçı çinko minerali eksikliği yaşayan çocuklarda büyüme geriliğinin baş gösterdiğini söyledi.

Yrd. Doç. Dr. Zekai Tarakçı yaptığı açıklamada tahıla dayalı beslenmenin yüksek olduğu Türkiye'de gelir düzeyi düşük insanların büyük ölçüde çinko minerali eksikliği yaşadığını belirtti. Bu bölgede yaşayan çocukların çinko yetmezliğine bağlı olarak büyüme ve gelişme geriliği yaşadığını işaret eden Tarakçı "Çinko beyin gelişimi fonksiyonelliği açısından zorunlu bir mineraldir. Çocukların gelişiminde gerekli olan bu mineralin eksikliğinde büyüme geriliği çok fazladır. Çinko ayrıca yaraların
iyileşmesi hücrelerin çoğalabilmesi tadın algılanması bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi davranış ve öğrenme performanslarının artışı yağların taşınması gibi bir çok olayda etkili bir rol üstlenmektedir" dedi.

Çinko'nun çok farklı gıdalarda bulunduğunu da ifade eden Tarakçı "Bu kadar öneme sahip çinko istiridye başta olmak üzere kırmızı ve beyaz etlerde büyük oranda bulunur" diye konuştu.

ABD’li bilim adamlarının araştırmasında televizyonun çocukların şişmanlamasına yol açmakla kalmadığı aynı zamanda obez çocuklarda yüksek tansiyon sorununa da yol açabildiği saptandı.

HİCAGO - Araştırma 2003-2005 arasında obezlik tedavisi gören 4-17 yaş arası 546 çocuk ve genç arasında yapıldı. Araştırma sonucunda günde iki ila dört saat televizyon başında kalan çocuklarda yüksek tansiyon riskinin iki saatten az seyredenlere oranla 25 kat fazla olduğu belirlendi. Dört saatten fazla seyredenlerdeyse riskin diğerlerine göre 33 kat fazla olduğu görüldü.


California üniversitesinden Dr. Jeffrey Schwimmer ile ekibinin “American Journal of Preventive Medicine” dergisinde yayınlanan araştırmalarında ”Televizyon başında harcanan zaman ile obezite ve obez çocuklarda hipertansiyon arasında önemli bağlantı var” denildi.

Çok televizyon seyretmekle obezlik arasında bağlantı olduğu daha önceki araştırmalarda da ortaya konulmuştu. Bunun ise çok televizyon seyretmekle obez çocuklarda tansiyon yüksekliğini gösteren ilk araştırma olduğu belirtildi.

Tansiyon sorununun çocuklarda genellikle teşhis edilmediği ve saptanmaması halinde yüksek tansiyonun başta böbrekler olmak üzere organları yavaş yavaş tahrip ettiği belirtildi.

Bilim adamları araştırmalarının ailelerin özellikle obez ve yüksek tansiyonlu çocuklarının televizyon izleme saatlerini kısıtlamaları gerektiğini gösterdiğini söylediler.

Konya (AA)- Hamilelik döneminde yüksek düzeylerde ihtiyaç duyulan kolin folik asit ve riboflavin vitaminlerince zengin olan yumurtanın bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesinde ve beyninin sağlıklı gelişmesinde önemli rol oynadığı bildirildi.
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Parlat standart bir yumurtanın 65 gram kadar yüksek biyolojik değere sahip protein içerdiğini söyledi.
Bir yumurtada ortalama 6 gram yağ bulunduğunu dile getiren Parlat bunun yüzde 65-70'inin doymamış yüzde 30-35'inin ise doymuş yağ asitlerinden oluştuğunu bildirdi.
Tavuk yumurtasının paranın satın alabileceği en besleyici ve en ucuz gıda olduğunu vurgulayan Parlat şunları kaydetti:
''Yumurta yağda çözünebilen A D ve E vitaminleri ve suda çözünebilen B grubu vitaminlerce zengindir. Yumurta ayrıca tiroid hormonlarının sentezi için gerekli olan iyot ile sağlıklı diş ve kemikler için ihtiyaç duyulan fosfor bakımından da beslenme açısından yeterlidir. Hamilelik döneminde artan kırmızı kan hücresi formasyonu için gereksinim duyulan demir bakımından da zengin olan yumurtada bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için gerekli olan çinko ve selenyum elementleri de bolca bulunmaktadır. Yumurta yine hamilelik döneminde yüksek düzeylerde ihtiyaç duyulan kolin folik asit ve riboflavin vitaminlerince de oldukça zengindir.''
Özellikle hamilelik dönemindeki yetersiz kolin ve folik asit alımının bebeğin beyin gelişiminin yetersiz olmasına ve doğum sonrası dönemde ciddi hafıza anormalliklerine veya kayıplarına yol açabildiğini ifade eden Parlat ''Bu yüzden hamilelikte düzenli yumurta tüketimi bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesinde beyninin sağlıklı gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Özellikle hamilelerin günde en az bir yumurta tüketmeleri son derece önemlidir'' dedi.

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz ABD'de yapılan bir araştırmanın klasik müzik dinleyen bebeklerin daha çabuk büyüdüğünü ve daha uyumlu olduklarını gösterdiğini bildirdi.

Müziğin kişinin psikolojisini ve beden sağlığını çok yakından etkilediğini belirten Yorulmaz araştırmaların iş yerlerinde çalınan hafif ve hareketli müziğin çalışanların yaptıkları işe konsantrasyonunu ve iş başarısını çok önemli ölçüde artırdığını gösterdiğini söyledi.

Müziğin stresi ve sıkıntıyı azaltarak ruh sağlığını da koruduğunu anlatan Yorulmaz anne karnındayken müzik dinletilen bebeklerin psikolojik gelişimlerinin daha iyi olduğu hırçın davranışlar yerine daha uyumlu davranışlar sergilediklerinin gözlendiğini belirtti.

ABD'de yapılan bir araştırmada klasik müzik dinleyen bebeklerin daha çabuk büyüdüğü ve daha uyumlu olduklarının gözlemlendiğini bildiren Yorulmaz ''Klasik müzik çalındığında bebeklerin kalp atışları ve nefes alıp vermelerinin daha düzenli hale geldiği belirlenmiştir'' dedi.

Anne ve babaların ergen yaştaki çocuklarıyla konuşmak için onları zorlamamaları gerekiyor.
Eskişehir’de 'Ergen ve Sorunları- Sınav ve Aile' konulu konferans veren psikolog Figen Erten Akdoğan anne ve babanın ergen çocuklarıyla konuşmak için zorlama yapmamaları gerektiği söyledi.

Kendi isteği ile anlatmasını bekleyin
Çok sayıda davetlinin izlediği konferansta 'Ergen ve sorunları’ konusunda konuşan psikolog Figen Erten Akdoğan ergenle konuşmak için zorlama yapmanın yanlış olduğunu belirtti. Ergen yaştaki çocuğun kendi isteğiyle bir şeyler anlatırsa onu dinlemek gerektiğini vurgulayan Akdoğan aile içinde yaşanan olayların da çocuklar üzerinde etki yarattığını söyledi. Akdoğan şöyle konuştu:

Eşler arasındaki ilişki çocuğa yansır
"Aile içinde eşler arasındaki ilişki çocuklara yansımaktadır. Eşiyle anlaşamayan mutsuz bir anne tüm sevgisini ve ilgisini çocuğuna verebileceği gibi tam tersine çocuğuna karşı saldırgan ve hoşgörüsüz bir tutum da sergileyebilir. Ergenle konuşmak için onu zorlamamak gerekir. Kendisi konuşma isteği ile gelirse onu dinleyin. Sizin istediğiniz zamanda konuşmak istemiyorsa onun konuşmak istediği herhangi bir zamanda dinlemeye hazır olacağınızı söyleyin. Verdiğiniz sözü tutun ve konuşmak istediğinde sakın geri çevirmeyin. Onunla konuşurken dinleme davranışınız çok önemlidir. Elinizde bir iş varsa onu bırakın ve sakin bir ortam yaratın."

İncinmesi kolay bir dönem
Ergenliğin yetişkinliğe bir geçiş dönemi olduğunu belirten Dr. Bengü Teke ise bu dönemde büyüme ve gelişmenin çok hızlı olduğunu cinsel özelliklerin ortaya çıktığını söyledi. Dr. Teke "Ergenlik daha fazla ilgi saygı olanak ve özene ihtiyaç duyulan incinmesi kolay bir zamandır. Ergenlik döneminde gençlerin yaşadığı sorunlardan biri de OKS ve ÖSS'dir. Gençlerin bu sınavlarla baş edebilmeleri için ergenlik sürecini sağlıklı geçirmeleri önemlidir. Bu noktada iş annelere babalara ve öğretmenlere düşmektedir" dedi.

Çocuğunuza okuyacağınız masalları seçerken bilişsel ve duygusal gelişim basamaklarını göz önünde bulundurmayı unutmamak gerekiyor.
Belli yaşlarda (karanlık canavar hayalet gibi soyut kavram ve kahramanlardan olumsuz etkilenebileceğini unutmayın. Bu sebeple kitap seçiminde azami dikkat göstermekte fayda var. Kitabı seçtiniz! Peki ne zaman ve nasıl okumalısınız?

•Masalı gün içinde keyif alacağınız zamanda ya da yatmadan önce okuyun.

•Masal okurken kullanacağınız ses tonu ifade mimik jest ve tavırlara dikkat edin.

•Şiddet içeren kitapları okumayın.

•Kitaptaki resimler üzerine konuşun; ama ilk önce çocuğunuzun fikrini alın.

•Sabırla okuyun. 10 kere bile aynı kitabı okumanızı isterse üşenmeden okumaya devam edin.

•Masalı her gün okumayı alışkanlık haline getirin.

•Bütün enerjinizle orada olun. Çocuklar sizin masalı sıkılarak anlattığınızı anında fark ederler. Çocuğunuz uyumak üzereyse yumuşak hareketliyse canlı bir ses tonu kullanın. Kelimeleri ne çok yayın ne de çok hızlı okuyun. Çocuğunuzun algılama düzeyini kontrol edin.

•Masal anlatırken "Sence bir sonraki sayfada ne olacak?" "Bu masalın sonu nasıl olabilirdi?" gibi sorularla çocuğunuzun bilişsel becerilerinin ve problem çözme yetisinin gelişmesine katkıda bulunmaya gayret edin.

•Masalı okuduktan sonra çocuğunuzun masalın bir resmini yapmasını isteyerek masalı onun gözünden görebilirsiniz.

•Sadece resimlerine bakarak masalı onun anlatmasını istemek de gelişimini destekleyecek bir etkinlik olabilir.

•Anne ve babaya düşen en önemli görev masalı sabırla okumak ya da anlatmaktır.

•Mimiklerinizi canlı tutun. Bir tiyatro sanatçısı gibi davranmanız gerekmiyor elbette; ama en azından el kol hareketleriyle canlılık kazandırabilirsiniz.

Masalı kapıyı açmak yemeğin altını kapatmak için kestiğinizde ve sayfayı çevirirken çocuğunuzu “Ay! Bakalım neler olmuş?” şeklinde cümleler kurarak meraklandırın.

•Masalı çocuğunuz oyun oynamaktan yorulduğu zamanlarda okumak daha iyi netice verir.

•Çocuğunuzun okuduğunuz masal üzerinde düşünmesini sağlayın. Sorularınıza cevap verirken ne demek istediğini tam olarak anlatamıyorsa bile sakın “ne dediğini hiç anlamadım” gibi bir cümle kurmayın. Başınızla onu onaylayın ve masalın ana fikrini anlatın.

•Çocuğunuzun bir kitabı okumasını istiyorsanız asla emretmeyin. "Şöyle bir kitap okudum. Çok güzeldi. Senin de okumanı isterdim." deyip kitabı çocuğunuzun odasına bırakın ve çıkın. Emin olun ki çocuğunuz o kitabı okuyacaktır.

•Kitap okuma saatlerini kendiniz için de bir zevk haline getirin. Yerlere minderler koyun meyve tabakları hazırlayın ve çocuklarla aynı hizada oturmaya dikkat edin.

•Masal kahramanını tarif ederken "aynı senin gibi" ya da "teyzene çok benziyor" gibi cümleler kullanırsanız çocuğunuzun hayal gücünü sınırlamış olursunuz.
Masalı kapıyı açmak yemeğin altını kapatmak için kestiğinizde ve sayfayı çevirirken çocuğunuzu “Ay! Bakalım neler olmuş?” şeklinde cümleler kurarak meraklandırın.